10:52 05.09.2023
Ուսումնական տարվա սկզբի հետ զգալիորեն փոխվում է երեխայի կյանքը և սովորական ռեժիմը, մեծանում է մարմնի և նյարդային համակարգի ծանրաբեռնվածությունը, ինչը մեծացնում է մի շարք հիվանդությունների զարգացման ռիսկը։ Սեպտեմբերի 5-ին մանկաբույժ Օլգա Տատարկինան «Իզվեստիային» պատմել է այն մասին, թե ինչ հիվանդություններ կարող են զարգանալ դպրոցականների մոտ ուսումնական տարվա սկզբին և ինչպես կանխել դրանք։
Նա նշել է, որ օրվա մեծ մասը տնից հեռու, սիրելիներից հեռու լինելու անհրաժեշտությունը ծանրաբեռնում է նյարդային համակարգը և ազդում էմոցիոնալ վիճակի վրա՝ հատկապես առաջին դասարանցիների։ Դրան գումարվում է սթրեսը, որը կապված է թիմում լինելու անհրաժեշտության հետ, անհանգստությունը դպրոցական արդյունքների հետ կապված և ծնողներին հիասթափեցնելու վախը:
«Այս ամենը ահռելի բեռ է ստեղծում, առաջին հերթին, դեռ շատ անկայուն, ոչ ամբողջությամբ ձևավորված նյարդային համակարգի վրա։ Իսկ եթե շրջապատող մեծահասակները ջանքեր չգործադրեն երեխայի հոգեբանական հարմարավետությունը դպրոցում և տանը ստեղծելու համար, ապա նրա նյարդային համակարգը կարող է խափանվել։ Ցավոք սրտի, երեխաների մոտ հաճախ կարելի է նկատել մոլուցքային շարժումների (տիկերի), կակազության և այլ նևրոտիկ ռեակցիաների ի հայտ գալ։ Սրանից խուսափելու համար ծնողները պետք է առաջին հերթին դնեն ոչ թե կրթությունը, այլ երեխային»,- ասել է Տատարկինան։
Մանկաբույժը նաև նշել է, որ դպրոցական կյանքի մեծ մասն անցնում է ստատիկ դիրքում։ Դրա պատճառով ողնաշարի և ամբողջ հենաշարժական համակարգի վրա մեծ ծանրաբեռնվածություն կա, որի ակտիվ ձևավորման ժամանակահատվածը ընկնում է հենց տարրական դպրոցական տարիքի վրա: Սրա արդյունքը ողնաշարի և հոդերի հիվանդությունների զարգացման ռիսկն է։
«Մի մոռացեք, որ առողջ ողնաշարը ողջ օրգանիզմի բնականոն գործունեության գրավականն է։ Կորության պատճառով տուժում են նաև ներքին օրգանները։ Օրինակ՝ կրծքային ողնաշարի սկոլիոզով խախտվում է սրտի և թոքերի աշխատանքը», – ասել է Տատարկինան:
Սկոլիոզի զարգացումը կանխելու համար, ըստ բժշկի, անհրաժեշտ է որոշակի ջանքեր գործադրեն ոչ միայն հենց իրենք՝ դպրոցականները, այլեւ նրանց ծնողներն ու ուսուցիչները։ Դրա համար կարևոր է ռացիոնալ կազմակերպել երեխաների ռեժիմը տանը և դպրոցում, պարտադիր մարզանք յուրաքանչյուր դասի ընթացքում, հատկապես տարրական դասարաններում։
«Որպեսզի երեխաները ստիպված չլինեն դիմակայել սկոլիոզի բուժման դժվարություններին, անհրաժեշտ է մշտապես վերահսկել ճիշտ կեցվածքի պահպանումը, դրա համար օպտիմալ պայմանների ստեղծումը (սեղանի և աթոռի բարձրության հարաբերակցությունը, լուսավորությունը, և այլն): Ծանր բեռները բոլորովին օգտակար չեն երեխայի ողնաշարի համար, հատկապես մեջքի մկանների ասիմետրիկ բեռը, օրինակ՝ ծանր պայուսակը կամ ուսապարկը անընդհատ մեկ ուսի վրա կրելը։ Կարևոր դեր են խաղում նաև առողջարար մարմնամարզությունն ու սպորտը»,- շեշտել է նա։
Բացի դրանից, մանկաբույժը հորդորել է չմոռանալ երեխայի կանոնավոր հավասարակշռված սնվելու անհրաժեշտության մասին։ Նրա խոսքով՝ երեխաները առավոտյան ախորժակի բացակայության պատճառով հաճախ բաց են թողնում նախաճաշը, դպրոցում միշտ չէ, որ լիարժեք ճաշում են, իսկ դասերից հետո կարող են նախընտրել անառողջ սնունդ (չիպսեր, քաղցրավենիք, գազավորված ըմպելիք և այլն)։
«Եթե աշակերտի սնուցմանը բավարար ուշադրություն չի դարձվում, ապա դա վտանգ է ներկայացնում նրա աղեստամոքսային տրակտի առողջությանը, ինչպես նաև ստեղծում է անհրաժեշտ սննդանյութերի, վիտամինների և միկրոէլեմենտների դեֆիցիտի վտանգ։ Եթե երեխան սոված է, նրա ուղեղը կորցնում է ուսումնական նյութը որակյալ կլանելու ունակությունը»,- նշել է բժիշկը։
Նա նաև ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ տարրական խմբերում բավական հաճախ է վարակվում շնչառական, աղիքային և օդակաթիլային վարակներով։
«Ամփոփելով՝ ուզում եմ ասել, որ այս բոլոր խնդիրներից կարելի է խուսափել, եթե հետևեք մասնագետների առաջարկություններին: Բացի դրանից, կանոնավոր կանխարգելիչ հետազոտությունները կարևոր են», – ամփոփել է Տատարկինան:
23:59 12.05.2025
Վեդիի նորակառույց ջրամբարում մեկնարկել է ջրալցումըԱնկախ Հայաստանի պատմության առաջին նորակառույց ջրամբարում արդեն սկսել են ջուր կուտակել` Վեդի և Խոսրով գետերից արդեն ամբարել են 1.7 միլիոն խորանարդ մետր: Մոտ 85 մետրանոց մեծ պատվարին հասնելու ու ջրամբարն ամբողջությամբ լցնելու համար 3 տարի կպահանջվի, և արդյունավետ կերպով կլուծվի մոտ 3200 հեկտար հողերի կայուն ջրամատակարարման խնդիրը: Մանրամասները՝ կառավարության տեսանյութում: ...
23:52 12.05.2025
Մ. Սարյանի տուն-թանգարանում տեղադրվել են Սարյանի 6 «խոսող» շոշափելի կտավներ. ԿԳՄՍ նախարարությունԵրբ պատմում են ցուցանմուշները. Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարանը ոչ միայն մեծ վարպետի ստեղծագործական ուղու վկան է, այլև մի տարածք, որտեղ նկարները շարունակում են խոսել նրա գույների լեզվով։ Այստեղ ամեն ինչ պահպանվել է այնպես, ինչպես եղել է նրա կյանքի վերջին տարիներին՝ արվեստանոցը, նամակները, նույնիսկ ներկերի հոտը կարծես դեռ թարմ է։ ԿԳՄՍՆ աջակցությամբ Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարանում տեղադրվել են […] ...
23:47 12.05.2025
Ավետ Ավետիսյան փողոցում հին նատրիումային լուսատուները փոխարինվել են նոր ու ժամանակակից LED լուսատուներով. ԱվինյանԵրևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյան Ֆեյսբուքի իր էջում հայտնել է, որ Ավետ Ավետիսյան փողոցում հին նատրիումային լուսատուները փոխարինվել են նոր ու ժամանակակից LED լուսատուներով։ Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:39 12.05.2025
Իրավիճակը Հայաստանի ճանապարհներին և ԼարսումՓրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները անցանելի են։ Լարսի մասին Վրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...
23:28 12.05.2025
56-ամյա վարորդը «ՎԱԶ 2106»-ով Մալիշկա գյուղում վրաերթի է ենթարկել ոստիկանության ծառայողինԵրեկ՝ մայիսի 12-ին, վրաերթ է տեղի ունեցել Վայոց ձորի մարզում։ Ժամը 11։35-ի սահմաններում Մալիշկա բնակավայրի «Նավեր» կոչվող տարածքում Վայոց ձորի մարզի բնակիչ 56-ամյա Խաչիկ Ս․-ն իր վարած «ՎԱԶ 2106» մակնիշի ավտոմեքենայով վրաերթի է ենթարկել հետիոտն, Վայոց ձորի մարզի բնակիչ 45-ամյա Արարատ Ս․-ին։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, վարորդը փախուստի չի դիմել, ահազանգել է շտապօգնություն և օպերատիվորեն […] ...
23:16 12.05.2025
Երեխայի լավագույն շահից ելնելով՝ կարող է որոշում կայացվել յոթ տարին լրանալու դեպքում առաջին դասարան ընդունելության մասին․ ԿԳՄՍ նախարարՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը Ֆեյսբուքի իր էջում հայտնել է, որ դպրոց ընդունելության գործընթացում հաշվի կառնվի երեխաների՝ կրթության զարգացման առանձնահատուկ պայմանների կարիքը, և դրանից կախված՝ որոշ երեխաների մասով, իրենց լավագույն շահից ելնելով, կարող է որոշում կայացվել առաջին դասարան ընդունելության մասով յոթ տարին լրանալու դեպքում։ «Խնդրում եմ հետևեք համապատասխան կարգավորումների առաջարկին, որ կտեղադրվի իդրաֆթ հարթակում՝ ներկայացնելով […] ...