14:04 15.05.2022
Կենսաբանների կարծիքով՝ տարեց կրծողների հիշողության այս բարելավումը պայմանավորված է նրանով, որ ողնուղեղային հեղուկը մեծացնում է ցողունային բջիջների ակտիվությունը հիպոկամպուսում՝ կաթնասունների հիշողության կենտրոնում, հետազոտողների եզրակացությունները հրապարակվել են Nature ամսագրում հրապարակված հոդվածում:
«Ողնուղեղային հեղուկն անմիջական կապի մեջ է ուղեղի հյուսվածքի հետ և կարևոր դեր է խաղում ուղեղի բջիջներին տարբեր սննդանյութեր փոխանցելու գործում: Մենք պարզեցինք, որ ողնուղեղային հեղուկի փոխարինումը զգալիորեն բարելավում է հիշողությունը տարեց մկների մոտ, ինչը կապված է նրանց հիպոկամպուսում ցողունային բջիջների ակտիվության բարձրացման հետ», – վստահեցրել են հետազոտողները:
2005 թվականին Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսոր Էնթոնի Ուիս-Կորայի գլխավորած կենսաբանների խումբը պարզել է, որ երիտասարդ և տարեց առնետների արյունատար համակարգերի միավորման արդյունքում վերջիններիս ուղեղը երիտասարդացել է։
Իրենց նոր աշխատանքում պրոֆեսոր Ուիս-Կորայը և նրա գործընկերները պարզել են, որ նմանատիպ էֆեկտի կարելի է հասնել՝ փոխարինելով տարեց մկների ողնուղեղային հեղուկի մի մասը երիտասարդ կրծողների նյարդային համակարգից ստացված նմանակով: Սա առաջին անգամ ապացուցեց դրա մեջ այնպիսի նյութերի առկայությունը, որոնք ուղղակիորեն ազդում են ուղեղի տարիքի և աշխատանքի վրա:
Ուղեղի երիտասարդացում
Գիտնականները նման եզրակացության են եկել երկու տարեկան մկների վրա մի շարք փորձերի արդյունքում, որոնց ողնուղեղային հեղուկը փոխարինվել է լաբորատորիայում պատրաստված իր արհեստական անալոգով կամ մեկ շաբաթական նորածին մկների ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկով։ Երբ կրծողները վերականգնվել են այս պրոցեդուրայից հետո, գիտնականները մկներին տեղափոխել են այնպիսի վանդակի մեջ, որի հատակի մի մասը ծածկված էր էլեկտրական մետաղալարով, որը տեղ-տեղ թեթեվ հոսանքահարում էր կրծողներին:
Որպես կանոն, երիտասարդ մկները շատ արագ հիշում են նրա դիրքը և սկսում են խուսափել վտանգավոր հատվածից, մինչդեռ տարեց կրծողները դժվար են հիշում այդ խնդիրը: Ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկի փոխներարկումը, ինչպես ցույց են տվել պրոֆեսոր Վիս-Կորայի և նրա գործընկերների դիտարկումները, լավացրել է ծեր մկների հիշողությունը: Միջին հաշվով, նորացված ողնուղեղային հեղուկով տարեց կրծողների մոտ կեսը հիշում էր վանդակի հատակի վտանգավոր հատվածի դիրքը, մինչդեռ սովորաբար այդ ցուցանիշը չի գերազանցում 17-18%-ը։
Ցողունային բջիջների ակտիվության աճն իր հերթին պայմանավորված էր նրանով, որ երիտասարդ մկների ողնուղեղային հեղուկում մեծ քանակությամբ FGF17 սպիտակուց կա, որն արտադրվում է հենց ուղեղի նեյրոնների կողմից։ Սա հույս է տալիս, որ նմանատիպ երիտասարդացման կարելի է հասնել առանց հեղուկի փոխներարկման՝ խթանելով FGF17-ի արտադրության համար պատասխանատու գեների ակտիվությունը, եզրակացրել են գիտնականները:
22:22 03.05.2025
Միջազգային հարաբերությունների վիճակը պատերազմական չէ, մենք հիմա այլ բանի մասին պետք է մտածենք․ Լևոն Շիրինյան«Հեռանկարն» այսօր հյուրընկալել է քաղաքագիտության դոկտոր, «Քրիստոնեա-ժողովրդավարական կուսակցության» նախագահ Լևոն Շիրինյանին։ Քաղաքագետն ամփոփել է անցնող շաբաթվա կարևոր արտաքին և ներքին քաղաքական զարգացումները։ Անցնող շաբաթը նախ աչքի ընկավ Հնդկաստան-Պակիստան հարաբերությունների կտրուկ սրացումով։ Արդյո՞ք լայնածավալ առճակատումը անխուսափելի է, եթե այո, ապա ի՞նչ ազդեցություն այն կարող է ունենալ մեր տարածաշրջանի ու, մասնավորապես, մեր երկրի վրա։ Ինչպիսի՞ն պետք է […] ...
22:12 03.05.2025
Նորիսը հաղթել է Ֆորմուլա 1-ի Մայամիի Գրան պրիի սպրինտումԲրիտանական «Մաքլարենի» մրցարշավորդ Լանդո Նորիսը հաղթել է Ֆորմուլա 1-ի 2025 թվականի աշխարհի առաջնության վեցերորդ փուլի՝ Մայամիի Գրան պրիի սպրինտում։ Նորիսի «Մաքլարենի» թիմակից ավստրալացի Օսկար Պիաստրին զբաղեցրել է երկրորդ տեղը։ Լավագույն եռյակը եզրափակել է «Ֆերարիի» բրիտանացի ավտոարշավորդ Լյուիս Հեմիլթոնը։ Պիաստրին սպրինտից հետո պահպանում է առաջատարի դիրքը մրցաշարային աղյուսակում՝ վաստակած 106 միավորով։ Նորիսը երկրորդն է (97), իսկ […] ...
21:48 03.05.2025
Երևանում «Ford Mustang»-ը, դեռևս անհայտ հանգամանքներում, բախվել է կայանված «Nissan», «Լադա», «Mercedes» և «Lexus» մեքենաներինՄայիսի 3-ին, խոշոր ու շղթայական ավտովթար է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 08։00-ի սահմաններում Թբիլիսյան 7/8 շենքի մոտ՝ դեպի հանրահայտ «ԱՅԲ» կրթահամալիր տանող ճանապարհահատվածում Գեղարքունիքի մարզի բնակիչ 40-ամյա Կարեն Գրիգորյանը իր վարած «Ford Mustang» մակնիշի ավտոմեքենայով, դեռևս անհայտ հանգամանքներում, բախվել է ճանապարհի թույլատրելի հատվածում կայանված «Nissan», «Լադա», «Mercedes» և «Lexus» մակնիշի ավտոմեքենաներին։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, […] ...
21:36 03.05.2025
Առողջապահության նախարարությունը՝ Ավանեսյանի գլխավորությամբ, մասնակցել է համապետական շաբաթօրյակինԱռողջապահության նախարարությունը, նաև ԱՆ ենթակայության բժշկական կազմակերպությունները՝ նախարար Անահիտ Ավանեսյանի գլխավորությամբ, մասնակցել են համապետական շաբաթօրյակին: Մաքրման աշխատանքներն իրականացվել են՝ «Նոր Արաբկիր» զբոսայգու տարածքում, ինչպես նաև ԱՆ ենթակայությամբ գործող բժշկական կազմակերպությունների հարակից տարածքներում` Երևանում և մարզերում: ...
21:14 03.05.2025
ՀՀ տարբեր տարածաշրջաններում շաբաթօրյակին մասնակցել են նաև միջպետական և հանրապետական նշանակության ճանապարհները սպասարկող ընկերություններըՀՀ տարբեր տարածաշրջաններում շաբաթօրյակին մասնակցել են նաեւ միջպետական եւ հանրապետական նշանակության ճանապարհները սպասարկող ընկերությունները։ Այս մասին հայտնել են «Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամից: ...
