23:20 08.02.2022
Գիտնականներն առաջին անգամ շիմպանզեների մոտ հայտնաբերել են վարքի նշաններ, որոնք նման են մարդկային խնամքին և կարեկցանքին։ Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Current Biology ամսագրում, հայտնում է CNN-ը։
Գաբոնի ազգային պարկում 45 շիմպանզեներից բաղկացած խումբը դիտարկելիս հետազոտողները նախ նկատեցին, որ կենդանիները միջատներ էին բռնում և քսում իրենց վերքերին, ինչպես նաև տալիս էին իրենց ընկեր շիմպանզեներին, հավանաբար՝ որպես դեղամիջոց:
Նախկինում կենդանիների մոտ նման պահվածք չի նկատվել։ Հայտնի է, որ արջերը, փղերը և մեղուները ինքնուրույն բուժվում են մակաբույծներից և մի քանի հիվանդություններից, բայց երբեք չեն մտահոգվում միմյանց մասին։
Ինչպես նշել է ճանաչողական կենսաբան Սիմոնե Պիկան, սա առաջին դեպքն է, երբ կենդանիները բաց վերքերը փորձում են բուժել միջատներով։
«Շիմպանզեները միջատներ են ուտում, բայց մենք չգիտեինք, որ նրանք բռնում են նրանց և օգտագործում վերքերը բուժելու համար։ Հետևաբար, նրանք պատկերացում ունեն ոչ միայն սննդի տեսակների, այլև, հավանաբար, նաև այլ կենդանատեսակների առանձնահատկությունների մասին»,- նկատել է Սիմոնե Պիկան:
Բացահայտումն ի սկզբանե արվել է, երբ 2019 թվականին դիտարկվել են շիմպանզե մոր՝ Սյուզիի և նրա որդու՝ Սիայի փոխազդեցությունները:
Սիան ոտքի վնասվածք ուներ, և Սյուզին, կարծես, բուժում էր նրան։ Որոշ ժամանակ անց իրավիճակը կրկնվեց:
Հաջորդ տարվա ընթացքում գիտնականները ուշադիր հետևել և նկարահանել են շիմպանզեների, որոնք վնասվածքներ են ունեցել: Նրանց հաջողվել է ֆիքսել 22 դեպք, երբ կենդանիները միջատներ են կիրառել սեփական վերքերը բուժելու համար։
Ընդհանուր առմամբ, թիմը ֆիքսել է վերքերի բուժման 76 դեպք, ներառյալ այն դեպքերը, որոնք արվել են այլ շիմպանզեներին օգնելու համար, 15 ամսվա ընթացքում՝ 2019 թվականի նոյեմբերից մինչև 2021 թվականի փետրվարը:
Նշվում է, որ կենդանիներն օգտագործել են օդում բռնված ծամած միջատներ։ Այժմ հետազոտողները մտադիր են բացահայտել դրանք և տեսնել, թե արդյոք նրանք ունեն որևէ բուժիչ հատկություն:
Հատկանշական է, որ շիմպանզեները նման օգնություն են ցուցաբերել նաև իրենց խմբից դուրս շիմպանզեների։
Ուրիշների մասին հոգալը պրոսոցիալական վարքագիծ է և հազվադեպ է հանդիպում կենդանիների մոտ, նշում են գիտնականները:
«Մենք չգիտենք, թե արդյոք դիտարկված վարքագիծը ներառում է կարեկցանք, բայց մենք գիտենք, որ այն կարող է որակվել որպես պրոսոցիալական, այսինքն՝ ուղղված է մեկ այլ կենդանու օգտին»,- ասել է Պիկան:
15:59 30.04.2025
Երևանի 4 համայնքում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը ներկայացրել է Երևանում մթնոլորտային օդի որակը ապրիլի 23-29-ը։ Փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան․ ◾️ Կենտրոն վարչական շրջանում՝ ապրիլի 25-ին, 27-ին և 28-ին, ◾️ Շենգավիթում՝ ապրիլի 26-ին և 28-ին, ◾️ Նոր Նորքում՝ ապրիլի 26-ին և 28-ին, ◾️ Արաբկիրում՝ չի գերազանցել։ Ազոտի երկօքսիդի պարունակությունը գերազանցել է․ ◾️ Նոր Նորքում՝ ապրիլի […] ...
15:57 30.04.2025
Զննությամբ հայտնաբերվել են թմրանյութ և ինքնաձիգի փամփուշտներ. նախաձեռնվել է քրեական վարույթՀամայնքային ոստիկանության Աշտարակի բաժնի ծառայողները տեղեկություն էին ստացել, որ Ուշի բնակավայրի 53-ամյա բնակիչը աճեցնում է կանեփ և անձնական օգտագործման համար պատրաստում թմրամիջոց: 53-ամյա տղամարդը թմրանյութ պահելու և օգտագործելու կասկածանքով ձերբակալվել և տեղափոխվել է Աշտարակի բաժին: Նրա անձնական խուզարկությամբ հայտնաբերվել է զգալի չափի մարիխուանայի նմանվող զանգված: Կազմված փաստաթղթերն ուղարկվել են նախաքննական մարմին: Նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակում […] ...
15:53 30.04.2025
Դեմբելեն կրկնել է Մբապեի ցուցանիշըՊՍԺ-ի հարձակվող Ուսման Դեմբելեն Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակչի առաջին խաղում գրավելով Լոնդոնի «Արսենալի» դարպասը կրկնել է Կիլիան Մբապեի ցուցանիշը, հայտնում է Squawka-ն։ Ֆրանսիացի ֆուտբոլիստը Չեմպիոնների լիգայի ընթացիկ մրցաշրջանում գոլային 11 գործողություն ունի (8 գոլ, 3 արդյունավետ փոխանցում)։ Դա ՊՍԺ-ի պատմության լավագույն ցուցանիշն է ակումբային գլխավոր եվրագավաթի մեկ մրցաշրջանում։ 2020/21 մրցաշրջանում փարիզյան ակումբի նախկին հարձակվող Մբապեն նույն […] ...
15:50 30.04.2025
Հանձնաժողովը քննարկել ու մերժել է հարկային փոփոխությունների չեղարկմանը վերաբերող կոլեկտիվ հանրագրով ներկայացված առաջարկություններըԱզգային ժողովի տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովն ապրիլի 30-ի նիստում քննարկել է ««ՓՄՁ համագործակցության ասոցիացիա» հասարակական կազմակերպության կողմից կոլեկտիվ հանրագրով ներկայացված՝ «ՀՀ ԱԺ-ի կողմից 2023 թվականի հոկտեմբերի 25-ին ընդունված՝ «ՀՀ հարկային օրենսգրքում լրացումներ եւ փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՕ 340-Ն եւ 2024 թվականի հունիսի 12-ին ընդունված՝ «ՀՀ հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին ՀՕ-285-Ն օրենքներն ուժը կորցրած ճանաչելու, […] ...
15:44 30.04.2025
Հռոմում տեղի է ունեցել միջոցառում՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին2025թ. ապրիլի 29-ին Հռոմի Հայերի ցեղասպանության այգում տեղի ունեցավ միջոցառում՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին: Միջոցառումը մեկնարկեց հայ համայնքի ներկայացուցիչ Ռոբերտ Աթարյանի բացման խոսքով: Իր խոսքում դեսպան Վլադիմիր Կարապետյանը մասնավորապես նշեց ցեղասպանությունների և մարդկության դեմ այլ հանցագործությունների անպատժելիության հետևանքների մասին, խոսեց հայ մշակութային ժառանգության խեղաթյուրման և պատմության վերագրման, կեղծ խոսույթներ առաջ տանելու փորձերի մասին: Ելույթներով […] ...
15:40 30.04.2025
Պետք է հրաշք գործենք Փարիզում․ Արտետա«Արսենալի» գլխավոր մարզիչ Միկել Արտետան ամփոփել է Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակչում ՊՍԺ-ի հետ դիմակայության առաջին խաղը, հաղորդում է Ֆաբրիցիո Ռոմանոն: «Այս խաղում որոշիչ դարձան դետալները: Գոլը չարձանագրվեց միլիմետրանոց խաղից դուրս վիճակի պատճառով, Մարտինելին մեն-մենակ հայտնվեց ու չգրավեց դարպասը, Լեանդրո Տրոսարը նույն իրավիճակում նույնպես վրիպեց: Կիսաեզրափակչում այսպիսի պահերը ճակատագրական են: Եզրափակիչ դուրս գալու համար հարկավոր է հրաշք […] ...
