23:55 20.03.2022
ԱՄՆ-ի Հյուսիսարևմտյան համալսարանի գիտնականները հետազոտություն են հրապարակել Proceedings of the National Academy of Sciences ամսագրում, որտեղ նրանք բացահայտել են գիշերային քնի ժամանակ լույսի վտանգավոր ազդեցությունը մարդու օրգանիզմի վրա։ Փորձագետների կարծիքով, նույնիսկ մեկ գիշեր լույսի տակ քնելու դեպքում կարող է խաթարվել գլյուկոզայի կարգավորումը և սրտանոթային ֆունկցիան՝ նպաստելով սրտի հիվանդության, շաքարախտի և նյութափոխանակության համախտանիշի առաջացմանը: Ինչպես գրում են հոդվածի հեղինակները, շատ կարևոր է խուսափել կամ գոնե նվազագույնի հասցնել գիշերային ժամերին ննջասենյակի լույսի քանակը։
Գիշերային լուսավորությունը խանգարում է սրտի աշխատանքին
Հետազոտությունները ապացուցում են, որ քնի ժամանակ լուսավորությունը արագացնում է սրտի զարկերը, թեև քնած ժամանակ հակառակը պետք էլինի: : Սրտի հաճախությունը կարգավորվում է սիմպաթիկ և պարասիմպաթիկ նյարդային համակարգերով, որոնք միասին կազմում են վեգետատիվ նյարդային համակարգը։
Առաջինը փոխում է տարբեր օրգանների աշխատանքի ռեժիմները՝ մեծացնելով նյութափոխանակության պրոցեսների արագությունը և ուժեղացնելով սրտի կծկումները, ինչն օգնում է օրգանիզմին հարմարվել շրջակա միջավայրի փոփոխվող պայմաններին: Երկրորդը հակառակ ազդեցությունն է ունենում՝ օգնում է օրգանիզմին անցնել հանգստի վիճակի։ Այսպիսով, պարասիմպաթիկ նյարդային համակարգը կարգավորում է գիշերային պրոցեսներն օրգանիզմում, որը խանգարվում է վառ լուսավորությամբ:։
Հետազոտողները հայտնաբերել են նախադիաբետիկ նշաններ
Գիտնականները պարզել են, որ արդեն առավոտյան այն բանից հետո, երբ մարդիկ լուսավորված սենյակում են քնել, առաջանում է ինսուլինային դիմադրություն, որը 2-րդ տիպի շաքարախտի բնորոշ հատկանիշն է: Ինսուլինի դիմադրությունը արտահայտվում է նրանով, որ մկանների, ճարպային հյուսվածքի և լյարդի բջիջները սկսում են վատ արձագանքել ինսուլինին և արդյունքում չեն կարողանում նույն արդյունավետությամբ յուրացնել էներգիայի մատակարարման համար անհրաժեշտ գլյուկոզան: Դա փոխհատուցելու համար ենթաստամոքսային գեղձը սկսում է ավելի շատ ինսուլին արտադրել, սակայն ժամանակի ընթացքում արյան շաքարի մակարդակը դեռ բարձրանում է, ինչը վկայում է շաքարախտի զարգացման մասին։
Գիշերային լույսը վատ քնի և գիրության պատճառ է դառնում
Նախորդ հետազոտությունը, որը հրապարակվել էր JAMA Internal Medicine ամսագրում, ուսումնասիրել էր առողջ մարդկանց մեծ խումբ, ովքեր քնած ժամանակ ենթարկվել էին լույսի ազդեցությանը: Փորձարկվողներին բնորոշ էր ավելորդ քաշը և գիրությունը:
Նոր հետազոտության ընթացքում կամավորները տեղյակ չէին, որ լույսը վառվել է քնած ժամանակ, բայց դա ազդել է նրանց քնի որակի վրա: Արդյունքում քունը մասնատվել է, իսկ մարդու օրգանիզմը չի կարողացել հանգստանալ ու վերականգնվել, ինչպես լիարժեք քնի դեպքում։ Պարզվել է, որ լույսը ակտիվացրել է սիմպաթիկ համակարգը, որն օրգանիզմը բերել է բարձր զգոնության վիճակի։
Գիտնականները խորհուրդ են տալիս գիշերն անջատել լույսերը և ծածկել պատուհանները
Արդյունքները կարևոր են նրանց համար, ովքեր ապրում են մեծ քաղաքներում, որտեղ գիշերային լուսավորության մակարդակը բարձր է, ասում են փորձագետները: Բացի այդ, զարգացած երկրներում մարդկանց մի զգալի մասը (մինչև 40 տոկոս) քնում է կա՛մ անկողնու կողքի լամպը միացրած, կա՛մ ննջասենյակի լույսը միացված, կա՛մ նույնիսկ հեռուստացույցը միացված:
Գիտնականները խորհուրդ են տալիս լույսերը չմիացնել գիշերը, իսկ եթե դա անհրաժեշտ է անել, ապա պետք է ցածր լուսավորության աղբյուրները մոտեցնել հատակին։ Խորհուրդ չի տրվում մթության մեջ օգտագործել սպիտակ կամ կապույտ լույսի աղբյուրներ, փոխարենը լավագույն տարբերակը կլինի սաթագույն կամ կարմիր-նարնջագույն լույսը: Լավ է օգտագործել աչքի դիմակներ կամ մթնեցնող վարագույրներ, բայց եթե դրանք հասանելի չեն, ապա ավելի լավ է անկողինը տեղափոխել այնպես, որ փողոցի լույսը չընկնի դեմքին։ Եթե դուք կարող եք լավ տեսնել առարկաները մթության մեջ, ապա, ամենայն հավանականությամբ, լուսավորության մակարդակը թույլատրելի մակարդակից բարձր է:
19:14 19.05.2024
Իրանի նախագահի և արտգործնախարարի կյանքը «վտանգի տակ է»․ Reuters18:27 19.05.2024
Պետք չէ անտեսել Մեսսիի տարիքը. Խերարդո Մարտինո18:09 19.05.2024
Էբրահիմ Ռաիսիին տեղափոխող ուղղաթիռը կոշտ վայրէջք է կատարել Իրանում15:55 19.05.2024
Ալյասկայում ինքնաթիռ են հայտնաբերել, որտեղ կա 2 դի15:27 19.05.2024
Հայտնի են Հռոմի «Մասթերս» ATP-1000 մրցաշարի եզրափակչի մասնակիցները14:45 19.05.2024
Ինչպիսի եղանակ է սպասվում առաջիկա օրերին13:37 19.05.2024
Ռաիսին և Ալիևը շահագործման են հանձնել Խուդաֆերինի ՀԷԿ-ը10:58 19.05.2024
Տարադրամի փոխարժեքները մայիսի 19-ին10:19 19.05.2024
ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ10:00 19.05.2024
ՃՏՊ Սիսիան-Գորայք ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ23:44 18.05.2024
«Յուվենտուսը» հեռացրել է Մասիմիլիանո Ալեգրիին23:17 18.05.2024
Ֆոնսեկան պատրաստ է գլխավորել «Միլանը»22:34 18.05.2024
Բացահայտվել են մազերը ներկելու անսպասելի վտանգները22:25 18.05.2024
Կախարդական ապագա է սպասում ինձ. Մբապե21:55 18.05.2024
Ադամյանի «Քյոլնի» դուրս մնաց Բունդեսլիգայից21:19 18.05.2024
Հայաստանը 7 ծանրորդով կմասնակցի Մ17 ԱԱ-ին20:57 18.05.2024
Միլանի քաղաքային իշխանությունը պարգևատրել է «Ինտերի» ֆուտբոլիստներին20:52 18.05.2024
Կրակոցներ՝ Հրազդան քաղաքում․ կան զոհեր և վիրավոր20:26 18.05.2024
Աշխաբադում բացվել է Սայաթ-Նովայի արձանը20:16 18.05.2024
ՀՀ սահմանապահ զորքերի մի խումբ ծառայողներ արդեն Կիրանցում են20:08 18.05.2024
Ֆրանսիացիները թողարկել են բագետի բույրով նամականիշ19:50 18.05.2024
Յակուտիայի շրջաններից մեկում արտակարգ դրություն է մտցվել19:41 18.05.2024
Նեյմարը հաջողություն է մաղթել Ֆյուրիին Ուսիկի հետ մենամարտում19:31 18.05.2024
Ոստան գյուղի գերեզմանատան մոտ կատարված սպանությունը բացահայտվել է19:14 18.05.2024
Մայիսի 18-ը Թանգարանների միջազգային օրն է19:05 18.05.2024
Բուլղարիայի նախագահը մեկնաբանել է Սլովակիայի վարչապետի դեմ մահափորձը18:12 18.05.2024
Ռումինիան օգտագործում է ամենապրիմիտիվ քվեարկության համակարգը. ՆԱՏՕ17:30 18.05.2024
Ես տեսնում եմ իմ շուրջ ստեղծված աղմուկը․ Չավի17:00 18.05.2024
Կիկե Սանչես Ֆլորեսը կլքի «Սևիլիան»16:17 18.05.2024
Արարատ Միրզոյանը մտքեր է փոխանակել Շվեյցարիայի ԱԳ նախարարի հետ15:58 18.05.2024
Հայ Առաքելական Եկեղեցին այս կիրակի կնշի Հոգեգալստյան տոնը23:59 17.05.2024
Ուռուցքաբանը գնահատել է քաղցկեղի՝ ուշ փուլում բուժման հավանականությունըՔաղցկեղը կարող է բուժվող լինել նույնիսկ ուշ փուլում, ամեն ինչ կախված է հիվանդության տեսակից և մետաստազների տարածվածությունից, ասել է ուռուցքաբան Դենիս Ռոմանովը։ Բուժման հավանականությունը փորձագետը գնահատել է Lenta.ru-ի հետ զրույցում։ Ռոմանովի խոսքով, շատերն իմանալով, որ քաղցկեղ ունեն, խուճապի են մատնվում և հուսահատվում։ Այնուամենայնիվ, իրականում նույնիսկ հիվանդության ուշ փուլեր ունեցող մարդիկ ապաքինվելու հնարավորություն ունեն։ «Ուշ փուլը […] ...
23:07 17.05.2024
Բժիշկը հղիներին հորդորել է մազերը չներկել մինչև հղիության առաջին եռամսյակի վերջըՍննդաբան Վիկտորյա Տոլստոնոսովան պատմել է, թե երբ կարելի է մազերը ներկել հղիության ընթացքում։ Aif.ru կայքի հետ զրույցում մասնագետը նշել է՝ չկան հաստատված փաստեր, որ ներկման ժամանակ մաշկի հետ շփվող քիմիական նյութերը ներթափանցում են և կարող են բացասաբար ազդել պտղի վրա։ Մինչդեռ պտղի համար ներկի անվնասության մասին տվյալներ էլ չկան։ Այս կապակցությամբ բժիշկը հորդորել է խուսափել […] ...
15:37 17.05.2024
Անահիտ Ավանեսյանը ներկա է գտնվել «Աչքի առողջության ինստիտուտի» բացմանըԱռողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը ներկա է գտնվել «Աչքի առողջության ինստիտուտի» բացմանը: Նորակառույց ակնաբուժական կլինիկան հագեցած է ժամանակակից սարքավորումներով և պատրաստ է մատուցել բարձրորակ ակնաբուժական ծառայություններ: Այն հանդիսանում է ԱՆ Առողջապահության ազգային ինստիտուտի Աչքի հիվանդությունների ամբիոնի բազա: «Նորաբաց այս կլինիկան ոչ միայն ձեր, այլև բոլորիս ձեռքբերումն է, որովհետև ծառայելու է մեր քաղաքացիներին, նպաստելու է առողջապահական համակարգի […] ...
18:17 16.05.2024
Այս տարի սնկից թունավորվել է 8 մարդ. Առողջապահության նախարարության խորհուրդներըԱյս տարի սնկից թունավորվել է 8 մարդ, տեղեկացնում են Առողջապահության նախարարությունից: «Սնկից թունավորումները հիմնականում առաջանում են սնկերը չտարբերակելու կամ դրանք ոչ ճիշտ մշակելու հետևանքով: Հնարավոր չէ սնկի թունավոր լինելը ստուգել եփելիս եռացող ջրի մեջ արծաթե առարկա, կարտոֆիլ կամ այլ բան ավելացնելով և գույնի փոփոխությանը հետևելով. դրանք միֆեր են: Ցանկալի է սնկերը սննդում օգտագործել միայն խոհարարական […] ...
13:44 16.05.2024
Սլովակիայի վարչապետը նոր վիրահատության կենթարկվիՍլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիցոյին, ում նկատմամբ մահափորձ է իրականացվել, նոր վիրահատություն է սպասվում։ Այս մասին հայտնում է Pravda լրատվական պորտալը։ Պորտալի տվյալներով՝ չորեքշաբթի օրը հինգ ժամ տեւած վիրահատության ընթացքում բժիշկներին հաջողվել է կանգնեցնել Ֆիցոյի որովայնի խոռոչի արյունահոսությունը։ Արյունը նոսրացնող դեղամիջոցները կարող են խնդիրներ առաջացնել: Վարչապետին սպասվում է կոնքազդրային հոդի վիրահատություն։ ...
13:17 16.05.2024
Բյուջեից ևս 3 միլիարդ դրամ կտրամադրվի պետական պատվերով առողջապահական ծառայությունների տրամադրման համարԲյուջեից ևս 3 միլիարդ դրամ կտրամադրվի պետական պատվերով առողջապահական ծառայությունների տրամադրման համար։ Կառավարությունն այսօր հավանություն է տվել որոշման նախագծին: Ֆինանսավորումը կուղղվի հետևյալ ծառայությունների տրամադրմանը` շտապօգնության ծառայություններ, հեմոդիալիզի և պերիտոնեալ դիալիզի անցկացման ծառայություններ, ուռուցքաբանական և արյունաբանական հիվանդությունների բժշկական օգնություն, սոցիալապես անապահով և հատուկ խմբերի անձանց տրամադրվող ծառայություններ, փոխպատվաստման ծառայություններ, ինֆեկցիոն ծառայություններ: Ներկայացվել է նաև պետպատվերով սպասարկվող […] ...