Գյումրիում անշարժ գույքի գործարքներն ավելացել են, բայց գնաճ չկա

Շիրակի մարզում անշարժ գույքի առք ու վաճառքի, նվիրատվության և այլ գործարքների աճ է գրանցվել: Մասնագետները փաստում են, որ կադաստրային գործարքների նման ակտիվություն մարզում 2009 թվականից հետո չէր գրանցվել: Կադաստրի մարզային ստորաբաժանումում այս տարվա 3-րդ եռամսյակում միայն բնակարանների առք ու վաճառքի գործարքների թիվը 20 տոկոսով ավելին է երկրորդ եռամսյակի համեմատ։ Մասնագետները սովորաբար սա պայմանավորում են 2 հիմնական գործոնով՝ տնտեսական ակտիվություն և ֆինանսների հասանելիություն։ Այժմ շուկան ակտիվացել է հիփոթեքային վարկավորման պայմանների մեղմացմամբ՝ երիտասարդ ընտանիքներին ցածր տոկոսադրույքով վարկավորմամբ, ինչպես նաև տարիքային շեմի նվազմամբ։ Կադաստրում քաղաքացիների մեծ ակտիվություն է, գործարք անում են հիմնականում հիփոթեքային վարկավորմամբ։ Հիփոթեքի պայմանները քաղաքացիների համար ֆինանսական հասանելիություն են ապահովել, դրանից էլ շուկան ակտիվացել է։

Ըստ «Ա.Գ Էսթեյթ» ՍՊԸ-ի փորձագետ Արարատ Պապոյանի՝ գործարքների ակտիվությունը պայմանավորված չէ միայն հիփոթեքային վարկավորմամբ, այլապես այդ գործարքները կընդգրկեին հիմնականում էժան տները։ Բայց տեղի է ունենում հակառակը՝ գնողունակ քաղաքացիները նախընտրում են գնել թանկ բնակարաններ քաղաքի կենտրոնում ու ոչ թե ծայրամասային թաղամասերում էժանները։ Ըստ փորձագետի՝ մարդիկ ունեն սեփական կապիտալ ու ցանկանում են լավ գույք ձեռք բերել, նրանց շարքերում են նաև օտարերկրացիները:

Շուկայի ակտիվության արդյունքում անշարժ գույքը մարզում դեռևս չի թանկացել: Վաճառողները թանկ են գնահատում իրենց անշարժ գույքը, բայց գնողն էժանացնում է, Կադաստրում կնքված առք ու վաճառքի պայմանագրերում գնաճ չկա: Սա նաև այն պատճառով, որ շատ են դեռ տարիներ առաջ վաճառքի հանված էժան տները, որոնք չեն էլ վաճառվում: Սա նաև Ռուսթավելի փողոցի հին տներին է վերաբերում: Փողոցի վերակառուցումից հետո սպասվում էր, որ դրանք նաև բիզնես տարածքների էին վերածվելու և քաղաքի զբոսաշրջային միջավայրն էին փոխելու, ինչը տեղի չունեցավ:

Անշարժ գույքի միջինացված արժեքը որոշվում է առք ու վաճառքի պայմանագրերում բնակիչների նշած գումարի չափից ելնելով: Բայց միշտ չէ, որ վաճառողի ու գնորդի միջև գումարային հաշիվների մասին ճիշտ տեղեկություններ են հայտնվում Կադաստրում: Առք ու վաճառքի իրական գնի փոխարեն ցածրը հայտարարելով՝ ոմանք մտածում են, որ դրանից կպակասեն իրենց կադաստրային մուծումները: Այնինչ, Կադաստրի կոմիտեի «Շիրակ» մարզային ստորաբաժանման ղեկավար Արայիկ Առաքելյանն ասում է, որ անկախ նրանից, թե 1 սենյականոց է գնվում, 5 սենյականոց, թե առանձնատուն, բոլորի համար իրավունքի պետական գրանցման գումարը 45.000 դրամ է, այսինքն՝ գնորդը վճարում է 1 միավոր գույքի համար՝ առանց դրա չափերը հաշվի առնելու:

Գործարքների իրական գները չհայտարարելու պատճառով անշարժ գույքի գների կադաստրային արժեքները ճիշտ չեն ձևավորվում: Իսկ մասնագետները սա հիմք են ընդունում՝ բնակարանների գնման վկայագրերի գները սահմանելիս, որոնք միշտ ցածր են լինում շուկայականից: Բացասական հետևանքն էլ այն է, որ շահառուին չի հաջողվում բնակարան գնել վկայագրի արժեքով: