Գյումրիում վերականգնվում է ալեքպոլյան շրջանի պատմական շենքերից մեկը՝ հայ կինոյից հայտնի «Ֆաբրիկատորի տունը»

«Կումայրի» արգելոցի հին ու վթարային շենքերի պահպանության, վերականգնման ուղղությամբ առաջարկներն ավելացել են: Գյումրիի քաղաքապետարանի քաղաքաշինության բաժինը 10-ից ավելի կառուցապատման նախագծերի փաթեթներ է ընդունել: Մի քանիսն արդեն ստացել են շինթույլտվություններ։ Դրանցից մեկը պատմական միջուկի կենտրոնում է՝ Շահումյան 119 հասցեում։ Ալեքպոլյան շրջանի առանձնահատուկ ճարտարապետությամբ կառույցը «Հայֆիլմ»-ից հայտնի նկարահանման վայր է եղել։ Դրվագներից մեկի լուսանկարներն են «Կտոր մը երկինք» ֆիլմից։ Տպավորիչ այդ տեսարանում միայն  կարելի է պատկերացնել, թե  շինությունն ինչ տեսք է ունեցել։ Կառույցը բոլորը գիտեն որպես «Ֆաբրիկատորի տուն»՝ ի պատիվ ֆիլմի։

Քաղաքի կենտրոնում է, Սուրբ Յոթ վերք եկեղեցու հարևանությամբ։ «Կինոյի» շենքից գրեթե բան չի մնացել։ Առանց պահպանության մնացած կառույցը  քարաթափումների ու փլուզումների տակ է։ Շենքի սեփականատերը մեկը կամ երկուսը չեն եղել։ Այն, ինչպես Գյումրիի այլ պատմական շինություններ, ձեռքից ձեռք է անցել։

 «Շենքը բացառիկ արժեքներից մեկն է,  երկար ժամանակ սեփականատերերը չէին ուզում ներդրում կատարել, մենք սկսեցինք բանակցություններ նրանց հետ ու վերջապես կարողացանք հասնել նրան, որ օտարեցին այդ շենքը։ Շենքն ունի հետաքրքիր լուծումներ, ինտերիերի հարցում ևս մենք որոշել ենք, որ պետք է ներսում պահպանենք այն տեսքը, որը կա, որևէ փոփոխություն չի լինելու»,- SHANTNEWS.am-ի հետ զրույցում ասել է Գյումրիի գլխավոր ճարտարապետ Հենրիկ Գասպարյանը։

Թե որ մի սեփականատերն է եղել շենքից հրաժարվողը կամ օտարողը, այս դեպքերում անուններ չեն հիշատակում, նոր սեփականատիրոջ նույնպես, բայց գյումրեցի է, գործարար: Շենքի տարածքն արդեն սահմանազատված է, ներսում  մաքրման աշխատանքներ են, զուգահեռ  վերականգնմանն են նախապատրաստում։ Արտաքին ճարտարապետական լուծումներն ու ներքին կառուցվածքն առանց փոփոխությունների ու շեղումների՝ նույնությամբ վերականգնվելու են։

Երկհարկանի շինությունը զբաղեցնում է 250 քառակուսի մետր մակերես։ Հին ու բացառիկ, ալեքպոլյան ճարտարապետությանը բնորոշ տների ձևը, սենյակների դռների կամարաձև տեսքը չի խախտվելու։ Բուն պատմական կենտրոնում ևս մեկ շենքի վերականգնումով կամբողջանա հին ճարտարապետությամբ հայտնի քաղաքի միջավայրը, իսկ թե ներկայացված նախագծերով ինչ նպատակի է ծառայելու, վերջնական եզրակացություն դեռ չկա։ Փրկության ծրագիր կա ևս մեկ կառույցի համար։ Խոսքը  Շիրազի փողոցում գտնվող Ղորղանյանների տան մասին է:

Պատմական միջուկի 1600-ից ավելի շինությունների մեծ մասի պահպանությունը շարունակում է վտանգված մնալ, դրանք և՛ տեղական նշանակության շինություններ են, և՛ պետգույքի տնօրինման ենթակա: Օրինակը հայտնի բալկոնի շենքն է, որը ներսից ու դրսից փլուզվում է։ Պատշգամբից ոչինչ չի մնացել, իսկ ներսում գերաններն են սղոցել-տարել:

Կումայրի պատմամշակութային արգելոց-թանգարանի շենքերի վերականգնման առաջարկ կամ ցանկություն ներկայացնելիս ներդրողները հաշվի են առնում նաև Գյումրիի նկատմամբ զբոսաշրջային հետաքրքրությունները։ Բայց նախադեպերն էլ քիչ չեն, երբ սեփականության իրավունքը չարաշահվում է, վերականգնում է տեղի ունենում խախտումներով։

Ռուսթավելի 22 շենքում, օրինակ, խախտումներով, շինարարությունը սեփականատերը շարունակում է։ Սա պատմական միջուկում միակ դեպքը չէ, էլի շինություններ կան, որոնց սեփականատերերի հետ քաղաքապետարանը հարցը երկար ժամանակ է՝ կարգավորում է դատական ատյաններում։

 «Շանթ Գյումրի» հեռուստաալիքն այս պահին հասանելի է Rostelecom, Delta telecom, TeleMAX, ARPINET, Opticom, SHIRAK telecom, HAY-NET ցանցային օպերատորների կապուղիներով, ինչպես նաև  Shant Digital Tv հավելվածով՝ ամբողջ աշխարհում։