19:40 07.02.2022
Աստղագետների միջազգային խումբը՝ Լյովենի կաթոլիկ համալսարանի (KU Leuven) հետազոտողների գլխավորությամբ, հայտնաբերել է, որ, ոչնչանալով, աստղերի որոշ տեսակներ կարող են մոլորակներ ձևավորել: Այս մասին հաղորդվում է ուսումնական հաստատության կայքում։
Մինչ այժմ համարվում էր, որ համակարգերի մեծ մասում մոլորակները ծնվում են իրենց աստղերից անմիջապես հետո: Ինչպես գիտեք, մեր Արևը սկսել է այրվել 4,6 միլիարդ տարի առաջ, և հաջորդ միլիոն տարիների ընթացքում աստղի շուրջ նյութը խտացել և առաջացրել է նախամոլորակային սկավառակ:
Հենց այդպես են ծնվել մոլորակները, այդ թվում՝ Երկիրը, սակայն փոշու և գազի նման սկավառակները պարտադիր չէ, որ շրջապատեն նորածին աստղերը։ Նախկին հետազոտությունները ցույց են տվել, որ դրանք կարող են զարգանալ նաև երկուական աստղերի շուրջ, որոնցից մեկը մահանում է:
Երբ մոտենում է միջին չափի աստղի գոյության ավարտը, այն իր մթնոլորտի արտաքին մասը դուրս է նետում տիեզերք, որից հետո դանդաղորեն անհետանում է, այսպես կոչված, սպիտակ թզուկի տեսքով:
Երկուական աստղերի դեպքում երկրորդ աստղի գրավիտացիոն ձգողականությունը հանգեցնում է նրան, որ մեռնող աստղի կողմից արտանետվող նյութը ձևավորում է հարթ պտտվող սկավառակ, որը նման է երիտասարդ աստղերի շուրջ տեսած նախամոլորակային սկավառակներին:
Astronomy & Astrophysics ամսագրում հրապարակված նոր ուսումնասիրությամբ գիտնականները ցույց են տվել, որ այսպես կոչված զարգացած երկուական աստղերը շրջապատող սկավառակները հաճախ ցույց են տալիս մոլորակների առաջացման նշաններ:
Իրենց դիտարկումների ընթացքում նրանք հետազոտել են 85 երկուական աստղային համակարգեր, և նշված երևույթները հայտնաբերվել են դրանցից տասի ինֆրակարմիր պատկերների վրա:
«Մեր ուսումնասիրած սկավառակների էվոլյուցիայի երկուականների 10 տոկոսում մենք տեսնում ենք մեծ սկավառակի խոռոչ: Սա նշան է, որ այնտեղ ինչ-որ բան լողում է, որը հավաքել է ամբողջ նյութը խոռոչի շրջանում»,- ասում է հոդվածի առաջին հեղինակ աստղագետ Ժակ Կլուսկը:
Նա նաև ավելացրել է, որ նման համակարգերում մահացող աստղի մակերեսին շատ քիչ ծանր տարրեր կան, օրինակ՝ երկաթը։ Սա խոսում է այն մասին, որ այս տարրերով հարուստ փոշու մասնիկները որսացել են մոլորակի կողմից:
Կլուսկը չի բացառում, որ այս կերպ մի քանի մոլորակներ կարող են գոյանալ երկուական աստղերի շուրջ։
Եթե աստղագետների դիտարկումները վերջնականապես հաստատվեն, ապա մոլորակների առաջացման վերաբերյալ ներկայիս գիտական տեսակետները ճշգրտման կարիք կունենան։
«Մոլորակների ձևավորման այս անսովոր ձևի հաստատումը կամ հերքումը աննախադեպ փորձություն կլինի ներկայիս տեսությունների համար»,- ասում է աստղագիտության ինստիտուտի ղեկավար պրոֆեսոր Հանս Վան Վինկելը:
Իրենց վարկածը ստուգելու համար աստղագետները մտադիր են օգտագործել Չիլիի Եվրոպական հարավային աստղադիտարանի մեծ աստղադիտակները:
12:50 30.04.2025
Քննարկվել է Քաջարան-Ագարակ ճանապարհի կառուցման ընթացքը«Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Արկադի Չերչինյանն ընդունել է Կայունացման և զարգացման Եվրասիական հիմնադրամի պատվիրակության անդամներ Արթուր Առաքելյանին, Վասիլի Գլուխովին և Վիկտոր Պոպովին։ Հանդիպմանը մասնակցում էին Ճանապարհային դեպարտամենտի գործադիր տնօրենի տեղակալ Կարեն Բադալյանը, այլ պատասխանատուներ։ Քննարկման առանցքում Հյուսիս-հարավի Տրանշ-4-ի Քաջարան-Ագարակ 32կմ երկարությամբ ճանապարհահատվածի շինարարության հետ կապված հարցերն էին։ Քաջարան-Ագարակ ճանապարհահատվածը կառուցվում է Կայունացման և զարգացման […] ...
12:44 30.04.2025
Պետդեպարտամենտը կրկին սկսել է իր աշխատակիցներին առաջարկել կամավոր կերպով աշխատանքից ազատման հնարավորություն․ ReutersԱՄՆ Պետդեպարտամենտը կրկին սկսել է իր աշխատակիցներին առաջարկել կամավոր կերպով աշխատանքից ազատման հնարավորություն՝ փոխհատուցմամբ, հաղորդում է Reuters-ը ՝ հղում անելով իր ստացած էլեկտրոնային նամակը։ Ավելի վաղ ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն հայտարարել էր գերատեսչությունում աշխատանքների լայնածավալ վերակազմակերպման մասին՝ Պետդեպարտամենտը բյուրոկրատիայից ազատելու և անձնակազմը կրճատելու նպատակով։ «Մենք շարունակում ենք լսել արձագանքները և ցանկանում ենք մեր աշխատակիցներին հնարավորություն […] ...
12:39 30.04.2025
ԱՄՆ-ը ձգտում է կանխել Իրանի՝ միջուկային զենք ստանալը. ՈւոլցԱՄՆ-ը քննարկում է Իրանի միջուկային ծրագիրը սահմանափակելու բոլոր տարբերակները։ Այս մասին հայտարարել է ԱՄՆ ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Մայք Ուոլցը։ «Բոլոր տարբերակները սեղանին են: Իրանը չպետք է միջուկային զենք ունենա, նախագահը (Դոնալդ Թրամփը) բացարձակ լուրջ է վերաբերվում դրան»,- ասել է Ուոլցը New York Post-ին՝ մեկնաբանելով Իրանի միջուկային օբյեկտներին հարվածելու հնարավորության մասին հայտարարությունները: Նախագահի օգնականը հույս […] ...
12:35 30.04.2025
Մայիսի 2-5-ին սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ, քամու ուժգնացումԵրևանում ապրիլի 30-ին կեսօրից հետո, մայիսի 1-ին երեկոյան, մայիսի 2-5-ին սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ, ամպրոպի ժամանակ՝ քամու ուժգնացում 15-18 մ/վ արագությամբ: Մարզերում ապրիլի 30-ի և մայիսի 1-ի ցերեկը, մայիսի 2-3-ի գիշերն առանձին շրջաններում, 2-ի և 4-ի ցերեկը, 5-ին շրջանների զգալի մասում սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ, 2-ի ցերեկն առանձին վայրերում՝ հորդառատ։ […] ...
12:24 30.04.2025
Առաջարկվող փոփոխությամբ կդյուրացվի ՀՀ-ի և Ղազախստանի միջև ավտոմոբիլային տրանսպորտով բեռնափոխադրումների գործընթացըՀայաստանի եւ Ղազախստանի միջեւ ավտոմոբիլային հաղորդակցությունը կանոնակարգվում է 2006 թվականին ստորագրված «Ավտոմոբիլային հաղորդակցության մասին» համաձայնագրով, որով հիմնականում կարգավորվում է միջպետական կանոնավոր ու ոչ կանոնավոր ուղեւորափոխադրումներն ու բեռնափոխադրումների ոլորտը: Այս մասին ասել է ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալ Արմեն Սիմոնյանը Տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ ապրիլի 30-ի նիստում: Քննարկվել է ««ՀՀ կառավարության եւ Ղազախստանի Հանրապետության […] ...
12:20 30.04.2025
Իրանը խորհրդակցություններ կանցկացնի «եվրոեռյակի» հետ՝ ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններից առաջԻրանը նախատեսում է խորհրդակցություններ անցկացնել «եվրոեռյակի» (Գերմանիա, Մեծ Բրիտանիա և Ֆրանսիա) հետ՝ իրանական միջուկային ծրագրի շուրջ ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններից առաջ։ Այս մասին հայտարարել է Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության ղեկավար Աբբաս Արաղչին։ «Կարծում եմ՝ երեք եվրոպական երկրների դերը (իրանյան միջուկային ծրագրի հարցում) նվազել է նրանց կողմից որդեգրված սխալ քաղաքականության պատճառով։ Այդ պատճառով մենք պատրաստ ենք […] ...
