23:15 20.11.2022
ԱՄՆ-ի Բրաունի համալսարանի գիտնականները հետազոտություն են անցկացրել՝ պարզելու՝ արդյոք երեխաները նոր բան սովորելիս առավելություններ ունեն: Ինչպես պարզել են մասնագետները, երեխաները նյարդային համակարգի աշխատանքի շնորհիվ մի քանի անգամ ավելի արագ են սովորում, քան մեծերը։
Ի՞նչն է կոնկրետ ազդում ուսուցման գործընթացի վրա
Գիտնականները պարզել են, որ երեխաների ուղեղում ուսուցման ընթացքում արագորեն արտազատվում է գամմա-ամինաբուտիրաթթու (GABA)՝ օրգանական միացություն, որը հանդես է գալիս որպես կենտրոնական նյարդային համակարգի ամենակարևոր նեյրոհաղորդիչ, որն ամրացնում է նոր սովորած նյութը։
18-35 տարեկան 14 մեծահասակների և 13 երեխաների մասնակցությամբ առաջադրանքում հայտնաբերվել է, որ երեխաների մոտ GABA-ի մակարդակը բարձրանում էր վարժությունների ընթացքում և դրանից հետո բարձր էր մնում, մինչդեռ մեծահասակների մոտ այդ մակարդակը մնում էր նույնը վարժությունների ողջ ընթացքում: Հետազոտողների խոսքով՝ նեյրոհաղորդիչն օգնում էր երեխաներին ավելի արագ և արդյունավետ կերպով հիշել նոր տեղեկատվությունը:
Ո՞րն է GABA-ի գործառույթը մարմնում
Գամմա-ամինաբուտիրաթթվի հիմնական գործառույթն այն նեյրոնների նյարդային ակտիվության նվազեցումն է, որոնց այն միանում է: Ուղեղում դրա առկայության մասին առաջին անգամ հայտնի դարձավ 1950 թվականին, երբ ամերիկացի գիտնական Յուջին Ռոբերտսն ապացուցեց, որ դա հիմնական ամինաթթունն է, որն ապահովում է ուղեղի նյարդային բջիջների լավագույն գործունեությունը։ Գիտնականն ուշադրություն է հրավիրել այս նյութի առկայության վրա կենտրոնական նյարդային համակարգի տարբեր հյուսվածքներում՝ ողնաշարավորների ուղեղում, ուղեղիկում և ողնուղեղում, և ենթադրել ուղղակի կամ անուղղակի կապ նյարդային ազդանշանների փոխանցման հետ։
GABA-ի ցածր մակարդակը հանգեցնում է անհանգստության, դեպրեսիայի զարգացման, խաթարում է կենտրոնացումը, ուշադրությունը և որոշ ճանաչողական գործառույթները:
GABA-ի հիմնական գործառույթները.
– շարժողական գործունեության կարգավորումը,
– հիշողության և մտածողության գործընթացների ապահովումը,
– հակացնցումային ազդեցությունը,
– ուղեղին արյան մատակարարումը,
– էներգետիկ գործընթացների ակտիվացումը,
– շնչառական ակտիվության ակտիվացումը,
– գլյուկոզայի յուրացման արագացումը,
– նյութափոխանակության թունավոր արգասիքների հեռացումը։
Ի՞նչ առաջադրանք են կատարել մասնակիցներն ուսումնասիրության ընթացքում
Մեծահասակներին և երեխաներին առաջարկվել է նայել էկրանի կենտրոնական կետին, որի վրա 50 միլիվայրկյան անընդմեջ հայտնվել է երկու պատկեր, որին հաջորդել է 300 միլիվայրկյան ընդմիջում: Պատկերներից մեկն իրենից ներկայացրել է տեսողական աղմուկով մոնոքրոմ պատրանք, մյուսը՝ միայն տեսողական աղմուկ։ Փորձի մասնակիցները պետք է պատասխանեին, թե որտեղ է պատկերված նկարը, որը նման է սև ու սպիտակ գծերի շարքի,այսպես կոչված, «Գաբոր ֆիլտրի»։
23:59 15.06.2025
ԵՄ-ն կոչ է արել թույլ չտալ Իրանին միջուկային զենք ձեռք բերելԵՄ արտաքին գործերի նախարար Կայա Կալասը հայտարարել է ԵՄ դիրքորոշումը, որ Իրանին չպետք է թույլատրվի ձեռք բերել միջուկային զենք: «ԵՄ-ն ուշադիր հետևում է Մերձավոր Արևելքում տիրող իրավիճակին և իր խորը մտահոգությունն է հայտնում վտանգավոր սրման վերաբերյալ, որը սպառնում է անկայունացնել ամբողջ Մերձավոր Արևելքը։ ԵՄ-ն միշտ հստակ է եղել, որ Իրանին չպետք է թույլատրվի ձեռք բերել […] ...
23:30 15.06.2025
Իսրայելը հարվածել է Իրանի արտաքին գործերի նախարարության շենքերից մեկինԻսրայելը հարվածել է Իրանի արտաքին գործերի նախարարության շենքերից մեկին, վիրավորվել են մի քանի քաղաքացիական անձինք, այդ թվում՝ դիվանագետներ, հայտարարել է Իրանի արտաքին գործերի փոխնախարար Սաիդ Խատիբզադեն։ «Իսրայելի ռեժիմը դաժան հարձակում է գործել Իրանի արտաքին գործերի նախարարության շենքերից մեկի վրա, որը գտնվում է Թեհրանում։ Այս հարձակման հետևանքով վիրավորվել են մի քանի քաղաքացիական անձինք, այդ թվում՝ իմ […] ...
23:15 15.06.2025
Գատուզոն դարձել է Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչը2006 թվականի աշխարհի չեմպիոն Ջենարո Գատուզոն նշանակվել է Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ: Այս մասին հայտնել է ազգային հավաքականի մամուլի ծառայությունը: Ավելի վաղ Լուչիանո Սպալետին հայտարարել է Իտալիայի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզչի պաշտոնից հեռանալու մասին, որը նա գլխավորում էր 2023 թվականից։ «Գատուզոն իտալական ֆուտբոլի խորհրդանիշ է, ազգային հավաքականի համազգեստը նրա համար երկրորդ մաշկի պես […] ...
23:06 15.06.2025
Իրանի զինված ուժերը կոչ են արել իսրայելցիներին լքել կարևորագույն ենթակառուցվածքային օբյեկտների տարածքներըԻրանի զինված ուժերի խոսնակը հայտարարություն է տարածել՝ կոչ անելով իսրայելցիներին լքել կարևորագույն ենթակառուցվածքային օբյեկտների մոտ գտնվող տարածքները: «Հարվածները կուղղվեն կարևորագույն օբյեկտներին, այդ թվում՝ ռազմական և անվտանգության կենտրոններին, որոշումների կայացման կենտրոններին և հրամանատարների շտաբներին», – ընդգծել է նա Իրանի պետական հեռուստատեսության եթերում։ Նշվել է, որ ստորգետնյա ապաստարանները չեն կարող համարվել հրեական պետության բնակչության համար անվտանգ վայր։ […] ...
22:55 15.06.2025
Նեթանյահուն հայտնել է, որ ԱՄՆ-ն օգնում է Իսրայելին հետ մղել Իրանի հարձակումներըՄիացյալ Նահանգներն օգնում է իսրայելական ուժերին՝ հետ մղելու Իրանի կողմից հրեական պետության դեմ ուղղված պատասխան հարվածները: Այս մասին հայտարարել է Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն Fox News հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում: «Ես խորապես շնորհակալ եմ նախագահ Թրամփի՝ Իսրայելը պաշտպանելուն օգնելու որոշման համար», – շեշտել է նա՝ պատասխանելով այն հարցին, թե արդյոք ամերիկյան կողմը հրեական պետությանը տրամադրում է […] ...
22:45 15.06.2025
Նեթանյահուն հայտարարել է Իրանի հետախուզության ղեկավարին չեզոքացնելու մասինԻսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն կիրակի օրը հայտարարեց, որ Իսրայելը չեզոքացրել է Իրանի հետախուզության ղեկավարին և նրա տեղակալին։ «Կարող եմ ձեզ ասել, որ մի քանի րոպե առաջ մենք նաև հարվածեցինք Թեհրանում գտնվող հետախուզության բարձրաստիճան պաշտոնյային և նրա տեղակալին։ Մենք թիրախավորում ենք ռազմական օբյեկտներ, միջուկային օբյեկտներ», – ասել է Նեթանյահուն Fox News-ին։ Նա հավելել է, որ Իսրայելի […] ...
