Մեկ շաբաթում բոտուլիզմի երկու դեպք Գյումրիում՝ երկու տուժածով

Ամռանը պահածոյացրած մթերքը ձմռան ամիսների ամենահամով պաշարն է։ Տնային պայմաններում երբեմն մեծ քանակության պահածոյացված միրգ-բանջարեղենը մինչև գարուն սպառելու համար չի լինում։ Ու ստացվում է, որ ամռան փուշի ու ձմռան նուշի միտքն աղավաղվում է։ Հին ու նոր պահածոները խառնվում են իրար, իսկ դրանք ուտելն արդեն վտանգավոր է։

«Եթե խոսքը վերաբերում է տան պայմաններում պահածոյացված սննդին, ասեմ, որ հարուցիչը կա՝ նայած, թե ով երբ կբացի այն։ Մեկը բացում է, ասենք, հուլիսին, մեկը բացում է օգոստոսին, կամ տանը, ենթադրենք, հղի աղջիկ կա, սիրտը ուզում է, բացում են։ Ինչքան մոտ է փակած պահից մինչև բացելը, այնքան քիչ է թույնի առկայությունը»,- պարզաբանում է ՀՎԿԱԿ Շիրակի մասնաճյուղի  տնօրենի  տեղակալ Արմինե Անդրյանը։

Բժիշկ-մասնագետները փակ տարայում զարգացող բոտուլինային թույնն համեմատում են օձի թույնի հետ՝ 30․000 անգամ ուժեղ ազդեցություն ունի։ Տիկին Ծաղիկը բոտուլիզմի ակնհայտ ախտանիշներով Գյումրի ԲԿ-ի ինֆեկցիոն բաժանմունք է տեղափոխվել ծանր վիճակում։ 10 օր է՝ հիվանդանոցում է։ Ամուսիններով են կերել լոլիկի մարինադը, բայց վնասն արտահայտվել է տիկնոջ մոտ։

Պահածոն բացել ու եռացնել։ Սա գրեթե միշտ են հորդորում, խորհուրդ տալիս բժիշկ-մասնագետները, իսկ ընդհանրապես, տան պայմաններում պտուղ-բանջարեղեն պահածոյացնելը չեն խրախուսում։

«Պահածոն բացելուց հետո գոնե 15 րոպե պետք է այն եռացնել, և եթե անգամ թույն լինի, այդ թույնը կոչնչանա»,- նշում է Գյումրի ԲԿ-ի ինֆեկցիոն բաժանմունքի վարիչ Կարինե Տոնոյանը։

Բոտուլիզմի հարուցիչն, ըստ մասնագետների բացատրության, պտուղ-բանջարեղենի հողի հետ շփվելու արդյունքում է գոյանում։ Այլ կերպ ասած՝ դրանք սպորներն են։ Նույն տարայում պահածոյի մի մասը թունավորված կարող է լինել, մյուս մասը՝ ոչ, այսինքն՝ կախված է, թե հարուցիչը որտեղ է տեղակայվել։ Սա ևս միշտ շեշտում են մասնագետները։

«Օրինակ՝ 1կգ-անոց բանկայից կարող են տասը ուտել, բայց միայն մեկը թունավորվի, նույնիսկ, ասենք, նույն պղպեղի մի մասը երեխան ուտի, մյուս մասը՝ մայրը, երեխային ոչինչ չլինի, մայրը նույնիսկ մահանա»,- նշում է ՀՎԿԱԿ Շիրակի մասնաճյուղի տնօրենի  տեղակալ Արմինե Անդրյանը։

Երկու տարբեր հասցեներից երկու տուժածները ինֆեկցիոն բաժանմունքում են հոսպիտալացվել նույն արտահայտված ախտանշաններով։ 10-ը օրում վիճակի կայունացում ունեն, բայց դեռ լիովին ապաքինված չեն։

«Հիվանդության նախնական ախտանշաններն են՝ երկտեսությունը, ձայնի խռպոտությունը, սրտխառնոց, կլման ակտի խանգարում»,- նշում է Գյումրի ԲԿ-ի ինֆեկցիոն բաժանմունքի վարիչ Կարինե Տոնոյանը։

Վերջին տարիներին բոտուլիզմի դեպքերը նվազել են, հիմա շատերը նախընտրում են սառեցման տարբերակով ձմռան պաշար ունենալ։ 2020 թվականին  ինֆեկցիոն բաժանմունքում գրանցվել է բոտուլիզմի 1 դեպք՝ 3 տուժածով, 2021-ին դեպքեր չեն արձանագրվել։