Փաստաբանները կպայքարեն փաստաբանի նկատմամբ տուգանքի կիրառում նախատեսող իրավակարգավորման դեմ

ՀՀ Փաստաբանների պալատն այսօր նիստ է հրավիրել՝ նպատակ ունենալով քննարկել այն քայլերը, որոնք պետք է ձեռնարկեն փաստաբանի նկատմամբ տուգանքի կիրառում նախատեսող իրավակարգավորման դեմ:

Ինչպես հայտնի է, գործող օրենքով դատավորը փաստաբանի նկատմամբ սանկցիա կիրառելու համար դիմում է Փաստաբանների պալատի խորհրդին և խորհուրդն է որոշում պատժել կամ չպատժել փաստաբանին: Առաջարկվող փոփոխությամբ դատավորն անմիջապես կարող է պատժել փաստաբանին՝ նրան տուգանելով 100 հազար դրամով: Ըստ փոփոխության՝ դատավորները նույն կերպ կարող են տուգանել նաև դատախազներին:

Մինչ այսօր հայտնի էր, որ այդ փոփոխությունը նախատեսվում են Դատական օրենսգրքով, սակայն այսօր խորհրդարանում կայացած քննարկման ժամանակ պարզ դարձավ, որ Դատական օրենսգրքի նախագծում 12 կարևոր  և բազում խմբագրական փոփոխություններ են կատարվել: Փոփոխություններից մեկն էլ այն էր, որ դատական տուգանքները հանվել են Դատական օրենսգրքի նախագծից ու տեղափոխվել Դատավարական օրենսգրքի նախագիծ:

ՀՀ արդարադատության նախարար Դավիթ Հարությունյանը հայտնել է, որ առաջիկա օրերին նախարարությունը հանդես կգա Քաղաքացիական, Քրեական և Վարչական դատավարության մասին օրենսգրքերում կատարվելիք փոփոխություններով: Ստացվում է՝ առաջարկությունը մնում է ուժի մեջ, պարզապես առաջարկվում է Դատական օրենսգրքի փոխարեն այն կիրառել Դատավարական օրենսգրքով:

 «Հետք»-ին տված հարցազրույցում Դավիթ Հարությունյանը քայլն այսպես է մեկնաբանել.

«Այնուամենայնիվ, մեզանում դատախազների ու փաստաբանների նկատմամբ տուգանքի կիրառման փորձ չկա, և եթե անհրաժեշտություն ծագի լրացուցիչ պաշտպանիչ մեխանիզմներ մտցնել այս կամ այն կողմի համար՝ լրացուցիչ ժամկետներ բողոքարկման, որոշումը ներկայացնելու և այլնի համար, դժվարություն կա սահմանադրական օրենքի մակարդակով փոփոխություն կատարելու համար, և, որպեսզի խուսափենք դրանից և կարողանանք փոփոխություններ կատարել ավելի հեշտ եղանակով, դրանով է պայմանավորված այդ նորմերը տեղափոխել Դատավարական օրենսգիրք»:

Հիշեցնենք, որ փաստաբանները դժգոհում են՝ պնդելով, որ դատարաններն անմիջական ներգործություն չպետք է ունենան փաստաբանների նկատմամբ: Դատավորը կարող է կողմնակալություն դրսևորել, բացի այդ, փաստաբանը կարող է կաշկանդվել իր վստահորդի շահերը դատարանում պաշտպանելիս: Կատարվող փոփոխության դեմ դժգոհությունը նաև սանկցիաների տեսք է ստացել: Տարբեր մարզերի փաստաբաններ, որպես բողոքի նշան, նաև գործադուլներ են արել:

Հայաստանի Հանրապետության փաստաբանների պալատը դիմել է  ՀՀ Ազգային ժողովի նախագահին և ՀՀ արդարադատության նախարարին՝ առաջարկելով Դատական օրենսգրքից հանել փաստաբանի և դատախազի նկատմամբ տուգանք նշանակելու կարգավորումը:

ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ Արփինե Հովհաննիսյանն էլ իր հարցազրույցներից մեկում ասել է, որ սանկցիա կիրառելու մասին որոշման բողոքարկումը չի կասեցնում որոշման կատարումը, այս առումով ինքն ինչ-որ  չափով կիսում է առկա մտահոգությունները և կարծում է, որ այս հարցը դեռևս պետք է քննարկել, քանի որ կարգավորումներից յուրաքանչյուրն ունի թե՛ դրական, թե՛ բացասական կողմ։ 

«Փաստաբանի նկատմամբ դատարանի կողմից տուգանքի կիրառումը ընդունված պրակտիկա է ինչպես ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Ավստրալիայում, այնպես էլ մի շարք Եվրոպական երկրներում, ինչպիսիք են Լեհաստանը, Միացյալ Թագավորությունը, Էստոնիան, Լիտվան և այլն։ Սակայն, մյուս կողմից, այս իրավաչափ նպատակի իրացմանն ուղղված կարգավորումները պետք է լինեն այնպիսին, որ բացառեն փաստաբանի անկախության հնարավոր ոչ իրավաչափ միջամտությունները», – ասել է ՀՀ ԱԺ փոխնախագահը: