23:49 15.05.2022
Դուք 38 կամ ավելի տարեկա՞ն եք: Այնուհետև կարող եք վերանայել, թե իրականում որքան քուն է ձեզ անհրաժեշտ: Միջազգային հետազոտողների խումբը պարզել է, որ ընդունված կարծիքը,թե 8 ժամ քունն անհրաժեշտ է մեծահասակներին, այժմ վերանայման կարիք ունի:
Մեծ Բրիտանիայի Քեմբրիջի համալսարանի և Չինաստանի Ֆուդանի համալսարանի հետազոտողների խումբը պարզել է, որ յոթ ժամ քունը կարող է իդեալական լինել միջին տարիքի և տարեց մարդկանց համար:
Հետազոտողները ուսումնասիրել են 38-ից 73 տարեկան մոտ 500,000 մասնակիցների տվյալները և պարզել, որ թե անբավարար, և թե չափից ավելի երկար քունը կապված է ճանաչողական գործունեության և մտավոր առողջության վատթարացման հետ:
Հետազոտության մասնակիցները կատարել են մի շարք ճանաչողական առաջադրանքներ, որոնցով ստուգվել են նրանց տեսողական ուշադրությունը, հիշողությունը և խնդիրներ լուծելու հմտությունները: Եվ նրանք, ովքեր անխափան յոթ ժամ էին քնում, ավելի լավ էին «գլուխ հանում» առաջադրանքներց, քան երկար քնողները:
Մեկ այլ կարևոր գործոն էլ կա՝ հետևողականությունը: Լավագույն արդյունքները նկատվել են այն մարդկանց մոտ, ովքեր քիչ տատանումներ են ունեցել իրենց քնի ռեժիմում և հավատարիմ են մնացել յոթ ժամյա գրաֆիկին:
Այլ կերպ ասած, մեկ գիշեր չորս ժամ քնելը չի կարելի «փոխհատուցել» հաջորդ գիշեր 10 ժամ քնելով։
Ընդհատված քուն. տկարամտության վտանգ
«Գիշերային լավ քունը կարևոր է կյանքի բոլոր փուլերում, բայց հատկապես տարիքի հետ այն դառնում է անհրաժեշտություն», – ասում է Քեմբրիջի համալսարանի պրոֆեսոր և հետազոտության համահեղինակ Բարբարա Սահակյանը:
Հետազոտողները նշում են, որ քնի պակասը, ամենայն հավանականությամբ, խանգարում է ուղեղի՝ տոքսիններից ազատվելու գործընթացին:
Երբ խորը քունը խանգարվում է, այն ազդում է հիշողության վրա, և դա կարող է հանգեցնել դեմենցիայի որոշ ձևերի:
Քնի տևողությունը ազդում է ուղեղի կառուցվածքի վրա
Հետազոտողները նաև ուսումնասիրել են ուղեղի գենետիկական տվյալները:Դրանք ցույց են տվել, որ քնի տևողությունը կարող է կապված լինել ուղեղի այնպիսի շրջանների կառուցվածքի հետ, ինչպիսիք են հիպոկամպումսը, որը համարվում է ուղեղի հիշողության և ուսուցման կենտրոնը, և նախակենտրոնական կեղևը, որը պատասխանատու է կամավոր շարժումների համար:
Քանի որ Ալցհեյմերի հիվանդությունն ու և տկարամտությունը ուղեկցվում են ճանաչողական խանգարումներով, հետազոտողները նշում են, որ այդ հիվանդություների ռիսկը ուղղակի կապ ունի քնի տևողության հետ, ինչը նշանակում է, որ քնի գիտության ոլորտում հետագա աշխատանքը կարևոր է:
«Տարեց մարդկանց քունը բարելավելու ուղիներ գտնելը կարող է վճռորոշ լինել՝ օգնելու նրանց պահպանել լավ հոգեկան առողջությունը և բարեկեցությունը, խուսափել հոգեբուժական խանգարումներից և դեմենցիայից , – ասել է բժիշկ Սահակյանը:
13:25 22.06.2025
Առաջիկա օրերի եղանակային կանխատեսումը23:59 22.06.2025
ՀՀ օդերևութաբանական կայաններում գամմա-ֆոնի դիտված արժեքների փոփոխություններ չեն դիտվելՇՄՆ Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն ՊՈԱԿ-ի կողմից 24/7 ռեժիմով շարունակվում են պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքների կատարումը՝ այդ թվում ֆոնային գամմա-ճառագայթման դոզայի հզորության ամենօրյա չափումները, համաձայն ՀՀ կառավարության 30․05․2024թ․ 826-Լ որոշման պահանջների։ Հունիսի 21-22-ին օդերևութաբանական կայաններում գամմա-ֆոնի դիտված արժեքների փոփոխություններ չեն դիտվել և գտնվել են 14-20 միկրոռենտգեն/ժամ տիրույթում։ ...
23:44 22.06.2025
«Մանչեսթեր Սիթին» տուգանվել է շուրջ 2 միլիոն ֆունտ ստերլինգովԱնգլիական Պրեմիեր լիգան տուգանել է «Մանչեսթեր Սիթիին» հանդիպումները ժամանակին սկսելու և վերսկսելու պարտավորության վերաբերյալ մրցաշարի ընթացակարգը խախտելու բազմաթիվ դեպքերի պատճառով։ Անցած առաջնությունում «Մանչեսթեր Սիթին» այդ կանոնը խախտել է 9 անգամ և ստիպված կլինի վճարել 2,09 միլիոն ֆունտ ստերլինգ տուգանք։ հատկանշական է, որ մանչեսթերյան ակումբը չի վիճարկել տուգանքը և ընդունել է մեղավորությունը։ Պրեմիեր լիգան հիշեցնում է, […] ...
23:29 22.06.2025
Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին նշեց Կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոնըՀունիսի 22-ին Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին նշեց Կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոնը: Այն Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի տեսիլքով Կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի հիմնադրման տոն է։ Բերկրառատ օրվա առիթով Միածնաէջ Մայր Տաճարում, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հանդիսապետությամբ, մատուցվեց Սուրբ և Անմահ Պատարագ։ Պատարագիչն էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի երիցագույն միաբաններից Գերաշնորհ Տ ․ Հայկազուն […] ...
23:20 22.06.2025
ՄԱԿ-ը կոչ է անում Իրանին թույլատրել ՄԱԳԱՏԷ-ի տեսուչներին մուտք գործել միջուկային օբյեկտներՄԱԿ-ը կոչ է անում Իրանին թույլատրել Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) տեսուչներին մուտք գործել երկրի միջուկային օբյեկտներ՝ ԱՄՆ-ի հարվածներից հետո պատճառված վնասը գնահատելու համար, հայտարարել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի օգնական Միրոսլավ Յենչան։ «Ես կոչ եմ անում Իրանին թույլատրել ՄԱԳԱՏԷ-ի տեսուչներին մուտք գործել օբյեկտներ՝ վնասի գնահատում անցկացնելու համար, հենց որ անվտանգության պայմանները թույլ տան», – ասել […] ...
22:58 22.06.2025
Վարչապետը հետևել է «Դպրոցականների բասկետբոլի լիգա» մարզական խաղերի եզրափակիչ փուլի հանդիպմանըՎարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Երևանի Սպորտի կառավարման կենտրոնի բասկետբոլային մարզադահլիճում հետևել է «Դպրոցականների բասկետբոլի լիգա» մարզական խաղերի 2025 թվականի եզրափակիչ փուլի հանդիպմանը: Մրցաշարը նպատակ ունի խթանելու առողջ ապրելակերպը, զարգացնելու բասկետբոլի նկատմամբ հետաքրքրությունը դպրոցականների շրջանում, ինչպես նաև բացահայտելու տաղանդավոր և հեռանկարային մարզիկներին։ Վարչապետը շնորհավորել է բոլորին մրցաշարի առիթով և հույս հայտնել, որ այն առաջիկա տարիներին անպայման կշարունակվի: […] ...
22:30 22.06.2025
Էլեկտրաէներգիայի պլանային դադարեցումներ՝ Երևանի և մարզերի մի շարք հասցեներում«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ՓԲԸ-ն տեղեկացնում է, որ հունիսի 23-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով ժամանակավորապես կդադարեցվի հետևյալ հասցեների էլեկտրամատակարարումը․ Երևանի Էրեբունի վարչական շրջան՝ 10։00-16։00 Մուշական փ. 2, 4, 5, 6 առանձնատներ և հարակից ոչ բնակիչ-բաժանորդներ, 11:00-16:00 Խորենացու փողոցի առանձնատներ, Խորենացու փ. 72 շենք , Տիգրան Մեծի պող. 39, 41, 43 շենքեր և ոչ բնակիչ-բաժանորդներ, Արմավիրի […] ...