22:54 19.06.2022
Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Ա.Ն.Սևերցովի անվան էկոլոգիայի և էվոլյուցիայի ինստիտուտի հետազոտողները պարզել են, որ քաղցրահամ ջրային ռեսուրսներում ջերմաստիճանի բարձրացումը կարող է փոխել մակաբույծների կյանքի ցիկլը: Սա կխաթարի տրոֆիկ հարաբերությունները և կվերափոխի էկոհամակարգերի ամբողջ դեմքը: Հետազոտական աշխատանքը հրապարակվել է Parasitology ամսագրում։
Գիտնականները ձեռնամուխ են եղել պարզելու, թե ինչպես է ջերմաստիճանը ազդում էկոհամակարգերում վարակների փոխանցման ռիսկի վրա: Դրա համար նրանք ուսումնասիրել են մակաբույծների և նրանց հյուրընկալողների փոխազդեցությունը: Թիմը հետևել է, թե ինչպես է կլիմայի փոփոխությունն ազդում մակաբույծ հարթ որդերի երկու սերտորեն կապված տեսակների վրա՝ Rhipidocotyle campanula և R. fennica:
«Գիտնականները եկել են այն եզրակացության, որ գլոբալ տաքացման պատճառով R. fennica – roach – R. campanula համակարգում հավասարակշռությունը կարող է փոխվել դեպի ավելի ջերմասեր մակաբույծ տեսակների գերակշռում: Այսպիսով, ջրային մարմիններում ջերմաստիճանի բարձրացումը կարող է հանգեցնել մակաբույծների կյանքի ցիկլի պարբերականության նկատելի փոփոխության։ Ընդհանուր առմամբ, հաշվի առնելով ընդունող-մակաբույծ համակարգերի անհավատալի առատությունը, սա կարող է փոխել քաղցրահամ ջրային էկոհամակարգերի ամբողջ տեսքը:
Փորձի համար հետազոտողները հավաքել են փափկամարմիններ և դրանք բնակեցրել երեք տանկերով՝ տարբեր ջերմաստիճանային պայմաններով:
Հետազոտության հեղինակներից Միխայիլ Գոպկոյի խոսքով, կլիմայի փոփոխության ֆոնին մակաբույծների և նրանց հյուրընկալողների միջև հարաբերությունների զարգացման երկու սցենար կա։ Դրանցից առաջինը հուշում է, որ մակաբույծները առավելություն կստանան իրենց տանտերերի նկատմամբ, քանի որ նրանք ունեն էվոլյուցիայի և արտադրողականության ավելի բարձր տեմպեր: Բայց ձկները նման առավելություններ չունեն, և, ըստ Գոպկոյի, ավելին, նրանք ավելի խոցելի կդառնան իրենց սովորական միջավայրի ջերմաստիճանի բարձրացմամբ։
«Երկրորդ սցենարը կարող է հանգեցնել էկոհամակարգերի շատ ուժեղ փոփոխությունների: Մակաբույծների և նրանց հյուրընկալողների կյանքի ցիկլերի ապասինխրոնիզացիան կարող է հանգեցնել դոմինոյի էֆեկտի՝ խաթարելով տրոֆիկ փոխազդեցությունը գիշատիչների և նրանց զոհի միջև»,- ասել է Գոպկոն:
16:35 16.06.2025
Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Երևանի մի շարք փողոցներումԵրևանի քաղաքապետարանից հայտնում են, որ հունիսի 20-ից կկատարվի երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն Մաշտոցի պողոտայում, Խորենացու, Բեյրութի և Իտալիայի փողոցներում: Նախատեսվում է հասարակական տրանսպորտի երթուղու փոփոխություն Մաշտոցի պողոտայից «Հաղթանակի» կամուրջ և հակառակ ուղղություններով: Ըստ փոփոխության՝ Մաշտոցի պողոտա – Խորենացու փողոց խաչմերուկ – Մաշտոցի պողոտայի թունել – «Հաղթանակի» կամուրջ ուղեգծի փոխարեն, այդ երթուղով երթևեկող հասարակական տրանսպորտը կերթևեկի Մաշտոցի […] ...
16:28 16.06.2025
«Ասպիրանտների և երիտասարդ հայցորդների հետազոտությունների աջակցության ծրագիր-2025» մրցույթ. ԿԳՄՍՆԿԳՄՍ նախարարության բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեն կազմակերպում է «Ասպիրանտների և երիտասարդ հայցորդների հետազոտությունների աջակցության ծրագիր- 2025» մրցույթը, որն ուղղված է ՀՀ գիտական և գիտատեխնիկական գործունեություն իրականացնող հաստատությունների ասպիրանտների և հայցորդների մասնագիտական որակավորման բարձրացմանը: Մրցույթին մասնակցելու հայտ կարող են ներկայացնել 1990թ․ հունվարի 1-ից հետո ծնված առկա ուսուցմամբ ասպիրանտը, հեռակա ուսուցմամբ երկրորդ, երրորդ կամ չորրորդ կուրսի […] ...
16:20 16.06.2025
Հայաստանի և Թուրքմենստանի ԱԳՆ-ների միջև տեղի են ունեցել հյուպատոսական խորհրդակցություններՀունիսի 11-ին թուրքմենական կողմի նախաձեռնությամբ Երևանում կայացել են Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքմենստանի արտաքին գործերի նախարարությունների հերթական հյուպատոսական խորհրդակցությունները: Հայկական կողմը խորհրդակցություններին մասնակցում էր ՀՀ ԱԳ նախարարության հյուպատոսական վարչության պետ Արթուր Պետրոսյանի գլխավորությամբ, իսկ թուրքմենական կողմը՝ Թուրքմենստանի հյուպատոսական դեպարտամենտի պետ Դովլեթմուրատ Մուրատովի գլխավորությամբ: Խորհրդակցությունների օրակարգում ընդգրկված էին 1963թ. ապրիլի 24-ի «Հյուպատոսական հարաբերությունների մասին» Վիեննայի կոնվենցիայի կատարման, […] ...
16:14 16.06.2025
Մահվան ելքով վրաերթ Երևան-Երասխ ավտոճանապարհինՀունիսի 13-ին՝ ժամը 09:15-ի սահմաններում, Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի 10-րդ կմ-ին «Ֆորդ» մակնիշի ավտոմեքենայի վարորդը վրաերթի է ենթարկել 40-ամյա Մարգարիտ Հ․-ին, որը տեղում մահացել է։ Կատարվում է նախաքննություն։ Ծանուցում. Ենթադրյալ հանցանքի մեջ կասկածվողը կամ մեղադրվողը համարվում է անմեղ, քանի դեռ նրա մեղավորությունն ապացուցված չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով` դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով: ...
16:08 16.06.2025
Ավշար բնակավայրում հողամասի և նախկին կոլտնտեսության շենքի նկատմամբ վերականգնվել է համայնքի սեփականության իրավունքը. վարչապետԱրարատի մարզի Արարատ համայնքի Ավշար բնակավայրի Հ. Շիրազի փողոցում գտնվող՝ 0,966 հա մակերեսով հողամասի և 416,6 քմ մակերեսով նախկին կոլտնտեսության շենքի նկատմամբ վերականգնվել է համայնքի սեփականության իրավունքը: Հողամասի՝ շուկայականին մոտարկված կադաստրային արժեքը՝ 21 միլիոն 622 հազար դրամ: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում տեղեկացրել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: ...
16:00 16.06.2025
Գլխավոր դատախազը Նիդերլանդների դեսպանի հետ քննարկել է համագործակցության հեռանկարներըԳլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանն այսօր ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Նիդերլանդների Թագավորության արտակարգ և լիազոր դեսպան Մարիկե Հարիետ Մոնրոյ-Վինթերին: Աննա Վարդապետյանը ողջունել է դեսպանին Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազությունում և բարձր գնահատել Դեսպանության աջակցությամբ իրականացված վերապատրաստման դասընթացների արդյունավետությունը: Հիշեցնենք, որ Գլխավոր դատախազությունը, Հայաստանում Նիդերլանդների Թագավորության դեսպանության աջակցությամբ, 2024 թվականի նոյեմբերի 16-ին մեկնարկել էր Հայաստանի Հանրապետությունում գործող բոլոր […] ...
