Հիպերտոնիան սրում է բորբոքումը՝ կապված կորոնավիրուսային վարակի հետ

Զարկերակային բարձր ճնշումը կարող է ուղղակիորեն սրել նոր տեսակի կորոնավիրուսի առաջացրած բորբոքումը, ինչպես նաև դանդաղեցնել դրա դուրսբերումն օրգանիզմից: Այս եզրակացությանն են հանգել կենսաբանները, որոնք դիտարկել են, թե ինչպես են հիպերտոնիկ հիվանդները տանում COVID-19- ը: Նրանց դիտարկումների արդյունքներով հոդված է հրապարակվել Nature Biotechnology գիտական ​​ամսագրում:

«Մենք հայտնաբերել ենք մոլեկուլային մեխանիզմներ, որոնք բացատրում են, թե ինչու են կորոնավիրուսով վարակված հիպերտոնիկ հիվանդները ավելի շատ հայտնվում վերակենդանացման բաժանմունքում և մահանում COVID-19- ից: Այս խնդիրները կարող են ճնշվել հիպերտոնիայի և երիկամների անբավարարության դեմ որոշ դեղամիջոցներով», – գրում են հետազոտողները:

Շաքարախտով, ճարպակալմամբ, սրտի քրոնիկ հիվանդությամբ տառապող մարդիկ, ինչպես նաև ծխողները տառապում են նոր տեսակի կորոնավիրուսից (SARS-CoV-2) շատ ավելի հաճախ, քան մյուսները: Մասնավորապես, գիտնականները պարզել են, որ սրտաբանական խնդիրներ ունեցող մարդկանց մոտ կորոնավիրուսային վարակից մահանալու հավանականությունը ավելի քան չորս անգամ ավելի է, իսկ գիրության և դիաբետի դեպքում՝ երեքից հինգ անգամ:

Դրա ճշգրիտ պատճառները դեռ հայտնի չեն: Այնուամենայնիվ, գիտնականները ենթադրում են, որ ավելորդ քաշը, շաքարի վերամշակման հետ կապված խնդիրները և սիրտ-անոթային համակարգի խանգարումները հատուկ ձևով փոխում են իմունային համակարգի գործունեությունը՝ օրգանիզմն ավելի հակված դարձնելով բորբոքումների և անոթներում թրոմբների առաջացման։

Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանի (Գերմանիա) պրոֆեսոր Իրինա Լեմանի գլխավորությամբ մոլեկուլային կենսաբանները պարզել են, թե ինչու է հիպերտոնիան կտրուկ մեծացնում կորոնավիրուսային վարակից մահվան հավանականությունը: Նրանք ուսումնասիրել են, թե ինչպես է փոխվում հիպերտոնիկ այն հիվանդների օրգանիզմի աշխատանքը, որոնք հիվանդանում են COVID-19- ով և ճնշման դեմ դեղեր են ընդունում:

Լեմանը և նրա գործընկերները պարզել են, որ ճնշման դեմ դեղերը չեն ավելցնում, այլ նվազեցնում են COVID-19- ի առավել ծանր հետևանքների հավանականությունը: Նրանք ուսումնասիրել են հիպերտոնիկ 144 հիվանդների բժշկական պատմությունները, որոնք իրենց հիվանդության ընթացքում ընդունել են կամ չեն ընդունել ճնշման դեմ դեղամիջոցներ։

Պարզվել է, որ ACE ֆերմենտի ինհիբիտորների վրա հիմնված ճնշման դեմ դեղամիջոցներ ընդունելը վարակի հետևանքով մահվան ռիսկը կրճատել է մոտ ութ անգամ՝ համեմատած այլ հիպերտոնիկ հիվանդների հետ: Այլ դեղամիջոցները, որոնք ուղղակիորեն արգելափակում են անգիոտենզինային ընկալիչները, կրճատում են այն մոտ կիսով չափ: Նմանապես նրանց օրգանիզմում վիրուսային մասնիկների կոնցենտրացիան դեղորայքի ընդունման հետ նույն արագությամբ նվազում է, ինչ հիպերտոնիկ հիվանդություն չունեցող հիվանդների մոտ:

Բջջային մշակույթների վրա կատարված փորձերը ցույց են տվել, որ այդ դեղերի օգտակար ազդեցությունը պայմանավորված է նրանով, որ դրանք ճնշում են գեների աշխատանք՝ կապված բորբոքումների զարգացման հետ, և նաև ուժեղացնում են ԴՆԹ-ի այն շրջանների աշխատանքը, որոնք կապված են ինտերֆերոնի հակավիրուսային սպիտակուցների արտադրության հետ: Միևնույն ժամանակ, դեղերը չեն ազդում բջջային մակերևույթի վրա ACE2 ընկալիչների քանակի վրա, ինչից գիտնականները վախենում էին նախկինում՝ ենթադրելով, որ այդ դեղերը կարող են նպաստել կորոնավիրուսի տարածմանը ամբողջ օրգանիզմում:

Այս ամենը, ինչպես եզրակացնում են Լեմանն ու նրա գործընկերները, նշանակում է, որ հիպերտոնիկ հիվանդները և նրանց բուժող բժիշկները չպետք է հրաժարվեն ճնշման դեմ դեղերից COVID-19- ի բուժման ժամանակ, քանի որ այդ դեղերը զգալիորեն նվազեցնում են կորոնավիրուսի հետ կապված բարդությունների առաջացման ռիսկը: