Շիրակի մարզի Ջրաձոր գյուղի տեղափոխման հարցը նորից արդիական է Կապսի ջրամբարի կառուցման համատեքստում

Արդեն մի քանի օր է, ինչ Շիրակի մարզում ակտիվորեն քննարկվում է ինչպես Կապսի ջրամբարի կառուցման համալիր ծրագիրը, նույն ակտիվությամբ էլ ջրամբարին մոտ գտնվող Ջրաձոր գյուղի տեղափոխել-չտեղափոխելու հարցը: Ժամանակ առ ժամանակ այն դառնում է արդիական, ինչը միշտ խոչընդոտել է գյուղի զարգացմանը: Գյուղի տեղափոխման հարցը գերմանացի փորձագետների ուշադրության կենտրոնում է:

Կապսի ջրամբարի կառուցմամբ շահագրգիռ է ոչ միայն Հայաստանի կառավարությունը, այլև գերմանական կողմը, որի վարկային միջոցներով է ծրագիրն իրագործվելու: Մի քանի օր առաջ գերմանացի փորձագետների հանդիպումը գյուղի բնակիչների հետ է եղել, այս անգամ էլ Շիրակի մարզպետարանում են քննարկել Ջրաձորի բնակիչների տարհանման հնարավոր տարբերակները:

Ավելի քան 4 տարի առաջ էր հայտնի, որ Կապսի ջրամբարը գերմանական բանկի վարկային միջոցներով է կառուցվելու: 4 տարի անց էլ ծրագիրը դեռ ուսումնասիրությունների փուլում է: Շիրակի մարզպետարանում անցկացված հերթական քննարկմանը մասնակցում էին նաև ջրային տնտեսության պետական կոմիտեի ներկայացուցիչները:

Ըստ գերմանացի փորձագետների՝ Կապսի ջրամբարի կառուցման լիարժեք նախագիծը պատրաստ կլինի 1 տարի հետո: Կապսի ջրամբարի կառուցման նոր նախագծով 1 տարի անց նոր միայն կսահմանվի Ջրաձոր գյուղի տեղափոխման խնդիրը: Թե ջրաձորցիների բնակարանային հարցն ի՞նչ կերպ է լուծվելու՝ մեկ այլ տարածքում նոր գյուղ է կառուցվելո՞ւ, թե՞ ֆինանսական փոխհատուցում է լինելու հարցի ուսումնասիրությունները առնվազն մեկ տարի ձգվելու են:

Գերմանական «Ֆիխտներ» կազմակերպության փորձագետ Շտեֆան Շյուլայնի խոսքերով՝ քննարկվում է Ջրաձոր գյուղի տեղափոխման հարցը, ու եթե ծրագիրն իր բոլոր ուղղություններով իրականանա, ապա համայնքի բնակիչները կտարհանվեն:

Բայց այստեղ մեկ խնդիր կա, որ պետք է ընդգծել՝ տների փոխհատուցումը կվերաբերի միայն նրանց, ովքեր Ջրաձորում անշարժ գույք ձեռք են բերել կամ բնակություն են հաստատել մինչ օրս: Նրանք, ովքեր հետո կփորձեն գույք ձեռք բերել կամ գյուղ տեղափոխվել,  փոխհատուցում չեն ստանա:

Իսկ Ջրաձորում արդեն մեկ շաբաթ է՝ բուռն քննարկում են այն տարբերակները, որոնք գերմանացիները ներկայացրել են իրենց: Նրանք, ովքեր գյուղը չեն լքել, տնտեսություն են մեծացրել, համաձայն չեն, որ փոխհատուցումը լինի դրամական, փոխարենը գումար ստանալուն կողմ են նրանք, որոնք վաղուց են գյուղից հեռացել, բայց այնտեղ անշարժ գույք ունեն: Գյուղի մոտ 70 ընտանիքի կեսն արդեն արտագաղթել է:

Ջրաձորի բնակիչներից 31 ընտանիք երկրաշարժից հետո բնակարանային փոխհատուցում դեռ չի ստացել, նրանց նկատմամբ պետությունը պարտավորություն ունի: Իսկ նոր տարածքում նորից գյուղ հիմնելու ծրագիրը բավական ծախսատար է ու ֆինանսավորման աղբյուրները առայժմ հայտնի չեն: Շիրակի մարզպետարանի քաղաքաշինության վարչության պետն է ասում, որ ըստ գերմանական կողմի հայտարարության, բնակիչների վերաբնակեցման հարցը լուծելու է Հայաստանի կառավարությունը:

Ու նաև դեռ պարզ էլ չէ, թե Կապսի ջրամբարն ինչ ծավալով է կառուցվելու՝ 25 մլն, թե՞ 60 մլն խորանարդ մետր: Տարողությունից, նաև նոր գյուղ հիմնադրելու ծախսերից կախված էլ պարզ կլինի, գյուղը, ի վերջո, տեղափոխվելո՞ւ է, թե՞ ոչ: Ըստ մարզպետարանի քաղշինվարչության պետի՝ չի բացառվում, որ ուսումնասիրություններից հետո որոշվի գյուղը չտեղափոխել: