ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՏՏ

Արհեստական ​​ինտելեկտը (AI) չի գրի այնպիսի ստեղծագործություններ, ինչպիսիք են «Պատերազմ և խաղաղություն», քանի որ զգայունությունը կարևոր է արվեստի մեջ: Այս մասին հունիսի 16-ին «Իզվեստիա»-ին ասել է ՌԴ նախագահի միջմշակութային համագործակցության հարցերով հատուկ ներկայացուցիչ Միխայիլ Շվիդկոյը։ «Եվս մեկ անգամ կրկնում եմ. ոչ ոք չի գրի ոչ Իվանի մանկությունը, ոչ Ռուբլևը, և ​​նույնիսկ ոչ ոք չի գրի […]

IKBFU-ի մասնագետները մշակել են էպիլեպսիայի ախտորոշման ծրագիր, որն օգնում է 95%-ով նվազեցնել բժշկի սովորական աշխատանքը: Արդյունքները հրապարակված են Applied Science ամսագրում: Էպիլեպսիան վտանգավոր նյարդաբանական հիվանդություն է, որով, ԱՀԿ-ի տվյալներով, տառապում է մինչև 50 միլիոն մարդ ամբողջ աշխարհում: Նրա հիմնական ախտանշաններն են, այսպես կոչված, նոպաները, որոնց դեպքում տեղի է ունենում ուղեղի նեյրոնների պաթոլոգիական սինխրոնիզացիա։ Ինչպես բացատրեցին […]

Իսրայելի հյուսիսում թռչունների ոսկորներից յոթ աերոֆոններ են հայտնաբերվել, որոնք ստեղծվել են մոտ 12 հազար տարի առաջ, գրում է Phys.org-ը՝ վկայակոչելով Scientific Reports ամսագրի հոդվածը։ Նրանք ընդօրինակում են գիշատիչ թռչունների ձայնը: Կան մի քանի վարկածներ, թե ինչի համար են օգտագործվել այս ֆլեյտաները: Նախ, դրանք անհրաժեշտ էին որսի ժամանակ։ Երկրորդն այն է, որ արարողությունների ժամանակ հնչել է […]

ՀՀ Բելառուսին։ Միաժամանակ Մինսկում կանցկացվի նաև «100 գաղափար ԱՊՀ համար» միջազգային երիտասարդական նախագծի եզրափակիչ փուլը, որին Հայաստանի Հանրապետությունը ներկայացրել է 7 գաղափար։ Նիստի շրջանակում ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Ա. Մարտիրոսյանը ունեցել է նաև մի շարք երկկողմ հանդիպումներ մասնակից պետությունների պատվիրակությունների ղեկավարների հետ, այդ թվում՝ հյուրընկալող երկրի՝ Ղրղզստանի կրթության, տեղեկատվության, սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարի տեղակալ […]

Foxconn գործարանն ավարտել է iPhone 15 սմարթֆոնների փորձնական արտադրությունը, որոնց զանգվածային արտադրությունը պետք է սկսվի մինչև հունիսի վերջ։ Այս մասին երեքշաբթի՝ հունիսի 13-ին, հայտնել է Pandaily պորտալը։ Նախկինում ենթադրվում էր, որ Apple-ը դժվարությունների կհանդիպի iPhone 15-ի և 15 Plus-ի հիմնական տեսախցիկի համար 48 մեգապիքսել ոսպնյակներ արտադրելու հարցում, ինչը կհետաձգի սմարթֆոնների այս մոդելների զանգվածային արտադրության մեկնարկը։ […]

Սեչենովի համալսարանի մասնագետները պարզել են, թե ինչպես կարելի է հաշվարկել հիվանդի մոտ զանգվածային թրոմբոզի հավանականությունը՝ նախքան թրոմբոցային ձևավորման պրոցեդուրաները: Սրտամկանի ինֆարկտի ժամանակ կարևոր է պատկերացնել թրոմբոզը բուժման ճիշտ ընտրության համար՝ վիրահատություն կամ թրոմբը լուծող լրացուցիչ դեղամիջոցներ նշանակելու համար: «Մենք կարող ենք թրոմբոզը պատկերացնել միայն սրտում կաթետր տեղադրելուց և կոնտրաստային նյութ ներարկելուց հետո… Հետազոտության շրջանակներում մենք […]

Apple Vision Pro Mixed Reality Headset-ում օգտագործվող էկրանները չեն աջակցում ProMotion տեխնոլոգիային: Այս մասին հայտնում է Macworld-ը։ ProMotion-ը էկրանի հաճախականության ճշգրտման հարմարվողական տեխնոլոգիա է: Դրա շնորհիվ iPhone-ի վերջին մոդելների էկրանները կարող են աշխատել 1-ից 120 Հց հաճախականությամբ: Այս պարամետրը ազդում է անիմացիոն ցուցադրման որակի վրա. որքան բարձր է հաճախականությունը, այնքան ավելի հարթ է պատկերը: Ըստ […]

ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշն ասել է, որ ՄԱԿ-ի Կայուն զարգացման նպատակների (ԿԶՆ) գագաթնաժողովից հետո (սեպտեմբերի 18-19) նախատեսում է ստեղծել արհեստական ​​ինտելեկտի գծով բարձր մակարդակի խորհրդատվական մարմին, նա նաև օգտակար է համարում արհեստական ​​ինտելեկտի ոլորտում մասնագիտացված գործակալության ստեղծումը։ Ավելի վաղ մամուլի ասուլիսի ժամանակ նա կոչ էր արել լուրջ նախազգուշացումներ ձեռք առնել արհեստական ​​ինտելեկտի վերաբերյալ։ Նրա […]

Կենսաբանները կապ են հայտնաբերել ABCC9 գենի և մարդու ձայնի բարձրության միջև: Այս մասին հայտնում է deCODE Genetics-ը։ Մարդկային խոսքը ամենաբարդն է կենդանիների բոլոր վոկալիզացիաների մեջ: Հայտնի է, որ մարդիկ չէին կարող խոսել առանց ուղեղի հատուկ կառուցվածքի, բայց միևնույն ժամանակ խոսքի վրա ազդող գենետիկ գործոնները շատ վատ են ընկալվում։ Մասնավորապես, պարզ չէ, թե ինչն է վերահսկում […]

Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի եգիպտաբանական հետազոտությունների կենտրոնի աշխատակիցները, «Ռոստեկ» պետական ​​կորպորացիայի աջակցությամբ, Եգիպտոսում Կահիրեի մերձակայքում գտնվող Կոմ-Թուման հնագիտական ​​վայրի շրջակայքում հայտնաբերել են թագավորական արհեստագործական ամենահին համալիրը։ Այդ տարածքներում արտադրվում էին արժեքավոր ապրանքներ, որոնք շահույթ էին բերում թագավորական գանձարանին։ Դրանք ներառում էին ապակի և արհեստական ​​ներկանյութեր, առաջին հերթին կապույտ ներկ, այսպես կոչված, «եգիպտական ​​կապույտ»: Սա ամենահին արհեստական […]

Կուբանի Սլավյանսկի թաղամասում հայտնաբերվել է ավելի քան 20 հազար հնագույն առարկա`  հայտնում է Կրասնոդարի երկրամասի վարչակազմի մամուլի ծառայությունը։ Դրանք հայտնաբերվել են հնագիտական ​​վայրում պեղումների ժամանակ։ «Սա մ.թ.ա. 6-5-րդ դարերի մեոտյան բնակավայր է և երեք գերեզմանոց»,- նշվում է հրապարակման մեջ։ Այն փոքր արտադրական կենտրոն է եղել։ Այդ մասին են վկայում հայտնաբերված վառվող վառարանը և կոմունալ փոսերը։ […]

Քաղցկեղի ախտորոշման համար արյան ստուգման մեթոդի փորձարկումները խոստումնալից արդյունքներ են ցույց տվել՝ ըստ նախագծի վրա աշխատող բրիտանացի և ամերիկացի գիտնականների խմբի, հայտնում է BBC -ին: Նոր մշակման մասին հայտարարվել է 2020 թվականի գարնանը։ Արյան պարզ անալիզով գիտնականները հույս ունեն վաղ փուլում հայտնաբերել քաղցկեղի ավելի քան 50 տեսակ՝ նախքան ախտանիշների ի հայտ գալը: Լայնածավալ փորձարկումները սկսվել […]

SibFU-ի հետազոտողներն առաջարկել են միջմոլորակային կայանի մոդուլների նախագծում, որոնք տիեզերագնացներին կկարողանան մատակարարել առաջարկվող սննդակարգից կարևոր արտադրանք՝ սունկ։ Գիտնականների կարծիքով՝ իրենց մշակած ֆերման կապահովի ամենաարդյունավետ բերքատվությունը 1 քառ. մ ցանքատարածությունում։ Արդյունքները հրապարակված են Heliyon-ում։ Ժամանակակից տիեզերագնացության մեծ խնդիրներից է տիեզերագնացներին մշտապես սնունդ մատակարարելու անհրաժեշտությունը։ Ըստ մասնագետների՝ ամենից հաճախ այդ հարցը լուծվում է Երկրից պատրաստի սննդի առաքմամբ՝ […]

Հանրահայտ Samsung Galaxy A53 սմարթֆոնը չարժե գնել 2023 թվականին. չնայած իր լավ հատկանիշներին և դիզայնին, մոդելը պարտվում է հարավկորեական վաճառողի նոր գաջեթին մի փոքր ավելի ցածր գնով: Այս կոչն արել են տեխնոլոգիական բլոգերները Executioner պորտալից։ «Փաստն այն է, որ A53-ի համար նրանք պահանջում են առնվազն 26,870 ռուբլի, իսկ թարմացված A54-ի համար՝ 29,190 ռուբլի: Միևնույն ժամանակ, […]

Վաթերլոյի համալսարանի հետազոտական ​​թիմը ստեղծել է 3D տպագրված նորարարական վիրակապ՝ այրվածքների վերքերի և քաղցկեղի դեմ դեղամիջոցներ մատակարարելու համար: Աշխատանքի արդյունքները հրապարակվել են Colloids and Interface Science ամսագրում։ Այրվածքով տուժածների թերապիան ներառում է հագնվելու հաճախակի փոփոխություններ, ինչը կարող է շատ ցավոտ լինել հիվանդի համար: Գիտնականները հիդրոգելային վիրակապ են ստեղծել՝ հիմնված ժամանակակից ջերմազգայուն պոլիմերների, ջրիմուռների և ցելյուլոզային […]

Ռուսաստանի Նիկոլայ Իվանովիչ Պիրոգովի անվան ազգային հետազոտական ​​բժշկական համալսարանի մասնագետները գտել են վիրաբույժներին ուսուցանելու միջոց, որպեսզի նրանք հավասարապես լավ կարողանան վիրահատություններ կատարել և՛ աջ, և՛ ձախ ձեռքերով։ Դրա համար նրանք առաջարկում են օգտագործել ինսուլտի և վնասվածքների հետևանքները բուժելու համար նախատեսված համալիր։ Վիրահատական ​​միջամտությունների մեծ մասը բժշկին ազատ է թողնում գործիքները ավելի լավ զարգացած ձեռքը տեղափոխելու […]

2023 թվականի հունվարին Մոսկվայում գործարկվեց մայրաքաղաքի Գլխավոր արխիվի և Yandex-ի «Որոնում արխիվներում» համատեղ հարթակը: Դրանում նեյրոնային ցանցերի օգնությամբ վերծանվում են 18-20-րդ դարերի բարդ ուղղագրությամբ արխիվային գրառումներ։ Մոսկվայի սոցիալական զարգացման գծով փոխքաղաքապետ Անաստասիա Ռակովան Արխիվների միջազգային օրը խոսել է արխիվացման ոլորտում համակարգչային տեսողական տեխնոլոգիաների ներդրման նախագծի մշակման մասին։ Արհեստական ​​ինտելեկտը սովորել է ամենաբարդ պատմական փաստաթղթերում վայրկյանների […]

Ամերիկյան Կալիֆորնիա նահանգի Սանտա Կրուզ քաղաքի բնակիչը լողափով վազելիս մաստոդոնի ատամ է հայտնաբերել և այդ մասին տեղեկացել լուրերից։ Այս մասին հայտնում է Sacbee-ն։ Տեղի Բնական պատմության թանգարանի պալեոնտոլոգ Ուեյն Թոմփսոնը ուշադրություն է հրավիրել սոցցանցում մի կնոջ գրառման վրա, ով Ապտոս Քրիքի մոտ անսովոր գտածո է հայտնաբերել։ Մասնագետը գտածոն անմիջապես նմանեցրել է մաստոդոնի ատամի, սակայն պարզվել […]

Հունիսի կեսերին Երկրի մոտով կանցնեն երկու խոշոր, վտանգավոր աստերոիդներ։ Այս մասին շաբաթ օրը՝ հունիսի 10-ին, հայտնել են ՌԴ Կալդիշի անվան Կիրառական մաթեմատիկայի ինստիտուտից: «Հունիսի կեսերին միանգամից երկու մեծ, պոտենցիալ վտանգավոր աստերոիդներ՝ 1994 XD-ը և 2020 DB5-ը, կանցնեն Երկիր մոլորակի մոտով։ Հունիսի 12-ին մեր մոլորակը և 1994 XD աստերոիդը կբաժանվեն 3,2 միլիոն կմ-ով (ութ անգամ ավելի […]

Ամերիկյան Google-ը, որը մտնում է Alphabet Inc.-ի մեջ, խստացնում է աշխատակիցների՝ գրասենյակում մնալու պահանջները, գրում է The Wall Street Journal-ը։ Ընկերությունը հաշվի կառնի գրասենյակի հաճախելիությունը  աշխատանքը գնահատելիս և հիշեցումներ կուղարկի աշխատակիցներին, ովքեր հաճախ բացակայում են: Լրիվ դրույքով հեռահար աշխատանքի համար նոր հայտերը կընդունվեն միայն որպես բացառություն, ասել է ընկերության HR տնօրեն Ֆիոնա Չիկկոնին՝ փոփոխությունների մասին […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարի առաջին տեղակալ Գևորգ Մանթաշյանը հունիսի 7-ին մասնակցել է «Սինոփսիս Արմենիա» ընկերությունում կայացած «Արհեստական բանականություն» դասընթացի առաջին փուլն ավարտած աշակերտների ավարտական վկայականների հանձնման արարողությանը։ Ծրագրին մասնակցել են Երևանի Լեոյի անվան դպրոցի 14 և Գյումրու ավագ դպրոցների 24 աշակերտներ, ովքեր հաջողությամբ ավարտելով դասընթացի առաջին փուլը՝ ներկայացրել են ավարտական նախագծեր: Դասերն իրականացվել են […]

Պատմության մեջ առաջին անգամ գիտնականները կույս կոկորդիլոսի մոտ ծնունդ են արձանագրել այն բանից հետո, երբ հայտնաբերել են էգ, որը 16 տարի Կոստա Ռիկայի սողունների այգում մեկուսացված ապրել է և ձու ածել: Այս մասին հայտնում է Biology Letters գիտական ​​ամսագիրը։ Էգ կոկորդիլոսին վանդակում փակել են 2002 թվականին, երբ նա ընդամենը երկու տարեկան է եղել։ 16 տարի […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը հունիսի 6-ին ընդունել է ՄԱԿ-ի եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի գործադիր քարտուղար Օլգա Ալգայերովայի գլխավորած պատվիրակությանը: Հանդիպման ընթացքում կողմերը քննարկել են ՄԱԿ-ի եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի կողմից պատրաստված «Նորարարությունը Հայաստանի կայուն զարգացման համար» երկրորդ զեկույցը: Ողջունելով հյուրերին՝ նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը ընդգծել է զեկույցի կարևորությունը և նշել, որ ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության […]

WWDC-ում նոր սարքերի և օպերացիոն համակարգերի թարմացումների շնորհանդեսի ընթացքում Apple-ի թոփ-մենեջերները երբեք չեն նշել արհեստական ​​ինտելեկտ(AI) տերմինը: Ըստ ArsTechnica-ի, Կուպերտինոյում գտնվող ընկերությունը ոչ մի վայրկյան ուշադրություն չի դարձրել AI-ին, ի տարբերություն Microsoft-ի և Google-ի նման մրցակիցների: Լրագրողների կարծիքով, արհեստական ​​ինտելեկտը Apple-ի շնորհանդեսի մաս էր կազմում, միայն այլ անվան տակ։ «Apple-ը որոշել է խուսափել AI տերմինի շուրջ […]

Կենսաբժշկական քիմիայի գիտահետազոտական ​​ինստիտուտի (IBMC) կենսաբանկային խմբի գիտնականները և Վ.Ն. Օրեխովիչի անվան թիվ 1 հոգեբուժական կլինիկական հիվանդանոցի բժիշկների և գիտնականների հետ միասին հավաքել են նյութերի եզակի հավաքածու շիզոֆրենիայով հիվանդների և նրանց մասին, ովքեր արդեն ունեցել են այս հիվանդությունը: Մասնագետները թեստերի յուրաքանչյուր մասնակցի համար կատարել են պրոտեոմիկ (կենսաբանական հեղուկներում որևէ հիվանդության մարկերի որոնում), մետաբոլոմիկ (վերլուծական կենսաքիմիայի […]

Apple-ը ներկայացրել է MacBook Air-ի, Mac Studio-ի և Mac Pro-ի նոր սերունդը Worldwide Developers Conference-ում (WWDC), հետևում է ընկերության մամուլի հաղորդագրությունից: Նոր MacBook Air-ը սնուցվում է M2 պրոցեսորով և ունի 18 ժամ աշխատող մարտկոց: Apple-ը պնդում է, որ դա «աշխարհի ամենաբարակ 15 դյույմ նոութբուքն է»՝ 11,5 միլիմետր լայնությամբ: MacBook Air-ն ունի նոր վեց բարձրախոս և […]

Գիտությունների ազգային ակադեմիայի նախագահության նիստերի կլոր դահլիճում հունիսի 1-ին տեղի է ունեցել ՀՕՖ-ի հովանու ներքո գործող Երվանդ Թերզյանի անվան Գիտության և կրթության հայկական ազգային հիմնադրամի (ԳԿՀԱՀ-ANSEF) դրամաշնորհների տրամադրման պաշտոնական արարողությունը։ 2000 թվականից գործող ԳԿՀԱՀ-ի հետազոտական խորհուրդն այս տարի ներկայացված 125 գիտական հայտերից հաղթող է ճանաչել 22-ը։ Հաղթող գիտական խմբերի ղեկավարներից 8-ը մինչև 35 տարեկան երիտասարդներ […]

Մարդն իր գործունեության հետևանքով լրջորեն վնասել է Երկիր մոլորակի «առողջությունը»։ Այն չի համապատասխանում անվտանգության 8 չափորոշիչներից 7-ին։ Այսպիսի եզրակացության է եկել գիտնականների միջազգային Earth Commission խումբը։ Երկիր մոլորակի վիճակը գնահատվում է մի քանի գործոններով։ Դրանք են  կլիման, ջրային ռեսուրսները, հողում առկա սնուցող նյութերը, օդի վիճակը, բիոսֆերան, ինչպես նաև ածխածնային ցիկլը։ Գիտնականների կանխատեսումներով Երկրի էկոհամակարգերը շուտով […]

Կալիֆորնիայի համալսարանի գիտնականները նշել են, թե քանի մոլորակ կա Ծիր Կաթինի փոքր և սառը աստղերի շարքում։ Պարզվել է, որ մոլորակների 1/3-ը իր լուսատուներին շատ մոտ է պտտվում դրանցից կյանքի համար անհրաժեշտ լույս և ջերմություն ստանալու համար։ Ուսումնասիրության արդյունքները հրապարակվել են PNAS. ամսագրում ։ Արևի նման մոլորակները մեր գալակտիկայում եզակի են։ Սովորաբար լուսատուներն ունենում են համեմատաբար […]

Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի մասնագետները ստեղծել են աշխարհում միակ լաբորատոր կոշիկները, որոնք հնարավորություն են տալիս ուսումնասիրել Մանկական ուղեղային կաթվածով երեխաների քայլքը։ Այս մեթոդը հնարավորություն է տվել առաջին անգամ գնահատել ոտնաթաթի բարձրությունը և՛ շարժման, և՛  դադարի վիճակում, ինչն անհրաժեշտ է պացիենտի առողջացման համար։ Գիտնականները վերականգնում են հոդերի և կմախքի շարժումները լուսաանդրադարձնող մարկերների օգնությամբ։ Նրանք պացիենտի մարմնի […]