Ի՞նչ է այս պահին հայտնի ԱՄՆ բազաներին Իրանի հարվածների մասին

Վաղ առավոտյան Իրանի զինված ուժերի մեջ մտնող ԻՀՊԿ հրթիռային զորքերը հրթիռակոծել են Իրաքի տարածքում գտնվող ԱՄՆ բազաները։ Իրանական կողմն ասել է, որ իրենց հարվածների արդյունքում տասնյակ ամերիկացի զինծառայողներ են սպանվել, իսկ ամերիկյան կողմն ասում է՝ հարվածների հետևանքով ամերիկացի որևէ զինծառայող չի տուժել։

Հարվածները

Հրթիռային հարվածներն իրականացվել են Իրաքի հյուսիսում՝ քրդական տարածքում գտնվող Էրբիլի ամերիկյան բազայի ու երկրի արևելքում գտնվող «Ալ-Ասադ» ավիաբազայի ուղղություններով։ Ընդհանուր առմամբ արձակվել է շուրջ երկու տասնյակ հրթիռ, որոնց մեծ մասը հասել է նպատակին։ Ամերիկյան կողմը պնդում է՝ զինծառայողներ չեն զոհվել։ Հրթիռներն ընկել են զորամասերի այն հատվածներում, որտեղ այդ պահին զինծառայողներ չեն եղել։

Իրանական կողմը պաշտոնական հայտարարություն չի արել, թե ինչ հրթիռներ են կիրառվել ամերիկացիների դեմ։ Ցանցում, սակայն, հայտնվել են տեսանյութեր ու լուսանկարներ, որոնց հիման վրա մասնագետները եզրակացրել են, թե ինչ հրթիռներ են օգտագործվել հարձակման ժամանակ։

1. «Ֆաթեհ» (Fateh-110) հրթիռները հիշատակվում են իրանական աղբյուրներում։ Դրանք բալիստիկ են և ունեն մինչև 300 կմ հեռահարություն։
2. «Ղիամ» (Qiam-1) հրթիռների բեկորները հայտնաբերվել են իրաքյան ռազմաբազաների տարածքում, դրանցից մեկը եղել է չպայթած վիճակում։ Այս հրթիռները նույնպես բալիստիկ են ու կարող են թիրախներ խոցել մինչև 700-800 կմ հեռավորությունից։

Այս երկու հրթիռները, սակայն, ամենևին էլ ամենահեռահարը չեն Իրանի հրթիռային զինանոցում (ստորև՝ ինֆոգրաֆիկայում ներկայացված են այդ հրթիռների հեռահարությունները)։ Իրանական հրթիռների հեռահարությունը այժմ հասնում է մինչև 2000 կիլոմետրի։ Իսկ մշակման փուլում գտնվողները գերազանցելու են այդ ցուցանիշը, ինչպես Սումարի դեպքում։

Վրեժը

Այս հարվածները Իրանի պատասխանն են ԱՄՆ օդային հարձակմանը, որի ժամանակ սպանվեց Իրանի «Ղոդս» հատուկ զորամիավորման հրամանատար, գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանին։ Սոլեյմանիին վաղ առավոտյան հողին են հանձնել միայն այն բանից հետո, երբ հրթիռները հասել են իրենց թիրախներին։

Իրանական կողմը խոստացել էր, որ գեներալի վրեժը լուծելու է տարածաշրջանում ԱՄՆ դեմ գործողություններով։ Ամերիկյան կողմն էլ Իրաքում ու այլ պետություններում գտնվող իր քաղաքացիներին զգուշացրել էր վտանգի մասին։ Սակայն բացի քաղաքացիականներից, ամերիկյան կողմը հսկայական զորք ունի Մերձավոր Արևելքի տարբեր երկրներում, որոնք էլ կարող էին և կարող են դառնալ Իրանի վրեժխնդրության թիրախներ։

Միայն հրթիռային սպառազինությամբ Իրանը ծածկում է ամբողջ Արաբական թերակղզին, Հնդկական օվկիանոսի հյուսիսային հատվածն ու այլ տեղեր, որտեղ կարող են գործել ամերիկյան ուժեր։

Սպասելիքները

Իրաքում ԱՄՆ բազաներին Իրանի կողմի հասցված հարվածներից հետո, կարծես, կողմերը ավելի զուսպ են եղել հռետորաբանության տեսանկյունից։ Սոլեյմանիի սպանությունը իրանական կողմում այնքան ծանր էին ընդունել, որ նույնիսկ եթե չցանկանային, պետք է վրեժ լուծեին համարժեք որևէ քայլով։ Դա անհրաժեշտ էր բնակչությանը ցույց տալու համար։

Այս պահին իրանական կողմն արդեն «մեծ շուքով» հայտարարել է ամերիկյան բազաներին հարվածելու մասին, ներկայացրել է տասնյակ զոհերի մասին տեղեկություններ։ Քարոզչական դաշտում սա կարող է բավարար լինել կրքերը թուլացնելու համար։ Ամերիկյան կողմն էլ հայտարարել է, որ զոհեր չունեն։

Հետևաբար, կա հավանականություն, որ պատասխան հրթիռակոծություններ չեն լինի։

Iran took & concluded proportionate measures in self-defense under Article 51 of UN Charter targeting base from which cowardly armed attack against our citizens & senior officials were launched.

We do not seek escalation or war, but will defend ourselves against any aggression.

— Javad Zarif (@JZarif) January 8, 2020

All is well! Missiles launched from Iran at two military bases located in Iraq. Assessment of casualties & damages taking place now. So far, so good! We have the most powerful and well equipped military anywhere in the world, by far! I will be making a statement tomorrow morning.

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 8, 2020

Իրանի անունից երկրի ԱԳ նախարար Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆը հայտարարել է, որ իրենք վրեժը լուծել են և հետագա էսկալացիա չեն ցանկանում։ Ամերիկյան կողմից էլ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ «ամեն ինչ լավ է»։ Միայն թե Թրամփը դեռ կարող է փոխել միտքը, քանի որ խոստացել է պաշտոնական հայտարարություն անել առավոտյան (Հայաստանի դեպքում` ստացվում է երեկոյան)։