16:30 19.02.2022
Լուսնի շրջանների մեծ մասի տարիքը, բացառությամբ լուսնի մակերևույթի ամենաերիտասարդ օբյեկտների, խիստ թերագնահատվել է:
Չինացի աստղագետները թարմացրել են լուսնի աշխարհագրական-ժամանակագրական մոդելը՝ հիմնվելով Chang’e-5 զոնդի կողմից Երկիր բերված լուսնային հողի նմուշների թվագրման վրա: Գիտնականների հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Nature Astronomy ամսագրում:
Ինչպես նշել են հոդվածի հեղինակները, հայտնագործությունը մեծ նշանակություն ունի Արեգակնային համակարգի երկնային մարմինների փոխազդեցության պատմության ուսումնսիրման համար։
Նշվում է, որ Լուսնի տարիքի մասին գոյություն ունեցող ժամանակագրական մոդելները կառուցված են ամերիկյան Apollo տիեզերանավերի և խորհրդային Luna տիեզերանավի կողմից Երկիր առաքված նմուշների ճառագայթաչափական տարիքների համեմատությամբ:
Ներկայացված նմուշների տարիքային տարբերությունը 1-3 միլիարդ տարվա մեջ է գտնվում, ինչը համապատասխանում է Լուսնի էվոլյուցիայի պատմության գրեթե կեսին։
Chang’e-5-ը Լուսնից բազալտե քարի նմուշ է մատակարարել, որը մոտ երկու միլիարդ տարեկան է: Այս դարաշրջանի լուսնային նմուշները նախկինում գրեթե չեն ուսումնասիրվել, բայց դրանք չափազանց կարևոր են Լուսնի տեսքի էվոլյուցիան ուսումնասիրելու համար այն բանից հետո, երբ մեծ աստերոիդները դադարել են ընկնել դրա վրա:
Հիմնվելով ժայռերի ուսումնասիրության վրա՝ չինացի մոլորակագետները թարմացրել են Neukum 1983-ի աշխարհագրական մոդելը, որը թույլ է տալիս հաշվարկել Լուսնի վրա գտնվող տարբեր առարկաների տարիքը՝ ըստ ժայռերի և խառնարանների թվի:
Ըստ թարմացված տվյալների՝ լուսնի ժայռերի մեծ մասն ավելի հին է, քան նախկինում ենթադրվում էր: Առավելագույն տարբերությունը 200 միլիոն տարի է։
Ժամանակագրական տարբերությունները պայմանավորված են նրանով, որ աստղագետները որոշ չափով գերագնահատել են լուսնի վրա վերջին երեք միլիարդ տարում պարբերաբար ընկած աստերոիդների թիվը:
Ակնկալվում է, որ Լուսնի նորացված աշխարհագրական մոդելը հիմք կծառայի այլ մոլորակների, այդ թվում՝ Մարսի և Մերկուրիի մակերեսի ձևավորման ուսումնասիրության համար։
00:00 30.04.2025
PFAS պոլիմերների ազդեցությունը առողջության և շրջակա միջավայրի վրաԵվրոպական շրջակա միջավայրի գործակալության նոր զեկույցը ահազանգում է՝ նախկինում համեմատաբար անվնաս համարվող PFAS պոլիմերները (հայտնի որպես “հավերժ քիմիական նյութեր”) կարող են լուրջ ռիսկեր ներկայացնել ինչպես մարդու առողջության, այնպես էլ շրջակա միջավայրի համար։ Այս մասին հայտնել են «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից: PFAS պոլիմերներն օգտագործվում են ամենօրյա ապրանքներում՝ տեքստիլ, կոսմետիկա, էլեկտրոնիկա և նույնիսկ «կանաչ» տեխնոլոգիաներում։ Ինչո՞վ […] ...
23:58 29.04.2025
Կաթիլային և անձրևացման ոռոգման համակարգեր. Արդյունավետության բարձրացում գյուղատնտեսությունումԿաթիլային և անձրևացման ոռոգման համակարգերը կազմում են ժամանակակից գյուղատնտեսական ոռոգման հիմքը՝ խնայելով ջրային ռեսուրսները և բարձրացնելով բերքի որակական և քանակական հատկանիշները: Այս մասին հայտնել են ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունից: Կաթիլային և անձրևացման ոռոգման համակարգերը բաղկացած են հետևյալ հանգույցներից և տարրերից՝ Ջրաղբյուր (պոմպակայան կամ ինքնահոս ճնշումային) Ֆիլտրացման հանգույց Պարարտանյութի պատրաստման և ներմուծման հանգույց Գլխավոր խողովակաշար Ճնշման կարգավորիչներ […] ...
23:57 29.04.2025
Հաջողության պատմություն՝ Նոր ԿյանքիցԱշխատելու համար հարազատ գյուղից Գյումրի տեղափոխվելու միտքը Քրիստինան փոխեց համավարակից հետո: Նա դիմեց Կառավարության աջակցության կորոնավիրուսի հետևանքների հաղթահարման 19-րդ ծրագրին ու Վարդաքարում հիմնեց սեփական ընտանեկան փոքրիկ բիզնեսը, իսկ ամիսներ առաջ տեղափոխվել է Նոր Կյանք ու գործին նոր տեմպ տվել: Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:56 29.04.2025
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը հյուրընկալեց Վրաստանի նախագահինԱպրիլի 29-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում հյուրընկալեց պաշտոնական այցով Հայաստանում գտնվող Վրաստանի նախագահ Միխեիլ Կավելաշվիլիին։ Ողջունելով նախագահի այցը Հայաստան և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին` Հայոց Հայրապետն անդրադարձավ երկու ժողովուրդների դարավոր բարեկամությանը։ Այս առնչությամբ Նորին Սրբությունը նկատեց, որ պատմության ընթացքում հայ և վրաց ժողովուրդները, ապավինած իրենց քրիստոնեական […] ...
23:53 29.04.2025
Երևանում անցկացվել է պարին նվիրված ֆլեշմոբՊարի միջազգային օրվա շրջանակում ԿԳՄՍ նախարարության նախաձեռնությամբ ՀՀ մարզերում և Երևանում անցկացվել է պարին նվիրված հանրային արշավ՝ ֆլեշմոբի ձևաչափով: Այս մասին հայտնել են ԿԳՄՍ նախարարությունից: Երևանում ֆլեշմոբն իրականացվել է 4 հարթակում՝ Ազատության հրապարակում, Հյուսիսային պողոտայում, Հանրապետության հրապարակում և ԿԳՄՍ նախարարության մուտքին հարող տարածքում: Ֆլեշմոբը մեկնարկել է ավանդական քոչարու երաժշտությամբ․ քոչարին ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական […] ...
23:49 29.04.2025
Հայտնաբերվել է որպես անհետ կորած որոնվող 50-ամյա տղամարդու դինԱպրիլի 22-ին հաղորդվել էր 1975 թվականին ծնված Արման Մարտիրոսյանի անհետ կորելու մասին: Համայնքային ոստիկանության Լոռու մարզային վարչության, Ստեփանավանի բաժնի և Փրկարար ծառայության Լոռու մարզի ծառայողների համատեղ ձեռնարկած որոնողական աշխատանքների արդյունքում ապրիլի 25-ին՝ ժամը 13.30-ի սահմաններում, Ստեփանավան քաղաքի Աշոտաբերդ թաղամասի հարակից անտառում հայտնաբերվել է Արման Մարտիրոսյանի դին՝ ծառից կախված վիճակում: Կատարվում է նախաքննություն: Ծանուցում. Ենթադրյալ հանցանքի […] ...
