ՌԴ-ում հայ աշխատանքային միգրանտների մուտքի արգելքի դեպքերն ավելացել են

2022 թվականին Ռուսաստանի Դաշնություն մեկնած աշխատանքային միգրանտների թիվը 8,5-ից 10 տոկոսով նվազել է, և սա պայմանավորված է Ռուսաստանի միգրացիոն օրենսդրությունում 2021-ի տարեվերջին տեղի ունեցած փոփոխություններով և դրանց մասին հայ միգրանտների անիրազեկվածությամբ։

Այս մասին այսօր Գյումրիի Երկխոսությունների մեդիա կենտրում խոսել են «Հայկական Կարիտաս»-ի փորձագետը և Թոնգ Ջահոնի միջազգային հասարակական կազմակերպության նախագահը։ Ռուսասատանում գործում են միգրացիոն օրենսդրության փոփոխությունները, համաձայն որոնց, աշխատանքային միգրանտների համար սահմանվում են պարտադիր կանոններ, որոնք խախտելու դեպքում նրանց նկատմամբ կարող է մուտքի արգելք կիրառվել։

«ՌԴ աշխատանքի նպատակով մեկնող մեր երկրի քաղաքացիները պարտավոր են 30 օրյա ժամկետում միգրացիոն հաշվառում անցնել, այնուհետև անցնել բուժզննում և հանձնել մատնահետք։ Միայն դրանից հետո նրանք կարող են օրինական գտնվել ՌԴ-ում։ Եթե 30 օրվա ընթացքում չեն հանձնում մատնահետք և չեն անցնում բուժզննություն, ապա նրանց միգրացիոն հաշվառումը չեղարկվում է, և որքան երկար է մարդն առանց միգրացիոն հաշվառման գտնվում ՌԴ-ում, այնքան երկար է տևելու նրա մուտքի արգելքի ժամկետը՝ 3-10 տարի ժամկետով»,- նշել է «Հայկական Կարիտաս» ԲՀԿ միգրացիոն ծրագրի փորձագետ Տաթևիկ Բեժանյանը։

Ի՞նչ պետք է իմանան Ռուսաստան մեկնող աշխատանքային միգրանտները կամ ավելի պարզ ասած՝ խոպանչիները։ Ռուսաստանի միգրացիոն օրենսդրությունում փոփոխություններ են կատարվել, համաձայն որոնց սահմանված է, թե ի՞նչ ժամկետներում պետք է աշխատանքային միգրանտները հաշվառում անցնեն և թե ի՞նչ պարտադիր գործընթացներ են հաջորդելու հաշվառմանը։

Ռուսաստան աշխատելու մեկնող հայ միգրանտների մեծ մասն այս փոփոխությանն անտեղյակ է։ Միգրացիոն հաշվառումն անցնում են, իսկ հետո սահմանված ժամկետում  պարտադիր բուժզննություն չեն անցնում ու մատնահետք չեն թողնում, ինչը համարվում է խախտում, որի հետևանքը միգրացիոն հաշվառման կասեցումն է ու մուտքի արգելքը։

«Եղել է դեպք, որ միգրանտի հաշվառումը դադարեցվել է և նա նույնիսկ այդ մասին տեղյակ չի եղել, քանի որ հաշվառման հասցեում չի բնակվում։ Մուտքի արգելք սահմանելու ևս մեկ պատճառ էլ թույլ տված իրավախախտումներն են։ Միգրանտները հաճախ զարմանում են, թե ինչու են նրանց նկատմամբ մուտքի արգելք սահմանել, երբ իրավախախտման համար տուգանք են վճարել։ Մենք բացատրում ենք, որ մուտքի արգելքը կախված չէ նրանից, թե տուգանք վճարել ես, թե ոչ, այլ պայմանավորված է նրանով, որ իրավախախտման համար միգրանտի անունով ակտ է կազմվել»,-նշում է Թոնգ Ջահոնի միջազգային հասարակական կազմակերպության նախագահ Վալենտինա Չուպիկը։

Ռուսաստանի օրենսդրության համաձայն, անձը պետք է միգրացիոն հաշվառման կանգնի իր իրական բնակության հասցեում, հակառակ դեպքում, եթե բացահայտվի, որ նա այլ հասցեում է բնակվում, անձին սպառնում է կամ տուգանք, կամ մինչև մեկ տարի ազատազրկում, քանի որ ՌԴ օրենսգրքով դա համարվում է միտումնավոր կեղծ տեղեկատվության տրամադրում պետությանը: Փորձագետները նշում են՝ երբեմն ԵԱՏՄ երկրից եկած օրինական միգրանտի կարգավիճակն ավելի շահեկան է, քան Ռուսաստանում զարտուղի ճանապարհներով ձեռք բերած մեկ այլ կարգավիճակ։ Աշխատանքային միգրանտի կարգավիճակով մեկնողների միայն մի մասն է իրականում աշխատանքային պայմանագիր կնքում։

Անկախ մեկնելու նպատակներից, փորձագետների հորդորն ու խորհուրդը մեկն է՝ ցանկացած երկիր մեկնելիս ուսումնասիրել այդ երկրում գործող միգրացիոն օրենսդրությունը և կատարված փոփոխությունները։