Ինչո՞ւ է մարտի 1-ին կատարվածը համարվում սահմանադրական կարգի տապալում

«Քրեական օրենսգրքի 300.1 հոդվածով  շատ հստակ նկարագրված է սահմանադրական կարգի տապալման արարքի նկարագրությունը: Այդ արարքի նկարագրությունն իր մեջ ներառում է 2005 թվականի Սահմանադրության 1-5-րդ հոդվածների,  6-րդ հադվածի առաջին մասով նախատեսված նորմերի փաստացի չգոյությունը կամ նրանց իրավակարգում գործողության փաստացի դադարեցումը»,- «Հեռանկար»-ի տաղավարում ասել է  «Մարտի 1»-ի գործով տուժածների իրավահաջորդների ներկայացուցիչ Վահե Գրիգորյանը՝ անդրադառնալով այն հարցին, թե ինչու է մարտի 1-ին կատարվածը համարվում սահմանադրական կարգի տապալում:

Փաստաբանը հիշեցրել է, որ  ոչ միայն ՀՀ երկրորդ նախագահին, այլ նաև այդ ժամանակ ՀՀ պաշտպանության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Սեյրան Օհանյանին , ՀՀ Զու ԳՇ պետ Յուրի Խաչատուրովին, փոխվարչապետ Արմեն Գևորգյանին առաջադրված մեղադրանքներում հիմնական շեշտադրումը կատարված է քաղաքացիների հիմնարար ազատությունների և իրավունքների ապօրինի սահմանափակման վրա, որը հնարավոր է դարձել՝ ԶՈւ-ին քաղաքական բողոքի ճնշմանը մասնակից դարձնելով: Բայց ոչ միայն դրանով:

«Խոսքը վերաբերում է նաև հետընտրական գործընթացներին: Եկեք չմոռանանք՝ մարտիմեկյան իրադարձությունները տեղի են ունեցել մի ընդհանուր քաղաքական գործընթացում: Մի ավելի մեծ կոնտեքստի քաղաքական իրադարձությունների ընթացքում: Հայաստանում 2008 թվականի փետրվարի 19-ին տեղի է ունեցել Հայաստանի երրորդ նախագահի ընտրություն, բազմաթիվ քաղաքական հետապնդումներ են տեղի ունեցել նաև քարոզչության ընթացքում, քվեարկությունից հետո եղած բողոքի ակցիաներն են առավելապես ուժային ուշադրություն հրավիրել իրենց վրա: Երբ մենք խոսում ենք քաղաքական բողոքին ուժային միջամտություն դրսևորելու մասին, խոսքը վերաբերում է հատկապես հետընտրական գործընթացներին: Այսինքն՝ քաղաքացիների արտահայտվելու ազատության, խաղաղ հավաքների ազատության, տեղաշարժի ազատության, ինչպես նաև ընտրական իրավունքների նկատմամբ ուժային միջամտությունը:

Բանակային ստորաբաժանումների, ոստիկանության զորքերի ներգրավմամբ մարտի 1-ի կազմակերպումը, Երևանի կենտրոնը ռազմական գործողությունների թատերաբեմ դարձնելն, ինչպես նաև արտակարգ դրության հայտարարումը տեղի է ունեցել ընտրական գործընթացի ժամանակ: Խնդրում եմ ուշադրություն դարձրեք՝ և՛ 2005 թվականի խմբագրությամբ Սահմանադրությամբ, և՛ պարզ տրամաբանությամբ՝ արգելվում է ընտրություններ, ընտրական գործընթացներ իրականացնել արտակարգ դրության և ռազմական դրության ժամանակ, մինչդեռ դա տեղի է ունեցել: Ընտրությունների արդյունքները հրապարակվել են փետրվարի 24-ին, բայց ընտրություններն ավարտված կարող են համարվել բացառապես ՍԴ որոշման հրապարակմամբ, այնպիսի որոշմամբ, որով հրապարակված արդյունքները թողնվում են ուժի մեջ, դուք հիշում եք, որ ՍԴ որոշումը հրապարակվել է մարտի 8-ին: Այն ժամանակ, երբ որ դիմումը գտնվել է ՍԴ-ում, այսինքն՝ երբ ընտրական գործընթացը գտնվել է իր եռուն և արվարտական փուլում, ՀՀ-ում, բանակի օգտագործմամբ, հայտարարվել է արտակարգ դրություն», – պարզաբանել է Գրիգորյանը:

Ինչ վերաբերում է  հարցին, թե ով իրավունք ունի հրապարակելու գործի մեղադրանքն՝ ամբողջությամբ:

«Քրեական գործի նյութերի հրապարակայնության վերաբերյալ որոշումը կայացնում է նախաքննության մարմինը: Սա ոչ միայն ՀՀ-ին հատուկ առանձնահատկություն է, այլև պոստսովետական տարածքին: Սա անողջամտորեն չսահամանափակված լիազորություն է նախաքննության մարմնի համար:  Այսինքն՝ տարածվում է նախաքննության գաղտնիությունը: Ես մեղադրանքի մասին որոշումն ամբողջությամբ չէի ցանկանա հրապարակել, որովհետև այնտեղ կան հանգամանքներ, որոնք ինքս ամբողջությամբ չեմ քննարկել՝ արդյո՞ք կարիք կա հրապարակելու»,- ասել է Գրիգորյանը: