09:00 31.07.2023
Տոմսկի պոլիտեխնիկական համալսարանի գիտնականները նոր նյութ են մշակել «խելացի» հագուստի համար, որը հիմնված է նեյլոնե գործվածքի և նվազեցված գրաֆենի օքսիդի վրա։ Հիբրիդային տեքստիլը պահպանում է իր հատկությունները լվացքի ժամանակ և ունի էլեկտրական հաղորդունակություն, ինչը, ըստ հեղինակների, թույլ է տալիս այն օգտագործել տեքստիլ սենսորային հարթակներ ստեղծելու համար։
Աշխատանքի արդյունքները հրապարակված են ACS Applied Materials & Interfaces ամսագրում։ Այսօր արդի գիտական ուղղություններից է «խելացի» հագուստի համար ճկուն տեքստիլ էլեկտրոնիկայի մշակումը։ Ըստ Տոմսկի պոլիտեխնիկական համալսարանի գիտնականների, տեքստիլ էլեկտրոնիկան առավելություններ ունի ճկուն պոլիմերային սարքերի նկատմամբ, քանի որ տեքստիլը սերտ շփվում է մաշկի հետ և հնարավորություն է տալիս ստեղծել հարմարավետ, թեթև և կոմպակտ սենսորներ, որոնք կարող են կարդալ մարդու մարմնի զարկերակը, ճնշումը և այլ ցուցիչներ։
Տոմսկի պոլիտեխնիկական համալսարանի քիմիական և կենսաբժշկական տեխնոլոգիաների հետազոտական դպրոցի TERS-Team-ի գիտնականները՝ պրոֆեսորներ Եվգենիա Շերեմետի և Ռաուլ Ռոդրիգեսի գլխավորությամբ, սինթետիկ գործվածքի վրա հիմնված հիբրիդային հաղորդիչ նյութ են սինթեզել: Դա անելու համար նրանք գրաֆենի օքսիդ են քսել նեյլոնի վրա, որն այնուհետեւ լազերային մշակվել է։ Ստացված կոմպոզիտը հեշտ է արտադրվում և կայուն է նույնիսկ մի քանի լվացումից հետո: Լազերային մշակման ընթացքում նեյլոնը հալվում է, ինչի հետևանքով ոչ միայն ձևավորվում է ծածկույթ՝ գրաֆենի մասնիկներն ընդգրկված են գործվածքների մանրաթելերի մեջ: Այս մասին ասել է Քիմիական և կենսաբժշկական տեխնոլոգիաների TPU գիտահետազոտական դպրոցի պրոֆեսոր Եվգենիա Շերեմետը:
«Սա ապահովում է ստացված կոմպոզիտի բարելավված մեխանիկական հատկությունները: Այն ուլտրաձայնային է, ձգվում է և լվացվելու համար դիմացկուն է, ուստի այն կարող է օգտագործվել ամենօրյա հագուստը փոփոխելու համար: Լազերային մշակումից հետո նյութը դառնում է էլեկտրահաղորդիչ և կարող է օգտագործվել որպես ակտիվ նյութ սենսորների համար: Հատկապես կարևոր է, որ նման ազատ ձևի կառույցները կարող են օգտագործվել առանց լրացուցիչ պաշտպանության կամ մեկուսացման, որը հաճախ պահանջվում է նման նյութերի համար», – ասել է նա:
Նրա խոսքով՝ ստեղծված տեքստիլը կարելի է նաև հակաբակտերիալ դարձնել՝ օգտագործելով արծաթի նանոմասնիկներ։ Դրա համար գիտնականները հիբրիդային տեքստիլի վրա քսել են արծաթի նիտրատ և այն լազերով ճառագայթել: Արդյունքում կտորի մակերեսին հակաբակտերիալ ազդեցությամբ արծաթի մասնիկներ են գոյացել։
14:51 02.08.2025
Հաստատվել է ԱԱ-2026 խմբային փուլի վիճակահանության օրն ու վայրըՖուտբոլի աշխարհի 2026 թ. առաջնության խմբային փուլի վիճակահանությունը կկայանա 2025 թ. դեկտեմբերի 5-ին։ Այս մասին գրում է ESPN-ը։ Վիճակահանությունը տեղի կուեննա ԱՄՆ-ի Լաս Վեգաս քաղաքում։ Ամենայն հավանականությամբ այն կանցկացվի 17 հազար հանդիսական տեղավորող հանրահայտ «Սֆեր» օվալաձև շենքի դահլիճում։ Վիճակահանության ընթացքում կձևավորվի խմբերի նախնական տեսքը, քանի որ այդ պահին դեռ հայտնի չեն լինի մրցաշարի բոլոր մասնակիցները։ […] ...
14:34 02.08.2025
ՆԳՆ աշխատակիցները կատարելագործում են պետական գնումներում մասնագիտական կարողություններն ու հմտություններըՀուլիսի 16-ին ՆԳ նախարարության գլխավոր քարտուղարի տեղակալ Խաչատուր Իգիթյանը հանդիպել է գնման գործընթացում ներգրավված ՆԳՆ պատասխանատու ստորաբաժանումների ներկայացուցիչների հետ։ Քննարկվել են ընթացիկ գործընթացների արդյունավետության բարձրացմանն ուղղված հարցեր, վերհանվել ոլորտին վերաբերելի խնդիրները, ներառյալ՝ պետական գնումների գործընթացում ՆԳՆ տարբեր ստորաբաժանումների ծառայողների կարողությունների զարգացման հնարավորությունները։ Մասնակիցները կիսվել են կարծիքներով ու մտահոգություններով, արել առաջարկություններ, որոնք կդիտարկվեն հետագա աշխատանքներն իրականացնելիս։ […] ...
14:17 02.08.2025
Առաջիկա օրերի եղանակային կանխատեսումըՀանրապետության տարածքում օգոստոսի 2-ին կեսօրից հետո առանձին շրջաններում սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ, հնարավոր է նաև կարկուտ։ Օգոստոսի 3-7-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Քամին՝ արևմտյան 2-5մ/վ, ամպրոպի ժամանակ սպասվում է քամու ուժգնացում՝ 17-20մ/վ արագությամբ։ Օգոստոսի 2-7-ին երեկոյան ժամերին Արմավիրում, Կոտայքի և Արագածոտնի նախալեռներում սպասվում է քամու ուժգնացում՝ 15-18 մ/վ արագությամբ։ Օդի ջերմաստիճանն էապես […] ...
14:00 02.08.2025
«Միլանն» 9 գնդակ է ուղարկել ավստրալական թիմի դարպասըԻտալական «Միլանն» Ավստրալիայում ընկերական հանդիպում է անցկացրել տեղի «Փերթ Գլորի» թիմի հետ, որի դարպասն ուղարկել է 9 գնդակ: Ալեգրիի գլխավորած թիմը առաջին կեսում խփել է 5, երկրորդ կեսում՝ 4 գնդակը, իսկ սեփական դարպասը պահել անառիկ: «Միլանը» երկրորդ խաղակեսն անցկացրել է ամբողջությամբ այլ կազմով: ...
13:48 02.08.2025
Ինդոնեզիայում ժայթքել է Լևոտոբի Լակի-Լակի հրաբուխըԻնդոնեզիայում կրկին ժայթքել է Լևոտոբի Լակի-Լակի հրաբուխը: Նախորդ օրը տեղի է ունեցել առաջին ժայթքումը, գրանցվել է լավայի արտանետում, մոխրի սյունը հասել է մինչև 10 կմ-ի: Մի քանի ժամ անց տեղի է ունեցել երկրորդ ժայթքումը՝ մոխրի սյան բարձրությունը հասցնելով 18 կմ-ի: Շրջանում գրանցվել են ստորգետնյա ցնցումներ։ Հրաբխի ժայթքման վայրից մինչև 5 կմ հեռավորության վրա հայտնաբերվել են […] ...
13:35 02.08.2025
Անահիտ Մանասյանն այցելել է Պաշտպանի աշխատակազմի Լոռու մարզային ստորաբաժանման գրասենյակՄարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանն աշխատակազմի ներկայացուցիչների ուղեկցությամբ օգոստոսի 1-ին այցելել է Պաշտպանի աշխատակազմի Լոռու մարզային ստորաբաժանման գրասենյակ: Քննարկվել են աշխատանքային մի շարք հարցեր, այդ թվում՝ մարզային ստորաբաժանման աշխատանքի մեթոդաբանության կատարելագործման առնչությամբ: Լոռու մարզ իրականացված այցի շրջանակներում Պաշտպանի ներկայացուցիչներն այցելել են ՀՀ արդարադատության նախարարության «Վանաձոր» քրեակատարողական հիմնարկ: Տեղի են ունեցել առանձնազրույցներ ազատությունից զրկված անձանց հետ: […] ...
