«Կրթական համակարգն այն միջավայրն է, որտեղ պետք է սովորեցնել խոսել խնդիրների մասին». Ժաննա Անդրեասյան

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այսօր ներկա է եղել «Իրավունքներ, ծառայություններ և մասնակցություն․ Հայաստանում հոգեկան առողջության համապարփակ շրջանակի խթանում» եռամյա ծրագրի մեկնարկի միջոցառմանը։

Միջոցառմանը ներկա էին նաև ՀՀ առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը, Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Նարեկ Մկրտչյանը և Հայաստանում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Վասիլիս Մարագոսը:

Ծրագրի նպատակն է աջակցել հոգեկան առողջության ոլորտում իրավունքահեն մոտեցման ընդունմանը՝ ստեղծելով քաղաքականություն և մեխանիզմներ՝ մատչելի, ներառական և ապացույցների վրա հիմնված հոգեկան առողջության ծառայությունների և Հայաստանում հոգեկան առողջության խնդիրների նկատմամբ հասարակության բարենպաստ վերաբերմունքի համար:

ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը կարևորել է միջազգային գործընկերների և միջգերատեսչական համագործակցության մակարդակում հոգեկան առողջության մասին իրազեկվածության բարձրացմանն ուղղված աշխատանքները և ներկայացրել այդ ուղղությամբ կրթական ոլորտում իրականացվող բարեփոխումները:

«Խնդրի մասին տարբեր ուղղություններով խոսելու հանգամանքը վկայում է, որ այն բոլորիս ուշադրության կենտրոնում է: Կրթական համակարգը պետք է դառնա այն միջավայրը, որը կարող է աջակցել հոգեկան առողջության խնդիրների բարձրաձայնմանը, ձևակերպմանը, մասնագիտական աջակցությանն ու ծառայությունների ստացմանը: Դպրոցներում սեպտեմբերից գործում է հոգեբանի հաստիք, ինչը նշանակում է, որ մենք առնվազն մասնագիտական ռեսուրսը հասցրել ենք դպրոց: Մենք շարունակաբար աջակցելու ենք հոգեբաններին անհրաժեշտ ռեսուրսներով՝ զգալու, նկատելու և բարձրաձայնելու կրթական միջավայրում հոգեկան առողջության վերաբերյալ խնդիրների մասին, որոնք կարող են ճակատագրական լինել մեր երեխաների համար: Կրթական համակարգն այն միջավայրն է, որտեղ պետք է սովորեցնել խոսել խնդիրների մասին և մասնագետների հետ աշխատելով՝ գտնել այս երևույթի հետ առնչվելու ճիշտ ձևերը»,- ասել է նախարարը՝ կարևորելով ոլորտում գործող մասնագիտական կառույցների՝ տարածքային մանկավարժահոգեբանական աջակցության կենտրոնների, Հանրապետական մանկավարժահոգեբանական կենտրոնի դերը և ընդգծել,- ուրախ եմ, որ ծրագիրն այս օղակների հետ ևս նախատեսում է աշխատանք և կնպաստի այս ուղղությամբ կարողությունների զարգացմանը»:

Ըստ Ժաննա Անդրեասյանի՝ վերջերս կայացած համադպրոցական գիտության փառատոնի ընթացքում Շիրակի դպրոցներից մեկը ներկայացրել էր հետազոտություն, թե ինչպես է ազդում վատ տրամադրությունը սովորելու վրա.

«Ուրախալի փաստ էր, որ երեխաները հետազոտություն իրականացրել են ոչ միայն բնագիտական, այլև հումանիտար ուղղություններով, և որ այս թեման հատկապես գրավել է նրանց ուշադրությունը: Սա նշանակում է՝ կարիք ունենք ավելի խորքային հասկանալու այն բոլոր գործոնների ազդեցությունը, որն առնչվում է կրթական գործընթացի հետ»:

Թեմայի համատեքստում որպես ոլորտում իրականացվող բարեփոխում նախարարը նշել է, որ առանձին ֆինանսավորում է տրամադրվում դպրոցներում խելամիտ հարմարեցումների ու ծառայությունների համար՝ տարորոշելով, թե որոնք են աջակցության ձևերը տվյալ դպրոցի համար: Ժաննա Անդրեասյանն ընդգծել է՝ ԿԳՄՍ նախարարությունը մշտապես լինելու է այսպիսի կարևոր ծրագրերի կողքին:

Հայաստանում Եվրոպական միության դեսպան Վասիլիս Մարագոսը ևս ողջունել է ներկաներին և կարևորել ծրագրի շուրջ տարբեր գերատեսչությունների և քաղհասարակության համախմբումը:

«Բոլորիս նպատակն է, որ Հայաստանի բնակչությունն ավելի դիմակայուն լինի և Հայաստանում մարդու իրավունքների վրա հիմնված գործունեություն ծավալվի: Կրթության համակարգի և իրազեկվածության բարձրացման միջոցով պետք է հասնենք հոգեկան առողջության վերաբերյալ խնդիրների լուծմանը: Մենք պատրաստ ենք աշխատել միասնաբար, ուժեղացնել շահառու հաստատությունները՝ ևս մեկ անգամ հաստատելով մեր համագործակցության ամուր հիմքերը»,- ասել է Վասիլիս Մարագոսը:

Ելույթներով հանդես են եկել նաև ՀՀ առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը և ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Նարեկ Մկրտչյանը՝ ներկայացնելով ծրագրի շրջանակում իրենց ոլորտներում ծավալվող գործունեությունը:

«Իրավունքներ, ծառայություններ և մասնակցություն․ Հայաստանում հոգեկան առողջության համապարփակ շրջանակի խթանում» ծրագիրն իրականացվում է Եվրոպական միության աջակցությամբ և Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի, Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամի, «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների օրակարգ» իրավապաշտպան ՀԿ-ի և Հոգեկան առողջության հայկական ասոցիացիայի կողմից: Ծրագրի շրջանակում նախատեսվում է զարգացնել մասնագիտական ներուժը՝ իրականացնելով հոգեկան առողջության խնդիրների վաղ հայտնաբերման և ճիշտ ուղղորդմանն ուղղված վերապատրաստումներ: Կստեղծվի կայք՝ հոգեկան առողջության և խնամքի ծառայությունների վերաբերյալ մատչելի ու հասանելի տեղեկատվությամբ: