16:49 14.12.2023
Գործադիրն ընդունել է որոշում, որով առաջարկվում է Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքում գտնվող գույքը նվիրաբերել Սիմոնյան կրթական հիմնադրամին՝ կառուցելու և Թումո ծրագիր իրականացնելու նպատակով։ Կառուցման արդյունքում կստեղծվի հասարակական նշանակության կառույց, որը հարակից տարածքներում արդեն իսկ առկա կառույցների հետ մեկտեղ կծառայի Կապան քաղաքում Թումո ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոն ծրագրի իրականացմանը, որի շնորհիվ բազմաթիվ երիտասարդ շահառուներ հնարավորություն կունենան անվճար […]
11:46 12.12.2023
ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայում տեղի ունեցավ Երիտասարդ հայ արվեստաբանների գիտական 16-րդ նստաշրջանը՝ նվիրված ՀՀ ԳԱԱ հիմնադրման 80-ամյակին։ Միջոցառման մասնակիցներին ողջունեց ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Դանիել Դանիելյանը։ «Առաջին հարթակը, որի վրա կառուցվում է մշակույթը, գիտական հարթակն է, որի շնորհիվ մենք պահպանում ենք մեր եղած արժեքները։ Այդ հարթակը մեր բարձրագույն ինստիտուցիոնալ հաստատություններն են, […]
23:16 09.12.2023
Պետք չէ շտապել երեխայի համար հեռախոս ձեռք բերել, հատկապես՝ սմարթֆոն։ Այս մասին Gazeta.Ru-ի հոդվածում պատմել է մանկական հոգեբան Նատալյա Դերբենեւան։ «Առաջին հեռախոսի հայտնվելու լավագույն ժամանակը հինգից յոթ տարեկանն է: Իհարկե, երեխան, նայելով իր հասակակիցների զգայական սարքերին, կարող է ձեզնից նույնը խնդրել: Այնուամենայնիվ, ավելի լավ կլինի, եթե առաջին հեռախոսը լինի ամենապարզը»,- ասել է Նատալյա Դերբենեւան։ Մանկական […]
22:26 09.12.2023
Հնագետները Չինաստանի արեւելյան Չժեցզյան նահանգում հայտնաբերել են հնագույն բրնձի դաշտ, որը մոտ 5300-5500 տարեկան է, հայտնում է Xinhua-ն։ Օգոստոսից հոկտեմբեր ամիսներին տեղի ունեցած պեղումների ժամանակ Չժեցզյան նահանգի Նինգբո նահանգի Յույաո կոմսությունում հայտնաբերվել է հնագույն բրնձի դաշտ։ Նշվում է, որ պեղումների ընդհանուր մակերեսը կազմել է հազար քառակուսի մետր։ Հնագետները հայտնաբերել են երեք ճամփեզր (լեռնաշղթա), ինը փոս, […]
08:24 09.12.2023
The Game Awards 2023-ում հայտարարվել է տարվա խաղը: Լոս Անջելեսում տեղի է ունեցել Game Awards միջոցառումը։ Տարվա խաղ է ճանաչվել Baldur’s Gate 3-ը: Բացի հիմնական անվանակարգից, խաղը հաղթել է ևս հինգ անվանակարգերում՝ «Լավագույն համայնքային աջակցություն», «Լավագույն RPG», «Լավագույն բազմախաղացող», «Լավագույն դերակատարում» և «Խաղացողների ձայն»: Գլխավոր մրցանակին հավակնում էին նաև Alan Wake 2, Marvel’s Spider-Man 2, Resident […]
11:03 08.12.2023
Դեկտեմբերի 5-ին, կեսգիշերից 40 րոպե անց, ոստիկանության Վաղարշապատի բաժնում հաղորդում ստացվեց ՆԳՆ օպերատիվ կառավարման կենտրոնից: 1-02 զանգած 33-ամյա երիտասարդը հայտնել էր, որ իր վարած «Նիսան» տաքսու մեջ անծանոթ ուղևորը իրեն դանակահարել է, հափշտակել հեռախոս ու փող, ինքն էլ գտնվում է Մեծամորի հիվանդանոցի մոտակայքում։ Մինչ օպերատիվ խումբը տեղ կհասներ, Վաղարշապատի բաժնում ստացվեց նաև հիվանդանոցից հաղորդում. Արշալույս-Մեծամոր […]
08:58 08.12.2023
Գուտենբերգի համալսարանի և Լայբնիցի հնագիտության կենտրոնի մի խումբ գերմանացի հնագետներ Նիդերլանդների գործընկերների հետ միասին գտել են մոտ 125 հազար տարի առաջ նեանդերթալցիների շրջանում ուղիղ ժանիքավոր անտառային փղերի (Palaeoloxodon antiquus) համատարած որսի ապացույցներ: Այս մասին վկայում են գերմանական Սաքսոնիա-Անհալթ և Թյուրինգիա շրջանների գտածոները: Հետազոտությունը հրապարակվել է Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) գիտական ամսագրում: […]
22:19 07.12.2023
«Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիա հիմնադրամը ներկայացրել է «Հայասաթ-1»-ի առաքելության ևս մեկ տպավորիչ պահ՝ արբանյակի անջատումը հրթիռից։ Տեսանյութի ձախ կողմում կարող եք տեսնել հրթիռում զետեղված 1U չափի երկու Քյուբսաթերի դուրս գալը արձակող կայանքից՝ ENSO (🇫🇷) և HAYASAT-1 (🇦🇲): Արձակումն իրականացվել է 2023 թ․ դեկտեմբերի 1-ին SpaceX-ի Falcon 9 հրթիռի կողմից։
14:27 07.12.2023
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարի տեղակալ Դավիթ Սահակյանը Վիեննայում մասնակցել է ՄԱԿ-ի Արդյունաբերական զարգացման կազմակերպության (UNIDO) Գլխավոր համաժողովի 20-րդ նստաշրջանին։ Միջոցառման շրջանակներում նախարարի տեղակալը մասնակցություն է ունեցել «Արդար գլոբալիզացիա. նորարար լուծումներ վաղվա արդյունաբերության համար» խորագրով նստաշրջանի աշխատանքներին (Fair Globalization: Innovative Solutions for the Industry of Tomorrow): Անդրադարձ է եղել նաև UNIDO-ի կողմից իրականացվող Հայաստանում բարձր […]
10:46 07.12.2023
Թուրքական Baykar ընկերությունը ակնկալում է իր առաջին արբանյակը տիեզերք ուղարկել 2025 թվականին, ասել է ընկերության տնօրենների խորհրդի նախագահ Սելչուկ Բայրաքթարը։ «Մեր տիեզերական նախաձեռնության վրա աշխատանքը շարունակվում է արդեն 1,5 տարի: Մենք չենք գնում այնտեղ, որտեղ բոլորը գնում են, մենք կանխատեսում ենք ապագան և պատրաստվում ենք մրցել այդ ապագայի համար այսօր: Մենք աշխատում ենք ցածր ուղեծրով […]
23:51 06.12.2023
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը Կահիրեում հանդիպել է Արաբական արդյունաբերական կազմակերպության նախագահ Մոխթար Աբդելլաթիֆին: Հանդիպմանը մասնակցել են նաև ՀՀ ռազմարդյունաբերության կոմիտեի նախագահ Արտյոմ Մեհրաբյանը և Եգիպտոսում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Հրաչյա Փոլադյանը։ Նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը ներկայացրել է բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտի զարգացման ռազմավարությունը, նախարարության կողմից իրականացվող ծրագրերն ու նախաձեռնությունները՝ ուղղված ոլորտային ընկերությունների կարողությունների […]
16:44 06.12.2023
2024 թվականի մայիսի 20-24-ը Վիեննայում՝ Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության կենտրոնակայանում (ԱԷՄԳ) տեղի կունենա «ICONS 2024. Shaping the Future» համաժողովը: «ICONS 2024. Shaping the Future» համաժողովն առանցքային իրադարձություն է միջուկային անվտանգության ոլորտի հանրության համար՝ ամբողջ աշխարհում: Համաժողովի շրջանակում ԱԷՄԳ-ն կոչ է անում անդամ երկրների երիտասարդներին մասնակցել «ICONS 2024-ի» բարձր մակարդակի և տեխնիկական քննարկումներին: Հետաքրքրված համալսարանական ուսանողները […]
13:27 06.12.2023
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետություն կատարած աշխատանքային այցի շրջանակներում հանդիպել է Եգիպտոսի ռազմական արտադրության պետնախարար Մոհամեդ Սալահ էլ Դին Մուստաֆայի հետ: Հանդիպման ընթացքում Ռոբերտ Խաչատրյանը ներկայացրել է ԲՏԱ նախարարության գործունեության հիմնական ուղղությունները, ոլորտային ծրագրերն ու նպատակները, ինչպես նաև իրականացվող աշխատանքները: Նախարար Մոհամեդ Սալահը, ողջունելով նախարար Խաչատրյանին և հայկական պատվիրակությանը, կարևորել […]
19:15 03.12.2023
«Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիա հիմնադրամից հայտնում են․ «Ուրախ ենք տեղեկացնել, որ մենք հաջողությամբ հետևում ենք մեր «Հայասաթ-1» քյուբսաթ ձևաչափի արբանյակին։ Այն աշխատանքային վիճակում է և փոխանցում է իր պարբերական ազդանշանները։ Հաջորդ փուլում մենք կշարժվենք առաջ՝ ինչպես նախատեսել ենք»:
23:01 02.12.2023
Բրիտանացի գիտնականների թիմը՝ Լոնդոնի Կենդանաբանական ընկերության Կենդանաբանության ինստիտուտի գլխավորությամբ, պարզել է, որ Մեծ Բրիտանիայի շրջակայքի ծովերում գտնվող ծովային կաթնասունների գրեթե կեսը (48%) թունավորված է, այսպես կոչված, կայուն օրգանական աղտոտիչներով (ԿՕԱ): Հետազոտությունը հրապարակվել է Environmental Science & Technology (EST) գիտական ամսագրում։ ԿՕԱ-ները ներառում են մի շարք թունավոր միացություններ, որոնք նախկինում օգտագործվել են թունաքիմիկատների, հրդեհային և հովացուցիչ […]
21:02 02.12.2023
Գիտնականները պարզել են, որ 70 տարի առաջ Շոտլանդիայում փորված հին եգիպտական արձանիկները 19-րդ դարում այնտեղ է բերել մի երիտասարդ լորդ: Այս մասին հայտնում է Live Science-ը։ Ֆայֆում գտնվող Մելվիլ Հաուս շոտլանդական կալվածքը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ զինվորներ է տեղավորել, իսկ ավելի ուշ ծառայել է որպես գիշերօթիկ դպրոց։ 1952 թվականին դպրոցականը, ով որպես պատիժ ստիպված էր […]
15:14 02.12.2023
Հայաստանը տիեզերքում` հանուն գիտության. երեկ՝ Երևանի ժամանակով ժամը 22.15-ին, հաջողությամբ տիեզերք է արձակվել Հայաստանի առաջին հայրենական արտադրության արբանյակը՝ «Հայասաթ-1»-ը: Արբանյակը ստեղծել են «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիան ու Գիտական նորարարության և կրթության կենտրոնը։ Մանրամասները՝ ռեպորտաժում:
09:54 02.12.2023
«Հայասաթ-1»-ն արդեն անջատվել է հրթիռից ու դուրս եկել ուղեծիր։ Այս մասին հայտնում է է «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիա հիմնադրամը։ «Հաջորդ փուլով այն պետք է բացի իր անտենաները և մենք կապ հաստատենք արբանյակի հետ»,-նշված է հաղորդագրության մեջ։ Հիշեցնենք, որ երեկ «Հայասաթ-1» առաջին մասնավոր նախաձեռնության արբանյակն արձակվել է տիեզերք: Տիեզերական գործունեությունը ՀՀ-ում լիցենզավորման ենթակա գործունեություն է, որը […]
08:47 02.12.2023
Երկրի վրա ուժեղ մագնիսական փոթորիկ է տեղի ունեցել. այս մասին հաղորդվում է ՌԴ ԳԱ Տիեզերական գիտահետազոտական ինստիտուտի Արեգակնային ռենտգենյան աստղագիտության լաբորատորիայի և ՌԴ ԳԱ Սիբիրյան մասնաճյուղի Արեգակնային-երկրային ֆիզիկայի ինստիտուտի կայքում։ Ըստ գիտնականների՝ ուրբաթ՝ դեկտեմբերի 1-ին, մոլորակի վրա G3 մակարդակի փոթորիկ է սկսվել: Շաբաթ օրը՝ դեկտեմբերի 2-ի ցերեկը, սպասվում է թույլ մագնիսական փոթորիկ (մակարդակ G1)։
22:34 01.12.2023
«Հայասաթ-1» առաջին մասնավոր նախաձեռնության արբանյակն արձակվել է տիեզերք: Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը։ Տիեզերական գործունեության զարգացումը Հայաստանի Հանրապետության համար կարևոր ուղղություն է: Վերջին տարիներին ՀՀ կառավարությունը գործուն քայլեր է ձեռնարկում ոլորտի զարգացման և առաջընթացի համար: Կարևորելով տիեզերական գործունեության ոլորտում Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության, գիտության, տեխնոլոգիական զարգացումը՝ 2020թ. մարտի 6-ին ընդունվեց Տիեզերական […]
21:38 01.12.2023
Թաֆթս համալսարանի և Հարվարդի համալսարանի գիտնականները մարդու շնչափողի բջիջներից ստեղծել են փոքրիկ կենսաբանական ռոբոտներ: Համաձայն «Advanced Science» ամսագրում հրապարակված հոդվածի, անթրոբոտները կարող են տարբեր ձևերով շարժվել այլ բջիջների մակերեսով և խթանել բջիջների աճը վնասված նյարդային հյուսվածքի տեղում: Հետազոտությունը նախորդ փորձի շարունակությունն է, որի ընթացքում գիտնականները գորտի սաղմնային բջիջներից մշակել են բազմաբջիջ կենսաբանական ռոբոտներ, որոնք կոչվում […]
16:07 01.12.2023
Դեկտեմբերի 1-ին Երևանում մեկնարկել է «Գիտության և գործարարության օրեր 2023» համաժողովը: Միջոցառման բացմանը մասնակցել են ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը, ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը, ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը, պաշտոնատար այլ անձինք, գիտության ոլորտի և գործարար համայնքի ներկայացուցիչներ: Դեկտեմբերի 1-2-ն անցկացվող համաժողովի ընթացքում նախատեսված են պանելային քննարկումներ, դասախոսություններ […]
08:21 01.12.2023
Սիբիրյան դաշնային համալսարանի (SFU, Կրասնոյարսկ) հնագետները հայտնաբերել են հնագույն ցեղերի նախկինում անհայտ մշակութային հուշարձաններ: Ցեղերը բնակվել են Կրասնոյարսկի երկրամասի անտառ-տափաստանի հյուսիսային սահմանի տարածքներում, «ՌԻԱ Նովոստիին» հայտնել են համալսարանից: Դարբնագործության համար օգտագործվող կացարանների և արտադրամասերի մնացորդներ, հատուկ զարդանախշով կերամիկական սպասքի բեկորներ, զարդեր, կոճակներ և կավից պատրաստված ուլունքներ, ինչպես նաև ոսկե փայլաթիթեղով ապակե ուլունք, որը եկել է […]
21:28 30.11.2023
Հասարակությունը փոխելու և գլոբալ քաղաքականության վրա ազդելու թվային տեխնոլոգիաների և գեներատիվ արհեստական ինտելեկտի կարողությունը տագնապալի է, ասել է ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատար Ֆոլքեր Թյուրքը՝ Գեներատիվ արհեստական ինտելեկտի և մարդու իրավունքների գագաթնաժողովում։ «Ես ավելի ու ավելի եմ անհանգստանում հասարակությունը փոխելու և գլոբալ քաղաքականության վրա ազդելու՝ թվային տեխնոլոգիաների ուժից: Քանի որ 2024 թվականին աշխարհում նախատեսված են […]
17:00 29.11.2023
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այսօր մասնակցել է «Հայաստանի գիտատեխնոլոգիական և նորարարական ազգային համակարգ. խնդիրներից դեպի վերածնունդ» խորագրով կոնֆերանսին, որն անցկացրել է «Գիտուժ» նախաձեռնությունը: Կանֆերանսին մասնակցել են նաև Ազգային ժողովի նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանը և Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը: Կոնֆերանսը մեկ հարթակում միավորել է գիտական, կրթական և տեխնոլոգիական համայնքների, պետական հատվածի ներկայացուցիչներին՝ քննարկելու […]
15:56 29.11.2023
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Amazon web services ընկերության տարածաշրջանային երկրների հանրային քաղաքականության գծով ղեկավար Ֆրանկո Սպիչիարելիին: Վարչապետը կարևորել է Amazon ընկերության հետ համագործակցությունը և նշել, որ տեխնոլոգիական ոլորտի զարգացումը ՀՀ կառավարության համար ունի առաջնահերթ նշանակություն: Նիկոլ Փաշինյանը հավելել է, որ Amazon-ի հետ փոխգործակցությունն ու ակտիվ երկխոսությունը կնպաստի համատեղ ծրագրերի իրականացմանը: Ֆրանկո Սպիչիարելին ընդգծել է […]
10:41 29.11.2023
Merriam-Webster-ի կողմից հրատարակված Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary ամերիկյան բացատրական բառարանի կազմողների տվյալներով՝ «authentic» (հավաստի, ճշմարիտ) ածականը դարձել է 2023 թվականի բառ՝ արհեստական ինտելեկտի զարգացման շնորհիվ։ Այս մասին Associated Press-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է բառարանի առաջատար խմբագիր Պյոտր Սոկոլովսկին։ Բառարանը տալիս է «հավաստի» բառի մի քանի սահմանումներ՝ անկեղծ, իրական, վավերական, փաստացի, բնօրինակին նման, հիմնական հատկանիշները փոխանցող։ Սոկոլովսկին […]
20:09 28.11.2023
Ճապոնացի մասնագետներն ուսումնասիրել են քաղցկեղի զարգացման ընթացքում բջջային մրցակցությունը։ Աշխատանքի արդյունքները նկարագրված են Nature Communications ամսագրում։ Բջջային մրցակցությունը բնածին պաշտպանական համակարգ է՝ կանխելու պատահականորեն արտադրված քաղցկեղային բջիջների կուտակումը: Այն բջիջները, որոնք չեն կարողանում հարմարվել, ի վերջո ոչնչացվում են: Այսպիսով, առողջ էպիթելի բջիջները օգտագործում են այս մեխանիզմը մուտանտ քաղցկեղի բջիջները հայտնաբերելու և վերացնելու համար: Հետազոտության ընթացքում […]
17:29 28.11.2023
Հայկական արտադրության «Հայասաթ-1» արբանյակի թռիչքը տիեզերք հետաձգվել է 2 օրով, այն երկրաշուրջ ուղեծիր կուղարկվի SpaceX ընկերության Falcon-9 հրթիռով դեկտեմբերի 1-ին՝ Երևանի ժամանակով 22:18-ին: Այս մասին հայտնում են ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունից: «Հայասաթ-1» արբանյակը ստեղծվել է «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիայի և Գիտական նորարարության և կրթության կենտրոնի կողմից: Արբանյակը մշակած «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիան 2023 թ. […]
23:28 26.11.2023
Դեպի Լուսին SIRIUS-23 թռիչքը մոդելավորելու համար մեկ տարի արգելափակված անձնակազմի հետ փորձի ժամանակ գիտնականները կփորձեն հասկանալ, թե ինչ նվազագույն արժեքով կարող է նվազել արտաքին աշխարհից մեկուսացված մարդու անձեռնմխելիությունը, ասել է լաբորատորիայի ղեկավարը։ Այս մասին «ՌԻԱ Նովոստիին» հայտնել է Կենսաբժշկական խնդիրների ինստիտուտի իմունային համակարգի ֆիզիոլոգ Սերգեյ Պոնոմարյովը: «Մենք ակնկալում ենք, որ մեկուսացման տևողության մեծացմամբ ցուցանիշների նվազում […]