08:52 17.06.2023
IKBFU-ի մասնագետները մշակել են էպիլեպսիայի ախտորոշման ծրագիր, որն օգնում է 95%-ով նվազեցնել բժշկի սովորական աշխատանքը: Արդյունքները հրապարակված են Applied Science ամսագրում:
Էպիլեպսիան վտանգավոր նյարդաբանական հիվանդություն է, որով, ԱՀԿ-ի տվյալներով, տառապում է մինչև 50 միլիոն մարդ ամբողջ աշխարհում: Նրա հիմնական ախտանշաններն են, այսպես կոչված, նոպաները, որոնց դեպքում տեղի է ունենում ուղեղի նեյրոնների պաթոլոգիական սինխրոնիզացիա։ Ինչպես բացատրեցին մասնագետները, նոպաները հաճախ անհետանում են առանց արտաքին նշանների, ուստի շատ մարդիկ կարող են չկասկածել, որ նրանք հիվանդ են:
Այս հիվանդությունը կլինիկական պրակտիկայում ախտորոշելու և բուժելու համար օգտագործվում է էլեկտրաէնցեֆալոգրաֆիա (ԷԷԳ), որը թույլ է տալիս գրանցել ուղեղի էլեկտրական ակտիվությունը։ Գոյություն ունեցող մեթոդները ներառում են բժշկի կողմից EEG արդյունքների «ձեռքով» մշակումը, որը մեկ հիվանդի համար կարող է տևել մինչև վեց ժամ:
Բալթյան դաշնային համալսարանի գիտնականները Կանտի (IKBFU) անվան ազգային բժշկական և վիրաբուժական կենտրոնի մասնագետների հետ միասին մշակել են մի ծրագիր, որը կարող է ինքնուրույն որոնել EEG տվյալների զանգվածում նոպայի վիճակին բնորոշ աննորմալ էլեկտրական ակտիվության նշանները: Ըստ ստեղծողների՝ առաջարկվող ալգորիթմը կդառնա բժշկական որոշումների աջակցման համակարգի (DMSS) հիմքը։
«SPPVR-ն իրականացնում է EEG ազդանշանների նախնական պիտակավորում և ընդգծում էպիլեպսիայի կասկածելի նոպաներով դրվագները, որոնք այնուհետև գնահատվում են էպիլեպտոլոգի կողմից: Համակարգը կարող է զգալիորեն նվազեցնել բժշկի ծանրաբեռնվածությունը՝ նվազեցնելով EEG մշակման ժամանակը մինչև 10-20 րոպե», – ասում է ուսումնասիրության համահեղինակ գլխավոր գիտնական Ալեքսանդր Խրամովը:
Նոր ծրագիրը, ինչպես պարզաբանել են գիտնականները, հիմնված է մեքենայական ուսուցման վրա՝ առանց «ուսուցչի»՝ ի տարբերություն նեյրոնային ցանցային համակարգերի, այն ինքնուրույն բացահայտում է օրինաչափություններ և թաքնված հարաբերություններ չպիտակավորված տվյալների մեջ՝ առանց հենվելու նախապես սահմանված օրինաչափությունների վրա: Էպիլեպսիայի ախտորոշման այս մոտեցումը, ըստ հեղինակների, նրանց կողմից կիրառվել է աշխարհում առաջին անգամ։
«Մենք նախապես չենք «մարզում» ալգորիթմը որոշ տվյալների կառուցվածքի վրա, այլ տալիս ենք ազատություն վերլուծության մեջ: Օգտագործելով այս մոտեցումը, մենք ավտոմատ կերպով ընդգծում ենք հատուկ ազդանշաններ, որոնք տարբերվում են ուղեղի նորմալ գործունեությունից, որոնք առավել հաճախ համապատասխանում են էպիլեպտիկ նոպաներին», – բացատրել է մասնագետը:
23:59 23.06.2025
Սևանա լճի հիդրոլոգիական ռեժիմը հունիսի 16-22-ըՍևանա լճի մակարդակը 2025 թվականի հունիսի 16-22-ն ընկած ժամանակահատվածում իջել է 1 սմ-ով և կազմել՝ 1900.72 մ (22.06.25թ․), որն անցյալ տարվա նույն օրվա մակարդակից բարձր է 8 սմ-ով, իսկ 2025 թվականի հունվարի 1-ի մակարդակից՝ 33 սմ-ով։ Այս մասին հայտնել են «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից: Արփա-Սևան ջրատարով 2025 թվականի հունիսի 16-22-ն ընկած ժամանակահատվածում Սևանա լիճ […] ...
23:57 23.06.2025
Թրամփ. Իրանի հարվածներից ոչ մի ամերիկացի չի տուժելԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ Կատարում գտնվող ամերիկյան ավիաբազային Իրանի կողմից հասցված հարվածների հետևանքով ոչ մի ամերիկացի չի տուժել։ «Ես կցանկանայի շնորհակալություն հայտնել Կատարի բարձրաստիճան Էմիրին այն ամենի համար, ինչ նա արել է տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու ուղղությամբ։ Կատարի ամերիկյան բազայում այսօր տեղի ունեցած հարձակման վերաբերյալ ուրախ եմ հայտնել, որ ամերիկացիներ չեն զոհվել կամ […] ...
23:46 23.06.2025
Խամենեի. Իրանը ագրեսիա չի ցուցաբերելԻրանը որևէ մեկի նկատմամբ ագրեսիա չի ցուցաբերել և ոչ մի պարագայում թույլ չի տա իր նկատմամբ ագրեսիա։ Այս մասին հայտարարել է Իսլամական Հանրապետության գերագույն հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեիnն: «Իրանը որևէ մեկի նկատմամբ ագրեսիա չի ցուցաբերել։ Եվ մենք ոչ մեկին թույլ չենք տա ագրեսիա ցուցաբերել ոչ մի պարագայում։ Սա իրանական ազգի տրամաբանությունն է», – գրել է […] ...
23:40 23.06.2025
Tasnim. Իրանի խորհրդարանը հավանություն է տվել ՄԱԳԱՏԷ-ի հետ համագործակցության կասեցմանըԻրանի խորհրդարանի ազգային անվտանգության կոմիտեն հաստատել է Մերձավոր Արևելքում իրավիճակի սրումից հետո Միջազգային ատոմային էներգիայի գործակալության (ՄԱԳԱՏԷ) հետ համագործակցությունը կասեցնելու ծրագիրը, հաղորդում է իրանական Tasnim լրատվական գործակալությունը՝ հղում անելով կոմիտեի ներկայացուցչին։ Նշվում է, որ կոմիտեի անդամները հաստատել են օրինագծի ընդհանուր դրույթները, որոնք պարտավորեցնում են Իսլամական Հանրապետության կառավարությանը կասեցնել համագործակցությունը միջազգային միջուկային կարգավորողի հետ։ ...
23:36 23.06.2025
Գեղարքունիքի մարզում 66-ամյա վարորդը «BMW»-ով բախվել է հողաթմբերին և հայտնվել դաշտում, ինչի հետևանքով անվահեծանը կոտրվել է․ կան վիրավորներՀունիսի 23-ին, ավտովթար է տեղի ունեցել Գեղարքունիքի մարզում։ Ժամը 15:30-ի սահմաններում Սևան-Մարտունի ավտոճանապարհի 51 կմ հատվածում Գեղարքունիքի մարզի բնակիչ 66-ամյա Լևիկ Հ․-ն իր վարած «BMW» մակնիշի ավտոմեքենայով դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել հողաթմբին և հայտնվել դաշտում, ինչի հետևանքով դիմացի աջ անվահեծանը կոտրվել է։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, վթարի հետևանքով վարորդը և ուղևորներ, Գեղարքունիքի մարզի […] ...
23:30 23.06.2025
Կառուցումից ի վեր չհիմնանորոգված Երևանի թիվ 49 մանկապարտեզը վերածվել է հարմարավետ և հոգատար միջավայրի մեր փոքրիկների համար․ ԱվինյանԵրևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը Ֆեյսբուքի իր էջում հայտնել է, որ կառուցումից ի վեր չհիմնանորոգված Երևանի թիվ 49 մանկապարտեզը վերածվել է անվտանգ, հարմարավետ և հոգատար միջավայրի փոքրիկների համար։ «Մենք հետևողականորեն ձևավորում ենք հավասար և հասանելի պայմաններ բոլոր երեխաների լիարժեք զարգացման ու ուրախ մանկության համար»,- գրել է նա։ Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
