18:29 20.02.2022
Հարվարդի համալսարանի հետազոտողները Էմորիի համալսարանի գործընկերների հետ միասին մարդու սրտի մկանների բջիջներից լիովին ինքնուրույն բիոհիբրիդային ձուկ են ստեղծել։ Նա լողում է՝ կրկնելով սրտի մկանային կծկումները։ Սա իր տեսակի մեջ առաջին փորձն է: Նախկինում գիտնականները փորձեր են կատարել առնետի բջիջների վրա:
Գիտական աշխատանքի մասին հայտնում է Հարվարդի ճարտարագիտության և կիրառական գիտությունների դպրոցի մամուլի ծառայությունը։
Արդյունքները հրապարակված են Science ամսագրում։ «Բիոհիբրիդային ձուկը նախորդ բիոհիբրիդային ձկների համեմատ բարձր արդյունավետություն է ցուցաբերել և պատկերացում է տվել այն մասին, թե ինչպես կարելի է օգտագործել մեխանիկական և էլեկտրական ազդանշանները՝ մկաններն ինքնաակտիվացնելու համար», – ասվում է հոդվածում:
Բանն այն է, որ 2012 թվականին գիտնականների նույն խումբն օգտագործել է առնետի սրտի մկանային բջիջները՝ ստեղծելու մեդուզայի նմանվող բիոհիբրիդային պոմպ:Ի տարբերություն նախորդ սարքերի (այս բառը կիրառելի է տվյալ դեպքում, քանի որ խոսքը ոչ թե կենդանի էակի, այլ բիոռոբոտի մասին է), վերջինը պատրաստված է մարդու սրտի մկանային բջիջներից, իսկ դրանք, իրենց հերթին, ստացվում են մարդու ցողունային բջիջներից։ . Սա արվել է առաջին անգամ։
Բիոհիբրիդային ձուկը ընդօրինակում է զեբրաձկան շարժումները։ Նրա պոչի լողակը կազմված է մկանային բջիջների երկու շերտից՝ յուրաքանչյուր կողմում: Երբ մի կողմը սեղմվում է, մյուսը ձգվում է: Այս դեպքում բացվում է սպիտակուցային ալիք, որն առաջացնում է հետագա կծկում, ապա՝ ձգում: Առաջանում է փակ ցիկլ, որի շնորհիվ բիոռոբոտ ձուկը կարող է ինքնուրույն տեղաշարժվել աղի և գլյուկոզայի լուծույթում ավելի քան 100 օր։
Ինչի՞ համար է այս փորձը: Ինչպես պարզաբանում են գիտնականները, դա կբարելավի նրանց պատկերացումները մարդու սրտի մասին և նրանց կմոտեցնի ավելի բարդ արհեստական մկանային պոմպի ստեղծմանը: Այսինքն՝ կօգնի սիրտ աճեցնել։ «Այժմ մենք ցանկանում ենք ավելի բարդ բիոհիբրիդային սարքեր ստեղծել: Եվ մեր վերջնական նպատակն է ստեղծել արհեստական սիրտ, որը կարող է փոխարինել այս օրգանը սրտի արատով ծնված երեխայի մոտ: Դա շատ բարդ գործընթաց է»,- ասում է Հարվարդի համալսարանի բիոինժեներության պրոֆեսոր, առաջատար հետազոտող Քիթ Փարքերը:
00:00 30.04.2025
PFAS պոլիմերների ազդեցությունը առողջության և շրջակա միջավայրի վրաԵվրոպական շրջակա միջավայրի գործակալության նոր զեկույցը ահազանգում է՝ նախկինում համեմատաբար անվնաս համարվող PFAS պոլիմերները (հայտնի որպես “հավերժ քիմիական նյութեր”) կարող են լուրջ ռիսկեր ներկայացնել ինչպես մարդու առողջության, այնպես էլ շրջակա միջավայրի համար։ Այս մասին հայտնել են «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից: PFAS պոլիմերներն օգտագործվում են ամենօրյա ապրանքներում՝ տեքստիլ, կոսմետիկա, էլեկտրոնիկա և նույնիսկ «կանաչ» տեխնոլոգիաներում։ Ինչո՞վ […] ...
23:58 29.04.2025
Կաթիլային և անձրևացման ոռոգման համակարգեր. Արդյունավետության բարձրացում գյուղատնտեսությունումԿաթիլային և անձրևացման ոռոգման համակարգերը կազմում են ժամանակակից գյուղատնտեսական ոռոգման հիմքը՝ խնայելով ջրային ռեսուրսները և բարձրացնելով բերքի որակական և քանակական հատկանիշները: Այս մասին հայտնել են ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունից: Կաթիլային և անձրևացման ոռոգման համակարգերը բաղկացած են հետևյալ հանգույցներից և տարրերից՝ Ջրաղբյուր (պոմպակայան կամ ինքնահոս ճնշումային) Ֆիլտրացման հանգույց Պարարտանյութի պատրաստման և ներմուծման հանգույց Գլխավոր խողովակաշար Ճնշման կարգավորիչներ […] ...
23:57 29.04.2025
Հաջողության պատմություն՝ Նոր ԿյանքիցԱշխատելու համար հարազատ գյուղից Գյումրի տեղափոխվելու միտքը Քրիստինան փոխեց համավարակից հետո: Նա դիմեց Կառավարության աջակցության կորոնավիրուսի հետևանքների հաղթահարման 19-րդ ծրագրին ու Վարդաքարում հիմնեց սեփական ընտանեկան փոքրիկ բիզնեսը, իսկ ամիսներ առաջ տեղափոխվել է Նոր Կյանք ու գործին նոր տեմպ տվել: Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:56 29.04.2025
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը հյուրընկալեց Վրաստանի նախագահինԱպրիլի 29-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում հյուրընկալեց պաշտոնական այցով Հայաստանում գտնվող Վրաստանի նախագահ Միխեիլ Կավելաշվիլիին։ Ողջունելով նախագահի այցը Հայաստան և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին` Հայոց Հայրապետն անդրադարձավ երկու ժողովուրդների դարավոր բարեկամությանը։ Այս առնչությամբ Նորին Սրբությունը նկատեց, որ պատմության ընթացքում հայ և վրաց ժողովուրդները, ապավինած իրենց քրիստոնեական […] ...
23:53 29.04.2025
Երևանում անցկացվել է պարին նվիրված ֆլեշմոբՊարի միջազգային օրվա շրջանակում ԿԳՄՍ նախարարության նախաձեռնությամբ ՀՀ մարզերում և Երևանում անցկացվել է պարին նվիրված հանրային արշավ՝ ֆլեշմոբի ձևաչափով: Այս մասին հայտնել են ԿԳՄՍ նախարարությունից: Երևանում ֆլեշմոբն իրականացվել է 4 հարթակում՝ Ազատության հրապարակում, Հյուսիսային պողոտայում, Հանրապետության հրապարակում և ԿԳՄՍ նախարարության մուտքին հարող տարածքում: Ֆլեշմոբը մեկնարկել է ավանդական քոչարու երաժշտությամբ․ քոչարին ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական […] ...
23:49 29.04.2025
Հայտնաբերվել է որպես անհետ կորած որոնվող 50-ամյա տղամարդու դինԱպրիլի 22-ին հաղորդվել էր 1975 թվականին ծնված Արման Մարտիրոսյանի անհետ կորելու մասին: Համայնքային ոստիկանության Լոռու մարզային վարչության, Ստեփանավանի բաժնի և Փրկարար ծառայության Լոռու մարզի ծառայողների համատեղ ձեռնարկած որոնողական աշխատանքների արդյունքում ապրիլի 25-ին՝ ժամը 13.30-ի սահմաններում, Ստեփանավան քաղաքի Աշոտաբերդ թաղամասի հարակից անտառում հայտնաբերվել է Արման Մարտիրոսյանի դին՝ ծառից կախված վիճակում: Կատարվում է նախաքննություն: Ծանուցում. Ենթադրյալ հանցանքի […] ...
