13:21 20.02.2019
Արձակագիր, թարգմանիչ Վահրամ Մարտիրոսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում անդրադարձել է Հովհաննես Թումանյանի կերպարին և ընդգծել, որ նրան «բարի պապիկ» ներկայացնելը վիրավորանք է: Ներկայացնում ենք տեքստն ամբողջությամբ.
«Թումանյանի «բարի պապիկի» մեդիա կաղապարը վիրավորանք է մեծ գրողի հասցեին։ Նա, ինչպես և մի ուրիշ «բարի պապիկ»՝ մասնակցել է հայկական ինքնապաշտպանության կազմակերպմանը 1900-ականների սկզբին, եղել է ՀՅԴ անդամ մինչև 1912-ը, ԵՐԿՈՒ ԱՆԳԱՄ ԿԱԼԱՆԱՎՈՐՎԵԼ Է ցարական իշխանությունների կողմից (Իսահակյանը՝ մեկ անգամ)։ Ցարական իշխանության հրահրած հայ-թաթարական (ադրբեջանական) բախումները դադարեցնելուն ուղղված ջանքերից առաջ և զուգընթաց օժանդակել է, որ հայկական կողմը լինի բավականաչափ զինված։
«Լոռու շրջանում նա կարծես «գեներալ-գուբերնատոր է», նրան է ենթարկվում ամբողջ ղեկավարությունը և ոստիկանությունը»։ Սա մեջբերում է Հովհաննես Թումանյանի մասին մատնագրից, որը 1906-ին ցարական գաղտնի ոստիկանությանն է ուղարկել բանաստեղծին անձնապես հետևող Շմակով ծածկանունով հայ գործակալը։
37-ամյա Թումանյանի ահռելի հեղինակությունը «Լոռու շրջանում» և ամբողջ հայության մեջ չի խանգարում, որ երկուս ու կես տարի անց՝ 1908 թ. դեկտեմբերի վերջին նրան և որդուն՝ Մուշեղին, կալանավորեն ու բանտում պահեն համարյա կես տարի՝ մինչև 1909 թ. հունիսը… Միայն ազնվական ծագման շնորհիվ է, որ Թումանյանի ոտքերին շղթաներ չեն հագցրել, ինչպես՝ ուրիշ կալանավորներին։
Բանաստեղծը բանտից ազատվում է իր ընկերներից մեկի մուծած 5000 ռուբլի գրավով՝ պատկառելի գումար անցյալ դարասկզբի համար։
Տարբեր գործակալների մատնագրերը Թումանյանին մեղսագրել են սպանությունների շարք. Քոլագերան կայարանում՝ երեք թուրքի, Այգեհատի գյուղապետ Արշակ Փերիխանովի (որը մատնել էր գյուղում ապաստանած Սևքարեցի Սաքոյին), և մի «խեղճ անտառապահի»… «կողոպտելու նպատակով»։
Թումանյանի տունը խուզարկել են սկսած 1902 թվականից, երբ առգրավվել է մեկ գիրք, հետագայում՝ փոքր դանակ, երկու բանալի, ձեռագրեր և այլն…
Հետապնդումները, խուզարկությունները, տարբեր ժամկետներով կալանքները շարունակվել են մինչև 1912 թվականի սկիզբը, երբ բանաստեղծին դատեցին 158 այլ հայ մտավորականների ու գործիչների հետ այսպես կոչված «Դաշնակցության գործով», որի 40.000 էջը կազմել էր հատուկ կարևորության գործերով քննիչ Նիկոլայ Լիժինը (նրա հրահանգով 1909-10 թթ. ձերբակալվել է շուրջ 1000 հոգի, որոնցից բաց է թողնվել 696-ը)։
Ի դեպ, բանաստեղծի դատապաշտպանը Ալեքսանդր Կերենսկին էր, որը 1917-ին գլխավորելու էր ժամանակավոր կառավարությունը՝ ցարին գահընկեց անելուց հետո։
«Դաշնակցության գործը» 1912-ին տապալվեց՝ 94 հոգու արդարացրել են, 52-ին բաց թողել՝ նախնական կալանքը բավարար պատժաչափ ճանաչելով, 2-ը մահացել են, և ընդամենը մի քանի հոգի են դատապարտվել 4 տարվա ազատազրկման։ Ցարական դատարանն ունեցավ նաև բավարար արժանապատվություն, որ պատժի քննիչ Լիժինին, որը հետագայում խելագարվեց կամ հոգեկան հիվանդություն ձևացրեց ավելի մեծ պատժից խուսափելու համար:
Արդարացվածների թվում էր Թումանյանը։
Ընդ որում, դատարանում «ազգությամբ թուրք Մահմադ Վեքիլովը… հրաժարվում է իր և բոլոր թուրքերի անունից նախաքննության ընթացքում Թումանյանի դեմ տրված բոլոր ցուցմունքներից՝ վստահեցնելով, որ դրանք կորզվել են քննիչ Լիժինի ակնհայտ ճնշման և կեղծ լուրերի հիման վրա։ Վեքիլովը պնդում է, որ դատարան է եկել սեփական խիղճը հանգստացնելու և վկայելու, որ Թումանյանը «Ղազախում շրջում էր խաղաղասիրական նպատակներով»,- գրում է Սուսաննա Հովհաննիսյանը «Թումանյանի դատավարությունը» ուսումնասիրության մեջ։
Ահա թե ինչն է, որից զարմանալի անտեղյակ է հայ ընթերցողը, մեդիան՝ հեղափոխական, «կամավորական» Թումանյանից, որին խնամքով անտեսել ու էդպես մեզ է փոխանցել սովետական գրաքննիչ-գրականագիտությունը»:
11:20 16.06.2025
Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը խոստացել է հարձակվել Իսրայելի վրա մինչև նրա լիակատար ոչնչացումըԻրանի գործողությունները Իսրայելի դեմ կշարունակվեն մինչև թշնամու լիակատար ոչնչացումը: Այս մասին ասվում է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ, Իրանի զինված ուժերի էլիտար ստորաբաժանումներ) հայտարարության մեջ։ «Հանցավոր Իսրայելի ռեժիմի կողմնակիցները պետք է իմանան, որ Իրանի արդյունավետ, նպատակային և մահացու գործողությունները ռեժիմի նշանակալի և զգայուն թիրախների դեմ կշարունակվեն մինչև դրա լիակատար ոչնչացումը», – հայտարարության մեջ մեջբերում է […] ...
11:07 16.06.2025
Իրանն իրավունք ունի օգտագործել միջուկային էներգիան․ ՓեզեշքիանԻրանն իրավունք ունի օգտագործել ատոմային էներգիան և անցկացնել միջուկային հետազոտություններ, հայտարարել է երկրի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը։ «Մենք իրավունք ունենք օգտագործել ատոմային էներգիան և անցկացնել հետազոտություններ (միջուկային ոլորտում – խմբ.) հասարակության բարօրության համար։ Ոչ ոք իրավունք չունի խլել մեզանից այս իրավունքը», – Փեզեշքիանի խոսքերն է մեջբերում IRIB պետական հեռուստառադիոընկերությունը։ Նա նաև նշել է, որ Իրանը «պատերազմի […] ...
10:55 16.06.2025
Այսպիսի բնական աղետ Ապարան քաղաքում նախկինում չի եղել․ համայնքապետարանԱյսպիսի բնական աղետ Ապարան քաղաքում նախկինում չի եղել։ Պտտահողմը մեծ ավերածություններ է առաջացրել քաղաքի տարբեր հատվածներում և Լուսագյուղ վարչական տարածքում` վնասելով տանիքներ, խանութներ, ավտոմեքենաներ և համայնքային նշանակության կառույցներ։ «Համայնքապետարանը և պատասխանատու բոլոր մարմինները լիարժեք զգոնությամբ և պատասխանատվությամբ են մոտենում այս ծանր իրավիճակին՝ գործի դնելով հնարավոր բոլոր ռեսուրսները՝ բնակիչների անվտանգությունն ու համայնքի բնականոն կյանքը վերականգնելու համար»,-նշված […] ...
10:40 16.06.2025
Ապարանում շարունակվում են աղետի հետևանքների վերացման աշխատանքներըԱմբողջ գիշեր և վաղ առավոտյան Ապարան համայնքի ղեկավար Կարեն Եղիազարյանը տեղակալների և պատասխանատու ստորաբաժանումների ղեկավարների հետ գտնվել է տեղում՝ մասնակցելով աղետի հետևանքների վերացման աշխատանքներին։ Հաշվի առնելով իրավիճակի լրջությունը՝ համայնքի ղեկավարը աշխատանքային խմբով համակարգել է վնասների նախնական գնահատման, տուժածներին աջակցության և շտապ լուծումներ պահանջող խնդիրների կարգավորման գործընթացը։ Աշխատանքները շարունակվում են նաև այս պահին՝ նպատակ ունենալով հնարավորինս […] ...
10:25 16.06.2025
Վաշինգտոնը կշարունակի պաշտպանական օգնություն ցուցաբերել Իսրայելին․ ԹրամփԻսրայելը և Իրանը, ամենայն հավանականությամբ, կհասնեն ռազմական գործողությունները դադարեցնելու համաձայնության, սակայն դա կարող է տեղի չունենալ անմիջապես: Այս կարծիքն է հայտնել ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հունիսի 15-ին: «Հուսով եմ՝ համաձայնագիր կլինի (Իսրայելի և Իրանի միջև)։ Կարծում եմ՝ դրա ժամանակն է», – ասել է նա՝ պատասխանելով լրագրողների հարցերին։ Նախագահը վստահեցրել է, որ Վաշինգտոնը կշարունակի պաշտպանական օգնություն […] ...
10:11 16.06.2025
Հրդեհ բեռնատար ավտոմեքենայումՀունիսի 16-ին, ժամը 04:27-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ Մեղրի-Քաջարան ավտոճանապարհի 48-րդ կմ-ին տեղի է ունեցել ՃՏՊ. բեռնատար ավտոմեքենան բախվել է ժայռին և բռնկվել։ Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ։ Հրդեհը մեկուսացվել է ժամը 06:15-ին, մարվել՝ 07:05-ին: Այրվել է «Daf» մակնիշի բեռնատարը (բեռնված […] ...
