09:00 30.07.2022
Պրիմատոլոգները պարզել են, որ շիմպանզեները թռչունների և կենդանիների որսի ժամանակ օգտագործում են հատուկ ձայներ, որոնք օգնում են նրանց համակարգել գործողությունները և ներգրավել իրենց քույրերին ու եղբայրներին որսի մեջ: Սա վկայում է որսի կոլեկտիվ ավանդույթների առաջացման մասին՝ շիմպանզեների և մարդկանց նախնիների բաժանումից շատ առաջ, հայտնել է Ցյուրիխի համալսարանի (UZH) մամուլի ծառայությունը, փոխանցում է ՏԱՍՍ-ը:
«Մեր դիտարկումները ցույց են տալիս, որ որսի ժամանակ իրենց գործողությունները ձայնային ազդանշանների օգնությամբ համակարգելու մարդկանց մեծ խմբերի սովորություններն իրենց արմատներով շատ հեռավոր անցյալում են։ Ըստ երևույթին, այդ ունակությունը գոյություն ունի առնվազն յոթ միլիոն տարի՝ սկսած այն ժամանակաշրջանից, երբ Երկրում դեռևս ապրում էին մարդկանց և շիմպանզեների ընդհանուր նախնիները»,- ասել է UZH-ի հետազոտող Ջոզեֆ Մեյնը։
Ինչպես նշում են հետազոտողները, շատ պրիմատներ, այդ թվում՝ շիմպանզեները, չեն ուտում բուսական սնունդ։ Շատ բարձրակարգ կապիկներ համակարգվածորեն որսում են ճտերի և թռչունների ձվերը, ինչպես նաև ուտում են չղջիկներ և փոքր կապիկներ, եթե կարողանում են բռնել նրանց:
Սա ապացուցում է, որ մարդու ուղեղը չէր հասնի այդքան մեծ չափերի, եթե մեր նախնիները ունենային սննդակարգ, որը նման է գորիլաների և այլ պրիմատների սննդակարգին՝ բացառապես բուսական սննդատեսակներով:
Ինչպես են մեր նախնիները ստացել կենդանական սպիտակուցներ և ճարպեր, գիտնականները դեռ չեն կարող ասել: Մայնը և նրա գործընկերները հայտնաբերել են ապացույցներ, որ այլ կենդանի արարածների հավաքական որսը կարող է լինել միս ստանալու հիմնական միջոցը ոչ միայն մարդկանց նախնիների, այլ նաև շիմպանզեների և մարդկանց ընդհանուր նախնիների համար:
Գիտնականներն այս բացահայտումն արել են՝ վերլուծելով Ուգանդայի Կիբալե ազգային պարկում ապրող շիմպանզեների մի քանի խմբերի վարքագիծը 25 տարի դիտարկելու ընթացքում հավաքված տվյալները: Այս ընթացքում այգու աշխատակիցները գրանցել և մանրամասն ուսումնասիրել են այլ կենդանիների վրա շիմպանզեի հարձակման ավելի քան երեք հարյուր դրվագ, ինչը թույլ է տվել Մայնին և նրա գործընկերներին բացահայտել այս պրիմատների որսի ավանդույթները:
Մասնավորապես, եվրոպացի և ամերիկացի պրիմատոլոգները պարզել են, որ որսորդ շիմպանզեները հաճախ արձակում են հատուկ «հաչոցի» ձայներ, որոնք ենթադրաբար օգնում են գտնել որսին և նաև խրախուսում են այլ կապիկներին միանալ ապագա որսի հետապնդմանը և արագացնել նրա հետապնդումը:
Որսի հաջողությունը նկատելիորեն աճում է, եթե դրա մասնակիցները հաճախ նման հնչյուններ են հնչեցնում։ Գիտնականների կարծիքով, դա հուշում է, որ կապիկները նույն կերպ համակարգում են գործողությունները և տեղեկություններ փոխանակում զոհերի դիրքի և նրանց կարգավիճակի մասին։ Եթե դա ճիշտ է, ապա կոլեկտիվ որսի ունակությունը բնորոշ է ոչ միայն հնագույն մարդկանց, այլև homo-ի ցեղի ընդհանուր նախահորն և շիմպանզեներին, եզրակացրել են Մայնը և նրա գործընկերները:
11:07 02.08.2025
Տարադրամի փոխարժեքներն օգոստոսի 2-ինShantnews.am-ը ներկայացնում է տարադրամի փոխարժեքները՝ ըստ rate.am-ի: ԱՄՆ դոլարի առքի առավելագույն արժեքն է 382 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 384․50 դրամ: Եվրոյի առքի առավելագույն արժեքն է 439 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 441 դրամ: Ռուսական ռուբլու առքի առավելագույն արժեքն է 4․75 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 4.82 դրամ: ...
10:45 02.08.2025
Աֆղանստանում երկրաշարժ է տեղի ունեցելԱֆղանստանում տեղի է ունեցել 5.0 մագնիտուդով երկրաշարժ, հայտնում է Եվրոպական-Միջերկրածովյան Սեյսմոլոգիական Կենտրոնը (EMSC): Սեյսմոլոգիական կենտրոնի տվյալներով՝ ցնցումը տեղի է ունեցել ուրբաթ օրը՝ UTC ժամանակով ժամը 21:03-ին՝ Բաղլան քաղաքից 121 կիլոմետր արևելք, որի բնակչությունը կազմում է 108 հազար մարդ։ Էպիկենտրոնը գտնվել է 123 կիլոմետր խորության վրա։ Զոհերի կամ ավերածությունների մասին հաղորդագրություններ չեն եղել։ ...
10:16 02.08.2025
Սպիտակ տունը հաստատել է Ռուսաստանի դեմ նոր պատժամիջոցներ սահմանելու մտադրությունըԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կրկին հայտարարել է, որ նախատեսում է պատժամիջոցներ կիրառել Ռուսաստանի դեմ, եթե ուկրաինական հակամարտության կարգավորման հարցում առաջընթաց չլինի իր կողմից սահմանված ժամկետներում։ NEWSMAX-ին տված հարցազրույցում նա ասել է, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հեռախոսազրույցներում նշել է՝ «այս պատերազմը պետք է ավարտվի», որ դա «սարսափելի պատերազմ է»։ «Ես կարծում էի, որ մենք […] ...
09:53 02.08.2025
Ճապոնիայում երկրաշարժ է տեղի ունեցելՃապոնիայի ափերի մոտ տեղի է ունեցել 5.6 մագնիտուդով երկրաշարժ, հայտնում է երկրի գլխավոր օդերևութաբանական վարչությունը։ Ցնցումները սկսվել են Հոկայդո կղզու ափի մոտ ՝ տեղական ժամանակով ժամը 07:27-ին: Գերատեսչությունը չի նշել երկրաշարժի օջախի խորությունը: Ճապոնիայում ընդունված յոթ բալանոց սանդղակով ցնցումների առավելագույն ուժգնությունը հասել է երեք բալի։ ...
09:30 02.08.2025
Թրամփը հայտարարել է, որ Պուտինի մասին իր կարծիքը չի փոխվելԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը Newsmax-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է , որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի մասին իր կարծիքը չի փոխվել, և որ ամերիկացի նախագահը Ռուսաստանի առաջնորդին համարում է «ամուր տեսակ»։ «Նա ( Պուտինը – խմբ.) անկասկած ամուր տեսակ է, այնպես որ այդ առումով ոչինչ չի փոխվել», – ասել է Թրամփը։ Ավելի վաղ Թրամփը հայտարարել էր, […] ...
08:55 02.08.2025
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համարՎրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...