Արփի լճի ջրային «մեռյալ ծավալն» ավելացել է, անտառային շերտը ևս ընդլայնվել է

Քարուքանդ  ճանապարհը Աշոցքից «Արփի լիճ» ազգային պարկ է տանում, ճանապարհի դժվարություններն մի կողմ եմ մնում, երբ բացվում է Հայաստանի հյուսիսի բնության առաջին տեսարանը։ Ազգային պարկի գոտիներից Ախուրյանի կիրճն է, որտեղ լեռնային սառը քամին անգամ գարնան վերջին խստաշունչ ձմեռ է հիշեցնում:

Իր ջրային պաշարներով Հայաստանում երկրորդ լիճն համարվող Արփին, որը բնական լճից վերածվեց արհեստական խոշոր ջրամբարի, 105 մլն խորանարդ մետր ծավալի ջուր է կուտակում: Երբեմնի ծավալն այժմ չկա, որքան էլ տարածաշրջանը ձյունառատ ու անձրևային լինի: Անցած տարի լճի ջուրը «մեռյալ ծավալի» իջեցվեց՝ մինչև 5 մլն խորանարդի. ջրթողի պատճառն էլ ոչ թե ոռոգման սեզոնն էր, այլ ավելի շատ վթարային  պատվարի նորոգումը։ Վերականգման աշխատանքները 6 ամսվա ընթացքում դեռ թերի կատարված են մնում։

«Պատվարի աշխատանքների վերաբերյալ տեղեկություն ունենք, որ արտաքին ճաքերը լցված են, արտաքին հատվածում խնդիրներ չունենք, մնացել են շլյուզների ներքին հատվածների վերանորոգման աշխատանքները, մենք հույս ունենք, որ դա էլ այս տարի կավարտեն։ Ջրային ռեսուրսները բավականին ավելացել են, 38 մլն խորանարդ մետր ծավալ կա հիմա, մենք հույս ունենք, որ էլի կավելանա, քանի որ մեզ մոտ սարերի ձյունը դեռ լրիվ չի հալվել»,- ասել է «Արփի լիճ» ազգային պարկի տնօրեն Մուշեղ Մուրադյանը։

Այժմ «մեռյալից» ջրի ծավալը հասել է 38 մլն խորանարդ մետրի։ Ջրային այս ծավալը բավարար է կենդանական աշխարհի գոյության և պահպանման համար: Լճում ապրում է 11 տեսակի ձուկ: Այժմ սիրողական ձկնորսության թույլատրելի ժամանակահատվածն է, լճի ափին  ձկնորսներն իրենց սիրելի զբաղմունքն ունեն:

Գաղտնի մուտք գործել ազգային պարկի տարածք անհնար է։ Ամբողջը տեսահսկվում է: Տեսանկարահանման ձայնագրությունների սենյակում՝ մեծ էկրանին պարկի գոտիների և՛ անտառային, և՛ ջրային հատվածներում կենդանիների ու թռչունների տեղաշարժն է երևում:

Արփի լճի տարածքը համարվում է որորի ամենամեծ գաղութն աշխարհում։ Ազգային պարկի տարածքը եզակի հանդիպող կենդանիների, թռչունների բնակատեղի է: Այստեղ ապրող 198 տեսակի թռչուններից 93-ը գրանցված է Կարմիր գրքում։ Արգելոցի թռչնադիտարկման կետերը  ֆիքսել են հազվագյուտ թռչունների, որոնցից մի քանիսը արգելոցի կղզյակների ժամանակավոր բնակիչներ են, օրինակ՝ հազվագյուտ սև արագիլները։

Ախուրյանի կիրճի հատվածն ազգային պարկի արգելոցներից մեկն է, որտեղ սոճիների ու դեկորատիվ ծառատեսակների կողքին նորերն են տնկում: Այս տարածքում նոր անտառաշերտ է ստեղծվում՝ պարկի անտառային հատվածը ընդլայնելով ևս 1 հեկտարով:

Ազգային պարկի աշխատակիցները նոր ծառատեսակներ չեն տնկում, տեղի կլիմային հարմարված սոճիների ու բարդիների տնկիներ են, որոնց  համար նպաստավոր է հենց լճի ափամերձ հատվածը: Ախուրյանի կիրճը, Արտենիս լճի հարակից տարածքը չեն միայն այն տեղամասերը, որտեղ ծառատնկման աշխատանքներ են իրականացվում։ Ազգային պարկի վարչական տարածքում՝ Արփի լճից ոչ հեռու, ևս  անտառածածկույթը կավելանա։

Նախատեսվում է այս տարի պարկի անտառային շերտն ընդլայնել երկու հեկտարով։

«Արփի լիճ» ազգային պարկն իր հրաշալի բնությամբ ու կենդանական բազմազանությամբ գրավիչ է ոչ միայն տեղացիներիս համար։ Միայն թե համավարակի այս պայմաններում դրսից հյուրեր հիմա չեն ունենում։ Բացի դրանից, գյուղական և էկոտուրիզմը զարգացնելու համար շատ ենթակառուցվածքներ թերի են, և ամենակարևորներից՝ ազգային պարկ տանող ճանապարհի 16 կմ-ը շատ վատ վիճակում է, գրեթե անանցանելի։