21:00 03.11.2022
Գյումրիի Շիրազի ու Ջիվանի փողոցների խաչմերուկում գտնվող ու արտաքինից մյուս պատմաճարտարապետական արժեք ներկայացնող տներից տարբերվող կառույցը Խալաթովենց համալիր տունն է։ Հայտնի է, որ Խալաթովները հայտնի առևտրականներ են եղել։ Կտորեղենի առևտրով են զբաղվել ոչ միայն Ալեքպոլում, այլև Կարսում ու Թիֆլիսում։ Ժամանակին ամենահարուստ ու շքեղ առանձնատներից մեկն էլ նրանց է պատկանել։ Ուրույն ճարտարապետական լուծումներով տունը կառուցել են 1851-ին։
Ուշադրություն են գրավում նաև տան քարե ջրհորդաններն ու պատուհանները, որոնց նմանը նույն Կումայրի արգելոցի տարածքում չկա։ Լուսամուտի ապակիները կարծես պաշտպանված են քարե շրջանակներով։
«Տունը ներկայացնում է սև ու խաս քարերի համադրության ներդաշնակության անկրկնելի օրինակ։ Կոնկրետ այս տան եզրապատի լուծումը ճարտարապետներն անվանել են կարկանդակաձև կամ ադամանդաձև։ Իսկ տան քիվերի ու հիմքերի հատվածում շաղանկյունաձև կամ շախմատաձև շարվածք է։ Երեսակալ լուծումներով լուսամուտներ այլ տեղեր գրեթե չենք տեսնում։ Սա անկրկնելի է։ Դեպի վեր սլացող ձև ունի»,- SHANTNEWS-ին ասել է պատմամշակութային հուշարձանների պահպանության մասնագետ Ավետիք Մելիք-Սարգսյանը։
Այսպիսի տները ժամանակին, ըստ մասնագետի, կոչվել են համալիր կամ եկամտաբեր տներ, երբ մեծահարուստ տանտերը բնակելի տարածք է կառուցել ոչ միայն իր, այլև տան սպասավորների համար, տանը տեղակայվել են նաև արտադրական հատվածներ։ Բացի դրանից, Ալեքպոլի բոլոր տները նաև իրենց աղբյուրներն են ունեցել։ Ալեքպոլի աղբյուրագործ վարպետների աշխատանքի եզակի նմուշը պահպանվում է Խալաթովենց տան մի հատվածում։ Աղբյուրը ոչ թե բակում է, այլ տան նկուղային հարկում։
Մասնագետն է նշում, որ Ալեքպոլում վարպետները չունեին մաթեմատիկական ու հիդրավլիկայի տեսական գիտելիքներ, սակայն ունեցել են բնատուր տաղանդ։ Բացել են ստորերկրյա սրահներ՝ ջրի կյագրիզներ կամ քյարիզներ, կառուցել են աղբյուրներ։ Քաղաքում հայտնի են եղել Չախմախչոնց, Զաքարենց, Մոսոյի, Երկան Հակոյի, Չադրենց ու շատ այլ աղբյուրներ, որոնցից միայն մի քանիսն է պահպանվել։ Խալաթովների աղբյուրը Ալեքպոլի պատմամշակութային ժառանգության անկրկնելի հուշարձաններից է։ Այս գնահատականը տվել է ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանը։
«Այս տան աղբյուրը ներկայացնում է Գյումրիում ջրի արարման, պաշտամունքի, հոսող ջրի կերպարով կառուցված հուշարձան։ Գյումրիի բոլոր տներում միշտ եղել է խմելու ջուր՝ արարվող, հոսող ջուր։ Ալեքպոլի պատմամշակութային ժառանգության ամենաունիկալ, անկրկնելի ուղղություններից մեկը դա աղբյուրագործությունն է։ Քաղաքում երկու մշակութային զուգորդումներ են եղել՝ աղբյուրագործ վարպետների՝ ջուրը տեղ հասցնողների և քանդակագործների՝ աղբյուրը կառուցողները»,- ասել է Ավետիք Մելիք-Սարգսյանը։
Տարիների ընթացքում աղբյուրից որոշ քարեր պոկվել են։ Տանտերեը դրանք խնամքով պահել են՝ մի օր վերականգնելու հնարավորության սպասումով։ Կումայրի արգելոց-թանգարանի տունն ու աղբյուրը մասնավոր սեփականություն են, բայց վերականգնման հարցում նաև պետական պարտավորութուն կա։ Սեփականատիրոջ պարտականությունն է հուշարձանը պահպանել ու չձևափոխել, ինչն, ըստ էության, աղբյուրի դեպքում արվում է։ Միայն թե ճարտարապետական արժեք ներկայացնող աղբյուրի մասին քչերին է հայտնի ու զբոսաշրջային տուրերում ներառված չէ, այն պահպանվում է փակ դռան հետևում։
23:59 02.08.2025
Էդգար Անդրեասյանը լրացրել է իր առաջին միջազգային վարպետի նորմանԷդգար Անդրեասյանը Ռումինիայում անցկացված «Brasov Grand Prix Classic 2025» շախմատի միջազգային մրցաշարի շրջանակներում լրացրեց իր առաջին միջազգային վարպետի նորման։ Այս մասին հայտնել է Հայաստանի շախմատի ֆեդերացիան: Էդգարը 9 հնարավորից վաստակեց 6 միավոր և 158.8 կետով բարելավեց իր միջազգային վարկանիշը: ...
23:55 02.08.2025
Հրդեհ՝ Երևանում․ հրշեջներն ու քաղաքացիները կանխել են կրակի տարածումը․ հրդեհի պատճառը եղել է 3 կգ-ոց գազաբալոնից առաջացած արտահոսքըՕգոստոսի 2-ին, հրդեհ է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 19։40-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի նախարարության փրկարար ծառայության 9-11 ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Նոր Նորք վարչական շրջանի Վիլնյուսի փողոցի թիվ 55 շենքի երկրորդ հարկի բնակարաններից մեկից կրակ և ծուխ է նկատվում։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, ժամանել են Երևանի թիվ 9-րդ հրշեջ փրարարական ջոկատից […] ...
23:44 02.08.2025
Երևանի քաղաքապետարանը ձեռնարկել է նոր նախաձեռնություն կենդանասերների համարԵրևանի քաղաքապետարանը մեկնարկում է նոր սոցիալական նախաձեռնություն 10-15 տարեկան կենդանասերների համար, ովքեր բնակվում են Երևանում: Այս մասին հայտնել են Երևանի քաղաքապետարանից՝ նշելով, որ ծրագրի մասնակիցը դառնալու և գրանցվելու համար ցանկացողները կարող են զանգահարել 1-05 հեռախոսահամարով և այցելել «Կենդանիների խնամքի կենտրոն», որտեղ կարող են խնամել կենտրոնում ապրող շներին, խաղալ նրանց հետ, ինչպես նաև ցանկության դեպքում՝ դառնալ […] ...
23:32 02.08.2025
Արագածոտնի մարզում բախվել են «VOYAH» էլեկտրոմոբիլը և «Opel Astra»-ն․ երկու ավտոմեքենաները հայտնվել են դաշտում․ կան վիրավորներՕգոստոսի 2-ին, ավտովթար է տեղի ունեցել Արագածոտնի մարզում։ Ժամը 16։00-ի սահմաններում Ալագյազ-Ապարան ավտոճանապարհին բախվել են Երևանի բնակիչ 32-ամյա Աշոտ Խ․-ի վարած «VOYAH» մակնիշի էլեկտրոմոբիլը և Լոռու մարզի բնակիչ 33-ամյա Վլադմիրի Հ․-ի վարած «Opel Astra» մակնիշի ավտոմեքենան, ինչի հետևանքով 2 ավտոմեքենաներն էլ հայտնվել են դաշտում։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, վթարի հետևանքով 3 հոգի մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվել […] ...
23:18 02.08.2025
Ըմբշամարտի Մ17 ԱԱ. Եղիշե Մոսեսյանը հաղթել է թուրք մրցակցին և դուրս եկել կիսաեզրափակիչՄ17 ԱԱ. Ազատ ոճային ըմբիշ 71կգ Եղիշե Մոսեսյանը 9:7 հաշվով հաղթեց թուրք մրցակցին և դուրս եկավ կիսաեզրափակիչ: Այս մասին հայտնել է ըմբշամարտի ֆեդերացիան: Մինչև այդ, նա հաղթել էր ռուս մրցակցին: Կիսաեզրափակչում հայ ըմբիշը կմրցի ԱՄՆ ներկայացուցչի հետ: ...
23:04 02.08.2025
Շիրակի մարզում «Ղոջի աղբյուր» կոչվող հատվածում ռուսական համարանիշներով «Tank»-ը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց և կողաշրջված հայտնվել ձորում․ կա 2 զոհ, 1 վիրավորOգոստոսի 2-ին, ողբերգական ավտովթար է տեղի ունեցել Շիրակի մարզում։ Ժամը 20։10-ի սահմաններում Բավրա-Գյումրի ավտոճանապարհին, ժողովրդին հայտնի «Ղոջի աղբյուր» կոչվող հատվածում ռուսական համարանիշներով «Tank» մակնիշի ավտոմեքենան դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի գոտուց, բախվել բետոնե արգելապատնեշին, կոտրել այն և կողշարջված հայտնվել ձորում։ Ինչպես hայտնում է shamshyan.com-ը, վթարի հետևանքով 2 հոգի տեղում մահացել են, 1 հոգի ծայրահեղ ծանր […] ...
