Իրանի նոր սպառնալիքները՝ ի պատասխան ամերիկյան պատժամիջոցների

Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև լարվածությունը շարունակում է աճել: Երկու երկրների հարաբերությունները սրվել էին անցյալ տարվա մայիսից, երբ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարեց Իրանի հետ միջուկային գործարքից դուրս գալու մասին:

Իսկ օրեր առաջ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարեց, որ այն երկրները, որոնք բացառության կարգով Վաշինգտոնի թույլտվությամբ Իրանից նավթ էին ներկրում, մայիսի 1-ից այլևս նման հնարավորություն չեն ունենա և արգելքը շրջանցելու դեպքում կենթարկվեն պատժամիջոցների: Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էինք, Վաշինգտոնն 8 երկրների (Չինաստան, Հնդկաստան, Ճապոնիա, Հարավային Կորեա, Թայվան, Թուրքիա, Իտալիա, Հունաստան) համար 6 ամսով բացառություն էր թույլ տվել՝ պարտավորվելով սահմանափակ քանակությամբ իրանական նավթի գնման պատճառով դրանց նկատմամբ պատժամիջոցներ չկիրառել:

Ի պատասխան Վաշինգտոնի այս քայլի՝ Իրանի արտգործնախարար Ջավադ Զարիֆը հայտարարել է, որ Թեհրանը դիտարկում է «Զանգվածային ոչնչացման զենքի չտարածման մասին» պայմանագրից դուրս գալու տարբերակը: Իրանի այս հայտարարությունից հետո տարբեր երկրներում սկսեցին քննարկել Իրանի կողմից միջուկային զենք ստեղծելու հնարավորությունը, ինչին մինչ այս խանգարում էր «Զանգվածային ոչնչացման զենքի չտարածման մասին» պայմանագիրը: Փաստաթուղթը ստորագրվել է 190 երկրի կողմից և ուժի մեջ մտել 1970թ.-ին:

Իրանի արտգործնախարարը պարզաբանել է, որ պայմանագրից դուրս գալը ԱՄՆ-ի քայլերին պատասխանելու բազմաթիվ տարբերակներից մեկն է միայն: Թեհրանը նաև սպառնացել է փակել Հորմուզի նեղուցը, որն Օմանի ծոցը միացնում է Պարսից ծոցին:

Նեղուցը հսկայական ռազմավարական նշանակություն ունի. տարածաշրջանի նավթի 30 տոկոսն անցնում է այնտեղով:

Fars լրատվական գործակալության փոխանցմամբ՝ Իրանի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ Մոհամադ Բաղերին հայտարարել է, որ իր երկիրը չի ցանկանում փակել նեղուցը, սակայն հնարավոր է, ստիպված լինի դիմել այդ քայլին:

«Մեր նավերն անցնում են Հորմուզի նեղուցով այնպես, ինչպես այլ երկրների նավերը, բայց եթե ինչ-որ մեկի մտքով անցնի վտանգի տակ դնել ծոցում անվտանգությունը, մենք անպայման կպատասխանենք դրան: Բացի այդ, եթե մեր նավթը չտեղափոխվի այդ նեղուցով, ապա այլ երկրների նավթը նույնպես չի տեղափոխվի»,- հայտնել է Մոհամադ Բաղերին:

Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև լարվածության առիթներից մեկն էլ այն է, որ օրեր առաջ Վաշինգտոնը «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը» պաշտոնապես ճանաչեց որպես օտարերկրյա ահաբեկչական կազմակերպություն: Սա առաջին դեպքն է, երբ օտարերկրյա պետության ռազմական կառույցն ահաբեկչական կազմակերպության որակում է ստանում:

Չնայած արևմուտքի ճնշմանը՝ Իրանը հայտարարել է այս տարի Ռուսաստանի հետ համատեղ ռազմածովային զորավարժությունների անցկացման մասին: