ՀՀ ԳԱԱ Նուրբ օրգանական քիմիայի ինստիտուտի գոյությունը վտանգի տակ է․ ահազանգում են գիտնականները

ՀՀ ԳԱԱ Օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտատեխնոլոգիական կենտրոնի աշխատակիցներն ահազանգում են՝ բազմաֆունկցիոնալ համալիրի կառուցումը վտանգի տակ է դնում կենտրոնի գոյությունը: «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ գիտաշխատողները պնդում են՝ անթույլատրելի է քիմիական գիտատեխնոլոգիական գործունեությամբ զբաղվող հաստատության տարածքում բազմաֆունկցիոնալ համալիրի կառուցումը:

Փետրվարի 15-ին կայացած ասուլիսի ընթացքում վերջիններս ներկայացրին, որ «Գրին Փրոփոերթի Դիվելոփմենթ» ՓԲԸ-ն նախատեսում է Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի Ազատության 26/1 հասցեի Նուրբ օրգանական քիմիայի ինստիտուտի մոտ գտնվող ջրավազանի զբաղեցրած հողատարածքում բազմաֆունկցիոնալ համալիր կառուցել։ Ընկերությունը գույքը ձեռք է բերել 2019 թվականի մայիսին։

«Գիտատեխնոլոգիական կենտրոնը և բազմաֆունկցիոնալ համալիրը պարզապես անհամատեղելի են մի շարք պատճառներով։ Կենտրոնում առկա սարքերից երկուսը, որոնց ընդհանուր արժեքը կազմում է մոտավորապես 1 մլն ԱՄՆ դոլար, շատ զգայուն են և ցանկացած ցնցումից կարող են վնասվել և էլ երբեք չաշխատել։ Սարքերից ամենանորը՝ 600․000 դոլար արժեցող սարքը, տարածաշրջանում եզակի է, առանց որի Հայաստանի բոլոր քիմիկոսներն ուղղակի չեն կարող աշխատել։ Ֆիզիկոսները և կենսաբանները ևս օգտվում են այդ սարքից, քանի որ շատ փորձարարական աշխատանքներ անմիջապես դրա հետ են կապված: Չնայած ինստիտուտը գիտահետազոտական է, և արտանետումներն արտադրողական չեն, սակայն բոլոր մասնաշենքերում իրականացվող հետազոտությունների ժամանակ լինում են արտանետումներ՝ թե՛ հոտավետ, թե՛ թունավոր նյութերի։ Քանի որ կառուցվող բնակելի շենքը գտնվելու է ինստիտուտի անմիջապես կողքը, բնակիչներն ամենայն հավանականությամբ ինստիտուտի դեմ բազմաթիվ բողոքներ են ներկայացնելու»,- նշեց Օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտատեխնոլոգիական կենտրոն ՊՈԱԿ-ի գիտական գծով փոխտնօրեն Ռոբերտ Հակոբյանը։

Գիտաշխատողները հարց են բարձրացնում՝ այդ դեպքում ինստիտո՞ւտն է փակվելու, թե՞ նորակառույցն են քանդելու։

Ավագ գիտաշխատող Արփինե Հարությունյանը վստահեցնում է, որ Ազատության պողոտայի սկզբնամասում գտնվող Օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտատեխնոլոգիական ՊՈԱԿ-ի նախկին տարածքում կառուցվելիք բարձրահարկ համալիրը վտանգի տակ է դնելու կենտրոնի գոյությունը։ Գիտաշխատողներն առաջարկում են կառուցապատողին ընտրել այլ տարածք և հեռու մնալ այդ տարածքից։ Նրանք պնդում են՝ քանի դեռ Հայաստանը չունի նման շինություն, ապա գոնե եղածը չպիտի դրվի վտանգի տակ։

«Մենք այս պահին կարող ենք երկու տարբերակ առաջարկել։ Պետությունը կարող է կամ հետ գնել տարածքը, կամ համարժեք տարածք առաջարկվի իրենց։ Նույնիսկ ճարտարապետական առումով չի կարելի վտանգի տակ դնել ինստիտուտը»,- նշեց Ռոբերտ Հակոբյանը։

Գիտաշխատողները դիտարկել են նաև այն տարբերակը, որտեղ պետությունը մտածում է բիզնեսի մասին։ Տարածքը բարեկարգվելու է, նոր շունչ է ստանալու, բայց թե ինչ գնով դժվարանում են պատասխանել։

«Եթե պետությունը ընտրությունը կատարում է հօգուտ բիզնեսի, ապա այդ տարբերակում մենք կփորձենք տեղավորվել տրամաբանության մեջ, բայց մեր կենտրոնը մեկ տարում 15 դրամաշնորհ է բերել։ Մեր գիտական արդյունքը աշխարհում մեծ պահանջարկ ունի։ Մենք համագործակցում ենք գիտնականների հետ, և այդ աշխատանքի արդյունքները տեսանելի են։ Եթե մենք պիտի միայն բիզնեսով դիտարկենք Հայաստանը, ապա մենք կփորձենք տեղավորվել այդ տրամաբանության մեջ։ Եթե ներկայանալ աշխարհին, ապա ինստիտուտն այդ ուղղությամբ անում է ավելին, քան շատ այլ կառույցներ»,- վստահեցրեց ավագ գիտաշխատող Աստղիկ Շահխաթունին։