19:10 03.12.2019
Սանմաքրման աշխատանքների ժամանակ Գյումրիի նախկին բանտի տարածքում քաղաքապետարանի աշխատակիցները հայտնաբերել են ստորգետնյա անցուղի: Այն սովորական գետնախո՞րշ է, թե՞ հին քաղաքի 1800-ականների ստորգետնյա շինություն՝ «քյարիզ»։ Կառույցը մասնագետների ուսումնասիրությանն է սպասում:
Բայց տարածքը միայն սրանով չէ, որ ուշադրության է արժանանում: Այստեղ է գտնվում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի գերմանացի ռազմագերիների գերեզմանոցը, որն արդեն դարձել է Գյումրի այցելող զբոսաշրջիկներին հետաքրքրող վայր:
Նախկինում, երբ Գյումրիի փողոցներն ունեին համարակալումներ, բանտ տանողը թիվ 13 փողոցն էր: Բանտի կառուցման պատմությունը հետաքրքիր է: Ավելի քան 200 տարի տարածքը ցարական Ռուսաստանի զինվորական կալանավայր է եղել, հետո դարձել է քաղաքային բանտ: 10 տարուց ավելի է, որ այն լուծարվել է, քրեակատարողական հիմնարկը տեղափոխվել է Արթիկ, իսկ տարածքն ու շինությունները հայտնվել են պահպանությունից դուրս: Հետևանքը թալանն է:
Տարածքում անհայտ շինություններ են հայտնաբերվում։ Դրանցից մեկն էլ այս ստորգետնյա կառույցն է։ Երկրաֆիզիկայի և ինժեներային սեյսմաբանության ինստիտուտի գիտաշխատող Ռոլան Գասպարյանին այն արտաքինից գետնախորշ հիշեցրեց, որը ներսից բավական ամուր պատեր ուներ: Թե ինչ նշանակության է եղել կառույցը, ընդամենը ենթադրություններ ուներ, բայց որպես երկրաֆիզիկոս գնահատեց կառուցման որակը: Նա նշեց, որ առաստաղի երեսապատումը բավականին որակով է կատարվել, հատկապես մանր քարով, իսկ Գյումրիում երեսապատումները հիմնականում խոշոր` ոչ սրբատաշ քարերով են արված:
Ամուր պատերով ու կամարով խորշը ոչ միայն մուտք ունի, այլև ելք: Մոտ 30 մետր ձգվող ստորգետնյա կառույցի ոլորաններով անցնելուց հետո հայտնվում ես մյուս ծայրին: Ներքին կառուցապատումը տեսքով նման է քաղաքի հին, հայտնի ստորգետնյա ջրատարների՝ «քյարիզների» կառուցվածքին, բայց մասնագետը չի կարծում, որ այն «քյարիզ» է: Շինության մուտքին կառուցման տարեթիվը նշված է՝ 1942 թվական, խորհրդանիշները թույլ են տալիս ենթադրելու, որ անցուղին այդ թվերին կառուցել են գերմանացի ռազմագերիները, որոնք, հավանաբար, պահվել են բանտում:
Ռազմագերիների գերեզմանատունն էլ հենց այս տարածքում է: Ռոլան Գասպարյանին ավելի շատ հետաքրքրում է տարածքի գիտական նշանակությունը: Դեռևս հին գրականության տվյալներից է հայտնի, որ Սլաբոտկա թաղամասով անցնում են «քյարիզներ»: Բայց բանտի տեղամասում «քյարիզների» վերաբերյալ որևէ տեղեկություն հայտնի չէ:
Գյումրիում դրանց տեղաբաշխվածության վերաբերյալ ուսումնասիրություններ տարվել են 1930-ականներից, բայց մինչ այժմ հին քաղաքի ստորգետնյա ենթակառուցվածքների հստակ ուղղությունները հայտնի չեն։ Սեյսմիկ պաշտպանության երկրատեղեկատվական համակարգերի բաժինը ստորգետնյա ենթակառուցվածքների քարտեզագրում է կատարում։ «Քյարիզների» մասին լիարժեք տեղեկությունների բացակայությունը քարտեզների վրա բաց տեղեր է թողել։
Սեյսմիկ պաշտպանության տարածքային ծառայության Հյուսիսային կենտրոնի երկրատեղեկատվական համակարգերի բաժնի պետ Ալյոշա Հարությունյանի խոսքերով` իրենք միայն «քյարիզների» մի քանի ուղղություն են նշում, մնացած մասով քարտեզը մնում է բաց` հետագայում լրացնելու համար:
Մասնագետների ձեռքի տակ ուսումնասիրված քիչ նյութ կա «քյարիզների» մասին. հայտնի է միայն, որ դրանցից գլխավորները 5-ն են, բայց ճյուղավորումներն են բազմաթիվ: Վերջին ուսումնասիրությունը 2010 թվականին է տարվել ու դարձյալ անավարտ է մնացել: «Քյարիզներում» փլուզումները շատ են, որոնք ինչպես բացվում են, այդպես էլ առանց վերականգնելու փակում են:
Ռոլան Գասպարյանի խոսքերով՝ կա «քյարիզների» խցանման դառը փորձ Հաղթանակի պողոտայում, երբ եկեղեցին կառուցվեց «քյարիզի» վրա, «քյարիզը» չկառուցապատվեց, հիմա թաղամասի տներում ստորգետնյա ջրերը բարձրացել են: Հաղթանակի պողոտայի նորակառույց Սուրբ Նահատակաց կաթոլիկ եկեղեցու պատին առաջացած այս ճաքն էլ, Ռոլան Գասպարյանի համոզմամբ` «քյարիզի» պատճառով է: Իսկ «քյարիզների» ճշգրիտ տեղանքները մնում են չբացահայտված, ինչը շարունակում է խնդիր մնալ նաև քաղաքի ենթակառուցվածքները քարտեզագրողների համար:
19:37 29.03.2024
Տաջիկստանում ահաբեկչություն նախապատրաստող 15 մարդ է ձերբակալվել19:30 29.03.2024
«Լիվերպուլը» որոշել է չհրավիրել Խաբի Ալոնսոյին18:57 29.03.2024
Ալկարասը չկարողացավ դուրս գալ Մայամիի մրցաշարի եզրափակիչ18:45 29.03.2024
Վարչապետն ընդունել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի նախագահին18:06 29.03.2024
Անցկացվել է ՍԱՏՄ կառավարման խորհրդի հերթական նիստը17:25 29.03.2024
Ռալֆ Ռանգնիկը՝ «Բավարիայի» գլխավոր մարզչի թեկնածու17:06 29.03.2024
8 ամիս ապաքինվելուց հետո «Ռեալի» պաշտպանը կվերադառնա խաղադաշտ16:28 29.03.2024
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ16:21 29.03.2024
Ժաննա Անդրեասյանը պարգևատրել է «Սալոմե»-ն վերականգնող վարպետներին16:14 29.03.2024
Քննարկվել է էլեկտրոնային դեղատոմսի` մարզերում գործարկման ընթացքը16:07 29.03.2024
Գամանե արևադարձային ցիկլոնը հարվածել է Մադագասկարին15:59 29.03.2024
Ալեքսանդր Զվերևը դուրս եկավ Մայամիի մրցաշարի կիսաեզրափակիչ15:39 29.03.2024
Լապորտան կողմ է Չավիի հետ համագործակցությունը շարունակելուն15:06 29.03.2024
Աշխարհի ամենաթանկարժեք ֆուտբոլիստների տասնյակը14:55 29.03.2024
Հետախուզվում էր քրեական օրենսգրքի մի շարք հոդվածների մեղադրանքով14:40 29.03.2024
Ծանրամարտի աշխարհի 2027 թ. առաջնությունը կանցկացվի Երևանում14:27 29.03.2024
Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան13:30 29.03.2024
«Նապոլին» կեռապատկի Խվիչա Կվարացխելիայի աշխատավարձը13:14 29.03.2024
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումը Արարատյան դաշտում13:00 29.03.2024
Ինչպիսի եղանակ է սպասվում առաջիկա օրերին12:51 29.03.2024
Իրավիճակը՝ ՀՀ ավտոճանապարհներին12:32 29.03.2024
Օրբանն ասել է, որ Կիևը կարող է պարտվել և ավելի շատ բան կորցնել12:20 29.03.2024
Հունաստանի ափերի մոտ երկու ուժեղ երկրաշարժ է տեղի ունեցել12:11 29.03.2024
Օպերատիվ իրավիճակը՝ հանրապետությունում11:46 29.03.2024
Մեքենան գլորվել է ձորը. վարորդը հիվանդանոցում մահացել է11:29 29.03.2024
Գյումրիում վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է10:47 29.03.2024
Տարադրամի փոխարժեքները մարտի 29-ին10:22 29.03.2024
Մասնագետը նշել է գործողություններ թունավոր օձի խայթոցի դեպքում10:13 29.03.2024
Հնդկաստանում 10 մարդ է զոհվել տաքսու՝ կիրճն ընկնելու հետևանքով09:54 29.03.2024
Բժիշկը զգուշացրել է առավոտյան վազքի վտանգների մասին09:31 29.03.2024
Բրիտանիայում չեղյալ են համարել զինվորականների 100-ամյա արգելքը19:24 29.03.2024
Սահմանադրական դատարանի դատավորի թեկնածու է ընտրվել Դավիթ ԽաչատուրյանըԴատավորների ընդհանուր ժողովը մարտի 29-ին Սահմանադրական դատարանի դատավորի թեկնածու է ընտրել Վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատի դատավոր Դավիթ Խաչատուրյանին։ «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ այս մասին հաղորդագրություն է տարածել «Դատական իշխանություն» տելեգրամյան ալիքը։ «Դատական իշխանության անունից շնորհավորում ենք պարոն Խաչատուրյանին և մաղթում հաջողություն Ազգային ժողովի ընտրության փուլում»,- նշված է հաղորդագրության մեջ։ ...
19:18 29.03.2024
Քննարկվել են պետական միջոցներով իրականացվող քաղաքաշինական ծրագրերի մրցութային ընթացակարգերի բարելավմանն առնչվող հարցերՔաղաքաշինության կոմիտեի նախագահ Եղիազար Վարդանյանի նախաձեռնությամբ կոմիտեում տեղի է ունեցել հանդիպում ֆինանսների նախարարի տեղակալ Ավագ Ավանեսյանի և գնումների քաղաքականության վարչության պետ Սերգեյ Շահնազարյանի հետ։ Քննարկվել են պետական միջոցներով իրականացվող քաղաքաշինական ծրագրերի մրցութային ընթացակարգերի բարելավմանն առնչվող հարցեր։ Շնորհակալություն հայտնելով գործընկերներին հրավերին արագ արձագանքելու համար՝ Եղիազար Վարդանյանը կարևորել է համատեղ ուժերով այնպիսի մեխանիզմների մշակումը, որոնք թույլ կտան […] ...
19:05 29.03.2024
Դիլիջանում բացվել է «Դուկո» երիտասարդական կենտրոնըՏավուշի մարզի Դիլիջան համայնքում այսօր բացվել է «Դուկո» երիտասարդական կենտրոնը, որը նախատեսված էր ՀՀ կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրով: Բացման հանդիսավոր արարողությանը մասնակցել են ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը, նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը, Տավուշի մարզպետի տեղակալ Նարեկ Ղուշչյանը, Դիլիջանի համայնքապետ Դավիթ Սարգսյանը, ԿԳՄՍ նախարարին կից հասարակական խորհրդի անդամներ, մարզի երիտասարդական կառույցների, ինչպես նաև այլ համայնքների, միջազգային և […] ...
18:52 29.03.2024
Ղազախստանի գործարար առաքելության հետ քննարկվել են կրթական տեխնոլոգիաների և թվայնացման բնագավառում համագործակցության հեռանկարներըՄարտի 26-29-ը գործարար առաքելությամբ Ղազախստանից Հայաստան են ժամանել տեղեկատվական տեխնոլոգիաների, շինարարության, զբոսաշրջության և լոգիստիկայի ոլորտները ներկայացնող ավելի քան 20 ընկերությունների ներկայացուցիչներ։ Ղազախստանի Հանրապետության գործարար առաքելության ներկայացուցիչներն այսօր հյուրընկալվել են ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունում: Հանդիպմանը ներկա են եղել ԿԳՄՍՆ Արտաքին կապերի և սփյուռքի վարչության պետ Արկադի Պապոյանը, Ռազմավարական պլանավորման և մոնիթորինգի վարչության պետ […] ...
18:45 29.03.2024
Վարչապետն ընդունել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի նախագահինՎարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի նախագահ Բրյուս Պողոսյանին: Վարչապետը շնորհավորել է պարոն Պողոսյանին համալսարանի նախագահի պաշտոնը ստանձնելու առիթով և մաղթել հաջողություններ: Նիկոլ Փաշինյանը կարևորել է Ամերիկյան համալսարանի դերը Հայաստանի բարձրագույն կրթության ոլորտում: Բրյուս Պողոսյանն անդրադարձել է Ամերիկյան համալսարանում նախատեսվող ծրագրերին և առաջիկա նախաձեռնություններին: Մտքեր են փոխանակվել նաև բարձրագույն կրթության ոլորտում ՀՀ կառավարության […] ...
18:41 29.03.2024
Թալինում իրականացվել է արտույտի ապօրինի որս. ԲԸՏՄ-ն առգրավել է որսագողերի զենքերըԲնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի աշխատակիցներն ապօրինի որսի կանխարգելիչ միջոցառումների շրջանակում իրականացվող շուրջօրյա վերահսկողության ընթացքում Արագածոտնի մարզում արձանագրել են որսագողության 2 դեպք: Թալին համայնքի տարածքում որսաշրջանի արգելքի, տափաստանային արտույտի միգրացիայի ընթացքում քաղաքացիներ Տ.Հ.-ն ու Ա.Բ.-ն «MP 155» և «ԻԺ-17» տեսակի որսորդական հրացաններով իրականացրել են 26 արտույտի ապօրինի որս: Դեպքի առթիվ հարուցված վարչական վարույթի շրջանակներում ապօրինի […] ...