Քրեական նոր օրենսգիրքն ունի ավելի կուռ հայեցակարգ, քան գործողը. Դավիթ Հարությունյան

Այսօր քննարկման է ներկայացվել Քրեական նոր օրենսգրքի նախագիծը: 2015-ից Հայաստանում ԵԽ և ԵՄ աջակցությամբ իրականացվում է «Աջակցություն Հայաստանում քրեական արդարադատության համակարգում բարեփոխումներին և պայքար վատ վերաբերմունքի ու անպատժելիության դեմ» ծրագիրը, որի նպատակն է բարեփոխել Հայաստանի քրեական ոլորտը: Անհրաժեշտությունը, ըստ Արդարադատության նախարար Դավիթ Հարությունյանի կար, քանի որ գործող Քրեական օրենսգիրքը մշակվել էր առանց հստակ հայեցակարգի և ԱՊՀ-ի և ռուսական քրեական օրենսգրքերի հիբրիդ էր: 

«Հիբրիդները միշտ չէ, որ հաջող են լինում, և այդ հիբրիդն էլ հաջողներից չէր: Դա է պատճառը, որ այս տարիների ընթացքում օրենսգրքում 100-ից ավելի փոփոխություններ են կատարվել: Հաճախ այդ փոփոխությունները կատարվել են՝ հաշվի չառնելով օրենսգրքի տրամաբանությունը, սակայն այն ժամանակ դա քայլ էր առաջ: Որոշ դեպքերում էլ փոփոխություները կատարվել էին լեզվական անճշտությունների արդյունքում՝ նորմը դարձնելով անկիրառելի»,- ասաց Դավիթ Հարությունյանը: 

Ըստ նախարարի՝ լուրջ թերություններ կային նաև պատժի համակարգում: Պատիժը ծայրահեղ սահմանափակ էր, և հաճախ դատարանները, փորձելով խուսափել ազատազրկումից, կիրառում էին մեկ այլ գործիք՝ պատիժը պայմանականորեն չկիրառելը, որի գործարկման մեխանիզմը ևս պատշաճ զարգացած չէր: Արդյունքում անհրաժեշտություն եղավ նոր հայեցակարգի մշակման: 

«Քայլ արվեց այս ուղղությամբ: Նոր հայեցակարգն անդրադարձ կատարեց հարցերի ավելի լայն շրջանակի, մասնավորապես, թե ինչ է հանցանքը և դրա տեսակները, քրեական պատասխանատվության ենթակա անձանց ավելի հստակ սահմանումը տրվեց, սահմանվեցին մեղքը և դրա ձևերը, հանցագործությունների փուլերը, հանցակցությունը, անչափահասների կողմից կատարված հանցագործությունների դեպքում պատժի մշակման ձևերի և այլնի մասով մշակվեց նոր հայեցակարգ: 2.5 տարի առաջ կառավարությունը հավանություն տվեց, և սկսվեցին օրենքի մշակումները»,- նշեց նախարարը:

Օրենքի նախագծի շուրջ տարբեր քննարկումներ են եղել միջազգային փորձագետների մասնակցությամբ, և դեռ շարունակվում են: Նպատակը մեկն է՝ օրենսգիրքը համաձայնեցնել Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիային և մարդու իրավունքների դատարանի նախադեպային որոշումներին: Դավիթ Հարությունյանը նշեց, որ օրենքը կարծրացած չէ և  չեն ձգտում այնպիսի իդեալի, որը ենթակա չէ փոփոխության: Քրեական իրավունքում նման իդեալի հասնելը հնարավոր չէ:

«Աշխատանք մշտապես արվելու է և այսօր քաղաքացիական հասարակությունից էլ պատրաստ ենք լսել առաջարկություններ ու քննարկել դրանք: E-draft.am կայքում էլ բազմաթիվ աառաջարկներ եղել են: Դրանք եթակա են քննարկման»,- հավելեց նախարարը: 

Կլոր սեղան-քննարկմանը ներկա Հելսինկյան կոմիտեի նախագահ Ավետիք Իշխանյանը երկու հարց բարձրացրեց՝ մեկը ցմահ ազատազրկման տարիքի շեմը 18-ից 21 դարձնելու հարցն էր, մյուսը քրեական օրենսգրքի նախագծում առկա փոփոխությանն էր վերաբերում: Մասնավորապես «Ահաբեկչությանը սատարելը կամ դրա մասին դրական խոսելու մասին» հոդվածն Ավետիք Իշխանյանը «հեղհեղուկ» որակեց: