16:30 19.02.2022
Լուսնի շրջանների մեծ մասի տարիքը, բացառությամբ լուսնի մակերևույթի ամենաերիտասարդ օբյեկտների, խիստ թերագնահատվել է:
Չինացի աստղագետները թարմացրել են լուսնի աշխարհագրական-ժամանակագրական մոդելը՝ հիմնվելով Chang’e-5 զոնդի կողմից Երկիր բերված լուսնային հողի նմուշների թվագրման վրա: Գիտնականների հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Nature Astronomy ամսագրում:
Ինչպես նշել են հոդվածի հեղինակները, հայտնագործությունը մեծ նշանակություն ունի Արեգակնային համակարգի երկնային մարմինների փոխազդեցության պատմության ուսումնսիրման համար։
Նշվում է, որ Լուսնի տարիքի մասին գոյություն ունեցող ժամանակագրական մոդելները կառուցված են ամերիկյան Apollo տիեզերանավերի և խորհրդային Luna տիեզերանավի կողմից Երկիր առաքված նմուշների ճառագայթաչափական տարիքների համեմատությամբ:
Ներկայացված նմուշների տարիքային տարբերությունը 1-3 միլիարդ տարվա մեջ է գտնվում, ինչը համապատասխանում է Լուսնի էվոլյուցիայի պատմության գրեթե կեսին։
Chang’e-5-ը Լուսնից բազալտե քարի նմուշ է մատակարարել, որը մոտ երկու միլիարդ տարեկան է: Այս դարաշրջանի լուսնային նմուշները նախկինում գրեթե չեն ուսումնասիրվել, բայց դրանք չափազանց կարևոր են Լուսնի տեսքի էվոլյուցիան ուսումնասիրելու համար այն բանից հետո, երբ մեծ աստերոիդները դադարել են ընկնել դրա վրա:
Հիմնվելով ժայռերի ուսումնասիրության վրա՝ չինացի մոլորակագետները թարմացրել են Neukum 1983-ի աշխարհագրական մոդելը, որը թույլ է տալիս հաշվարկել Լուսնի վրա գտնվող տարբեր առարկաների տարիքը՝ ըստ ժայռերի և խառնարանների թվի:
Ըստ թարմացված տվյալների՝ լուսնի ժայռերի մեծ մասն ավելի հին է, քան նախկինում ենթադրվում էր: Առավելագույն տարբերությունը 200 միլիոն տարի է։
Ժամանակագրական տարբերությունները պայմանավորված են նրանով, որ աստղագետները որոշ չափով գերագնահատել են լուսնի վրա վերջին երեք միլիարդ տարում պարբերաբար ընկած աստերոիդների թիվը:
Ակնկալվում է, որ Լուսնի նորացված աշխարհագրական մոդելը հիմք կծառայի այլ մոլորակների, այդ թվում՝ Մարսի և Մերկուրիի մակերեսի ձևավորման ուսումնասիրության համար։
23:44 18.05.2024
«Յուվենտուսը» հեռացրել է Մասիմիլիանո Ալեգրիին23:17 18.05.2024
Ֆոնսեկան պատրաստ է գլխավորել «Միլանը»22:34 18.05.2024
Բացահայտվել են մազերը ներկելու անսպասելի վտանգները22:25 18.05.2024
Կախարդական ապագա է սպասում ինձ. Մբապե21:55 18.05.2024
Ադամյանի «Քյոլնի» դուրս մնաց Բունդեսլիգայից21:19 18.05.2024
Հայաստանը 7 ծանրորդով կմասնակցի Մ17 ԱԱ-ին20:57 18.05.2024
Միլանի քաղաքային իշխանությունը պարգևատրել է «Ինտերի» ֆուտբոլիստներին20:52 18.05.2024
Կրակոցներ՝ Հրազդան քաղաքում․ կան զոհեր և վիրավոր20:26 18.05.2024
Աշխաբադում բացվել է Սայաթ-Նովայի արձանը20:16 18.05.2024
ՀՀ սահմանապահ զորքերի մի խումբ ծառայողներ արդեն Կիրանցում են20:08 18.05.2024
Ֆրանսիացիները թողարկել են բագետի բույրով նամականիշ19:50 18.05.2024
Յակուտիայի շրջաններից մեկում արտակարգ դրություն է մտցվել19:41 18.05.2024
Նեյմարը հաջողություն է մաղթել Ֆյուրիին Ուսիկի հետ մենամարտում19:31 18.05.2024
Ոստան գյուղի գերեզմանատան մոտ կատարված սպանությունը բացահայտվել է19:14 18.05.2024
Մայիսի 18-ը Թանգարանների միջազգային օրն է19:05 18.05.2024
Բուլղարիայի նախագահը մեկնաբանել է Սլովակիայի վարչապետի դեմ մահափորձը18:12 18.05.2024
Ռումինիան օգտագործում է ամենապրիմիտիվ քվեարկության համակարգը. ՆԱՏՕ17:30 18.05.2024
Ես տեսնում եմ իմ շուրջ ստեղծված աղմուկը․ Չավի17:00 18.05.2024
Կիկե Սանչես Ֆլորեսը կլքի «Սևիլիան»16:17 18.05.2024
Արարատ Միրզոյանը մտքեր է փոխանակել Շվեյցարիայի ԱԳ նախարարի հետ15:58 18.05.2024
Հայ Առաքելական Եկեղեցին այս կիրակի կնշի Հոգեգալստյան տոնը14:36 18.05.2024
Հայտնի է ԱՊԼ-ի այս մրցաշրջանի լավագույն ֆուտբոլիստը14:06 18.05.2024
Սև ծովում Տանզանիայի դրոշով նավ է խորտակվել13:54 18.05.2024
Ժաննա Անդրեասյանը ուղերձ է հղել Թանգարանների միջազգային օրվա առթիվ13:46 18.05.2024
«Աթլետիկ»-ը երկարաձգել է պայմանագիրը Վալվերդեի հետ13:16 18.05.2024
Քննարկվել են սպորտի ոլորտում երկկողմ համագործակցության հեռանկարները12:55 18.05.2024
Զելենսկին հայտարարել է, որ իրենց անհրաժեշտ է 120-130 F-16 կործանիչ12:50 18.05.2024
ՃՏՊ Երևան-Սևան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ12:45 18.05.2024
Օդի ջերմաստիճանը մայիսի 20-23-ին աստիճանաբար կբարձրանա 3-5 աստիճանով12:37 18.05.2024
Ֆիլիպինների ափերի մոտ 5,5 մագնիտուդ երկրաշարժ է տեղի ունեցել12:08 18.05.2024
Ռոնալդուն՝ աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող մարզիկ. Forbes10:47 18.05.2024
Նոել Միքայելյանը մենամարտ կանցկացնի տիտղոսի պաշտպանության համար10:36 18.05.2024
Տարադրամի փոխարժեքները մայիսի 18-ին10:18 18.05.2024
Գերմանիայի հավաքականի հայտացուցակը Եվրո-2024-ի համար17:48 17.05.2024
Իսլանդիայում գործարկվել է օդից ածխաթթու գազ որսացող ամենամեծ գործարանըԻսլանդիայում սկսել է գործել աշխարհում ամենամեծ գործարանը, որը նախատեսված է օդից ածխաթթու գազը ներծծելու և այն ժայռի վերածելու համար, հայտնել են շվեյցարական Climeworks-ը և իսլանդական Carbfix-ը, փոխանցում է Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնը: Orca անվանումը ստացած այս գործարանը կարող է ամեն տարի օդից դուրս բերել 4000 տոննա ածխաթթու գազ, որը, ըստ ԱՄՆ շրջակա միջավայրի պաշտպանության գործակալության, […] ...
14:55 16.05.2024
Կիբեռանվտանգության շաբաթ 2024. երիտասարդ մասնագետների հզորացումՀՀ կենտրոնական բանկը, «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամը, «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամի CyHub Armenia կիբեռանվտանգության նախաձեռնությունը և Հայաստանի տեղեկատվական համակարգերի գործակալությունը կազմակերպում են Կիբեռանվտանգության շաբաթ, որն այս տարի տեղի կունենա մայիսի 18-26-ը։ Նպատակն է երիտասարդ մասնագետների շրջանում խթանել գիտելիքի, հմտությունների և փորձի փոխանակումը, խրախուսել կիբեռանվտանգության ոլորտում նոր կապերի ձևավորումը։ Կիբեռանվտանգության շաբաթը կմեկնարկի «BSides Yerevan 2024» կիբեռանվտանգության ոչ ֆորմալ […] ...
22:45 14.05.2024
Արեգակի վրա տեղի է ունեցել 2017 թվականից ի վեր ամենահզոր բռնկումներից մեկըԳիտնականները Արեգակի վրա ամենաբարձր՝ X դասի հզոր բռնկում են գրանցել: Վերջին նման բռնկումը գրանցվել է 2017 թվականին, ՏԱՍՍ-ին հայտնել են Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտից (IPG): «Մայիսի 14-ին 16 րոպե տևողությամբ X8.7 բռնկում է գրանցվել 3664 (S18W89) արևային բծերի խմբում ռենտգենյան ճառագայթների տիրույթում»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ ...
23:59 12.05.2024
Հայտնի է դարձել վերջին 20 տարվա ամենաուժեղ մագնիսական փոթորկի վնասըՄայիսի 11-ի ուժեղ մագնիսական փոթորիկը միայն փոքր խափանումներ է առաջացրել էլեկտրացանցում, կապի համակարգերում և արբանյակներում։ Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը։ Մայիսի 11-ի առավոտյան SpaceX-ի Starlink արբանյակային ինտերնետային ծառայության կայքը հայտնել է, որ ծառայության որակը վատացել է: Բայց, ի վերջո, փոթորիկը էական վնաս չի պատճառել։ ԱՄՆ Արտակարգ իրավիճակների կառավարման դաշնային գործակալությունը (FEMA) և Էներգետիկայի նախարարությունը […] ...
16:35 12.05.2024
Գիտնականներն առաջարկել են Երկրի մայրցամաքների առաջացման նոր տեսությունՓենսիլվանիայի համալսարանի ամերիկացի գիտնականները նկարագրել են կրատոնների առաջացման մեխանիզմը՝ մայրցամաքային ընդերքի հնագույն և հսկայական տարածքներ, որոնք ապահովում են մայրցամաքների կայունությունը։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Nature գիտական ամսագրում։ Նոր տեսության համաձայն՝ մայրցամաքները մոլորակի օվկիանոսներից չեն առաջացել որպես կայուն ցամաքային զանգվածներ։ Ավելի հավանական է, որ մոտ 3 միլիարդ տարի առաջ թարմ ժայռերի վրա անձրևի և քամու գործողությունը շարժման […] ...
16:11 12.05.2024
Գիտնականները հավի ճարպը վերածել են էներգիա կուտակող գերկոնդենսատորիՅուննամի համալսարանի հարավկորեացի գիտնականները մշակել են հավի ճարպը ածխածնային էլեկտրոդների վերածելու տեխնոլոգիա՝ գերկոնդենսատորների համար, որոնք կարող են էներգիա կուտակել: Հետազոտությունը հրապարակվել է ACS Applied Materials & Interface (ACS AMI) գիտական ամսագրում։ Թիմը հալեցրել է հավի ճարպը և այրել այն գազի միջոցով: Հետո նրանք հավաքել են ստացված մուրը և զննել մանրադիտակի տակ։ Վերլուծությունը ցույց է տվել, […] ...