23:03 09.09.2023
Սննդառության խանգարումը հոգեոգեն հիվանդություն է, որն առաջանում է սննդի ընդունման մոլուցքային սահմանափակումից կամ, ընդհակառակը, չափից շատ ուտելուց: Դրա ամենատարածված ենթատեսակներն են անորեքսիան, բուլիմիան և դիսմորֆիան: Այս մասին «Известия»-ին հայտնել է «Եվրոոնկո» կլինիկայի սննդաբան, բժշկական հոգեբան Իրինա Մանսուրովան։
«Նյարդային անորեքսիա կա. սա այն դեպքում, երբ հիվանդը չի բավարարվում հայելու մեջ իր արտացոլանքով, նա տարակուսում է իր քաշից, նրան թվում է, թե կուշտ է, նույնիսկ երբ թերքաշ է: Այս դեպքում մարդը սկսում է թերսնվել։ Որոշ հիվանդների մոտ նյարդային անորեքսիան կարող է ուղեկցվել ուտելուց հետո ստամոքսի կանխամտածված դատարկումով», – բացատրել է նա:
Մասնագետը նշել է նաև, որ կա նյարդային բուլիմիա։ Այս դեպքում մարդն անվերահսկելիորեն ուտում է հսկայական քանակությամբ սնունդ։ Նա չի ստանում ուղեղի ազդանշան, որ արդեն բավական է: Արդյունքում մարդն ուտում է մի քանի չափաբաժին։ Բուլիմիան ուղեկցվում է նաև ուտելուց հետո փսխման առաջացմամբ։ Ծանր դեպքերում ստամոքսը ուտելն ու դատարկելը կարելի է կրկնել ամբողջ օրը՝ մինչև 30 րոպե ընդմիջումներով։
«Կա նաև մկանային դիսմորֆիա. սա այն դեպքում, երբ հիվանդը նայում է ինքն իրեն, և նրան թվում է, թե նրա մարմինը չափազանց թուլացած է, որ մկաններ չկան: Դիսմորֆիան երբեմն անվանում են «հակադարձ անորեքսիա», և տղամարդիկ հաճախ են ախտահարվում դրանով։ Հաճախ այդ մարդիկ դիմում են մկանային ներարկումների՝ մկանային զանգված ստեղծելու համար: Սա նաև բավականին տարածված ուտելու խանգարում է», – ավելացրել է Մանսուրովան:
Բժշկի խոսքով՝ շատ խնդիրներ սկսվում են մանկությունից.
«Սննդառության խանգարումներ ունեցող շատ մարդիկ մանկության տարիներին ստիպված են եղել ուտել կամ, հակառակը, սահմանափակել իրենց սննդակարգը: Նման պայմաններում խեղաթյուրվում են սնվելու սովորությունները։ Կան նաև հոգեբանական գործոններ. սրանք հոգետրավմա են, տագնապային խանգարումներ, տարբեր պատճառներով դեպրեսիա: Ուտելուց հետո մարդիկ սկսում են արտադրել երջանկության հորմոն։ Կան նաև ֆիզիոլոգիական պատճառներ՝ հորմոնների անբավարարություն, որոնք պատասխանատու են սովի և հագեցվածության զգացողության համար։ Քնի քրոնիկ պակաս, սթրես, ջրազրկում. այս գործոնները կարող են միասին հրահրել հորմոնների դիսֆունկցիան: Անորեքսիան և բուլիմիան նույնպես գենետիկ նախատրամադրվածություն ունեն։ Կան որոշակի գեներ, որոնք պատասխանատու են այս խանգարումների համար, սակայն դրանց առկայությունը դեռ 100 տոկոսանոց պայման չէ դրանց զարգացման համար»,- պարզաբանել է հոգեբանը։
Միևնույն ժամանակ, մասնագետը մատնանշել է, որ մարդիկ կարող են նույնիսկ տեղյակ չլինեն դրանց առկայության մասին։ Սովորաբար հիվանդների հարազատներն ահազանգում են, երբ նրանց արտաքինի փոփոխություններն արդեն անհանգստություն են առաջացնում։ Մանսուրովան պատմել է, թե ինչպես կարելի է ժամանակին ճանաչել ուտելու խանգարման առկայությունը, որպեսզի այն չվերածվի խրոնիկականի։
«Օրինակ՝ մարդը հրաժարվում է ընկերների հետ հանդիպելուց կամ այցելության գնալուց, քանի որ ստիպված է լինելու այնտեղ ուտել։ Սա ուտելու խանգարման շատ լուրջ նշան է: Բացի դրանից, խորտիկների մշտական ցանկությունը կարող է վկայել խնդիրների մասին: Մեզ պետք է սնունդ՝ օրը երեք անգամ՝ չորս ժամ տարբերությամբ։ Չորս ժամվա ընթացքում մենք արտադրում ենք հորմոն, որն ազդանշան է տալիս՝ «ես սոված եմ»: Եթե մարդուն հաճախակի խորտիկներ են պետք, ապա միգուցե մենք կարող ենք խոսել թաքնված հոգեբանական կամ հուզական խնդիրների մասին», – ասել է Իրինա Մանսուրովան:
15:28 30.06.2025
Իրանն ի վիճակի կլինի վերսկսել հարստացված ուրանի արտադրությունը մի քանի ամսվա ընթացքում,Իրանն ի վիճակի կլինի վերսկսել հարստացված ուրանի արտադրությունը մի քանի ամսվա ընթացքում, չնայած ԱՄՆ-ի և Իսրայելի վերջերս իրականացրած օդային հարվածների հետևանքով իր միջուկային օբյեկտներում պատճառված զգալի վնասին։ Այս մասին հայտարարել է ՄԱԿ-ի ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության ղեկավար Ռաֆայել Գրոսսին։ «Նրանց կարողություններն առկա են»,- ասել է Գրոսին CBS News-ին տված հարցազրույցում։ նա նշել է, որ Ֆորդոյի, […] ...
15:26 30.06.2025
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ կչեղարկի Իրանի դեմ պատժամիջոցներըԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ կչեղարկի Իրանի դեմ պատժամիջոցները, եթե Թեհրանը խաղաղ քաղաքականություն վարի։ Այս մասին նա ասել է Fox News-ին տված բացառիկ հարցազրույցում։ ԱՄՆ նախագահի խոսքով՝ Իրանի դեմ պատժամիջոցների վերացումը «շատ կարևոր կլինի»։ Միևնույն ժամանակ, Թրամփը փաստացի խոստովանել է, որ Իրանն ունի գաղտնի միջուկային օբյեկտ։«Մենք գիտեինք, որ Իրանն ունի բազմաթիվ միջուկային օբյեկտներ, […] ...
15:16 30.06.2025
Ադրբեջանի Միլի մեջլիսի առաջին փոխնախագահ Ալի Ախմեդովի գլխավորած խորհրդարանական պատվիրակությունը չի մասնակցի Մոսկվայում կայանալիք միջխորհրդարանական համագործակցության հանձնաժողովի 23-րդ նիստինԱդրբեջանի Միլի մեջլիսի առաջին փոխնախագահ Ալի Ախմեդովի գլխավորած խորհրդարանական պատվիրակությունը չի մասնակցի Մոսկվայում կայանալիք միջխորհրդարանական համագործակցության հանձնաժողովի 23-րդ նիստին, ի նշան բողոքի, հայտնել են Ադրբեջանից ։ Նախօրեին ՌԴ Անվտանգության դաշնային ծառայությունը Եկատերինբուրգում հատուկ գործողություն էր իրականացրել , որի ընթացքում երկու ադրբեջանցի սպանվել էր, մի քանիսը՝ ձերբակալվել։ Զոհերը կասկածվում էին 2001 թվականին տեղի ունեցած սպանությանն առնչություն […] ...
15:11 30.06.2025
Եկատերինբուրգում տեղի ունեցած իրադարձությունները չպետք է Բաքվի կողմից նմանատիպ դեմարշների պատճառ դառնան.Պեսկով«Եկատերինբուրգում տեղի ունեցած իրադարձությունները չպետք է Բաքվի կողմից նմանատիպ դեմարշների պատճառ դառնան», – այսօր լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել է Կրեմլի պաշտոնական ներկայացուցիչ Դմիտրի Պեսկովը՝ մեկնաբանելով Բաքվի կողմից ռուսական մշակութային միջոցառումների չեղարկումը։ «Մենք կարծում ենք, որ կատարվող ամեն ինչ առնչություն ունի իրավապահների գործողությունների հետ և չի կարող ու չպետք է նման արձագանքի պատճառ դառնար», – նշել […] ...
15:09 30.06.2025
ՌԴ դիվանագետները Բաքվում չեն կարողանում կապվել ռուս լրագրողների հետՌուսաստանի Դաշնությունն անհանգստացած է, որ ավելի քան երկու ժամ է՝ ռուս դիվանագետները Բաքվում չեն կարողանում կապ հաստատել ՌԴ քաղաքացի լրագրողների հետ։ «Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ, այս մասին ՏԱՍՍ-ին հայտնել է ՌԴ արտգործնախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։Նա տեղեկացրել է, որ ադրբեջանական կողմն առանց որևէ պատճառաբանության ՌԴ դիվանագետներին թույլ չի տալիս մոտենալ ռուս լրագրողներին։ Ռուսական կողմը լրագրողների հետ կապված դիմել […] ...
15:06 30.06.2025
Եվրոպական միությունն ամուր կերպով աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորմանը.Կայա ԿալասԵվրոպական միությունն ամուր կերպով աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորմանը՝ հիմնված տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանքի ու սահմանների անխախտելիության սկզբունքների վրա։ «Արմենպրես»-ի հարցին ի պատասխան՝ այս մասին Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ համատեղ մամուլի ասուլիսի ընթացքում հայտարարեց Եվրամիության արտաքին և անվտանգության քաղաքական հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Կայա Կալասը։ «ԵՄ-ն ամուր կերպով աջակցում […] ...