Գարնանացան սերմացուի սուբսիդավորման դադարեցումը Շիրակի մարզում ցանքատարածքների կրճատման պատճառ կարող է դառնալ

Այս տարի գարնանացան հացահատիկային և այլ մշակաբույսերի պետական աջակցության ծրագիր չի լինելու: Այս մասին ShantNews.am-ին տված  հարցազրույցում հայտնել էր ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը:

Սերմացուի պետական սուբսիդավորման ծրագրի դադարեցումը գյուղացիական ու ֆերմերային տնտեսությունների համար կարող է լինել ռիսկային։ Դեռ աշնանը տնտեսությունները ցանքատարածքներն արդեն նախապատրաստել էին գարնանացանին և սպասում էին շուկայականից էժան սերմացուի ձեռք բերմանը։

Բարձր բերքատվություն ապահովելու համար Շիրակի մարզում գյուղացիական տնտեսությունները գարին հիմնականում ցանում են գարնանը: Նախորդ տարի սելեկցիոն կայանը ֆերմերային ու գյուղացիական տնտեսություններին գարնանացան սերմացուների սուբսիդավորման պետական ծրագրով տրամադրել էր  գարու և հատիկընդեղենի սերմացուներ:

Մարզից ևս չորս ընկերություններ 2021 թվականին ընդգրկված էին այն 18 լիցենզավորված կազմակերպությունների ցանկում, որոնք հողագործներին մատակարարեցին շուկայականից կես գնով ցածր սերմացու, որի դիմաց ստացան 50 տոկոս պետական սուբսիդավորում: Այս տարի սակայն հողագործների համար  աջակցության այս ծրագիրը չի գործելու։

«Նախորդ տարի մարզում ձեռք է բերվել գարնանացան գարու շուրջ 400 տոննա քանակություն, առվույտի 152 տոննա, կորնգանի 220 տոննա քանակություններ։ Ընդհանուր առմամբ, մարզում նախորդ տարի  իրականացվել է 14․950 հեկտար ցանք։ Գարնանացան գարու դեպքում  մոտ 2000 հեկտարի չափով է  ձեռք բերվել»,-ShantNews.am-ի հետ զրույցում նշել է Շիրակի մարզպետարանի գյուղատնտեսության վարչության պետ Ռոման Հմայակյանը։

Գարնանացան սերմացուի պետական աջակցության ծրագրի դադարեցումով պայմանավորված գյուղացիական տնտեսություններից մի քանիսը չեղարկել են գարու սերմացուի նախապես ամրագրված պատվերները:

«Պատճառաբանությունները հիմնականում գնի հետ է կապված, որովհետև էս ծրագրով նախատեսվում էր, որ 50% գնի  սուբսիդավորում կլինի պետության կողմից, բայց եթե էդ սուբսիդավորումը  չկա, կրկնակի  թանկ պիտի վճարեն  ֆերմերներն ու գյուղացիները։ Հիմնականում դա է չեղարկման պատճառը, արդեն չեղարկվել է 10-15 % նախնական ամրագրում»,- նշել է Գյումրիի սելեկցիոն կայանի տնօրեն Դավիթ Մարտիրոսյանը։

Վերջին տարիներին սերմացուի, դիզվառելիքի թանկացմամբ ու գյուղտեխնիկայի պակասով պայմանավորված՝ Հանրապետությունում  նվազել են և՛ աշնանացանի, և՛ գարնանացանի ցանքատարածքները: Լեռնային ու բարձր լեռնային տարածաշրջաններում  հողագործների սպասելիքները հիմնականում գարնանացան դաշտերից էին:

Ռուսաստանից բացի Հայաստանի հացահատիկային մշակաբույսերի մատակարարներից էր նաև Արցախը, որի ցանքատարածքների մեծ մասն հիմա  գտնվում է թշնամու վերահսկողության տակ: Բայց Արցախում շարունակում են զբաղվել ցորենի և գարու էլիտար սորտերի ցանքաշրջանառությամբ։

«Արցախում կա 37 հազար հեկտար վարելահող։ Ես մի քանի օր առաջ եմ եկել Արցախից, էնտեղ գյուղատնտեսական աշխատանքների վիճակը, իմ գնահատմամբ, բավականին լավ է։ Մենք 2020-21 թվականներին 100 տոննայից ավելի էլիտար վերարտադրության սերմացուներ ենք մատակարարել Արցախ և այնտեղ գյուղատնտեսությունն արդեն բավականին արդյունավետ գործում է, որովհետև  չմշակված հողատարածքներ համարյա չկան»,- նշել է Դավիթ Մարտիրոսյանը։

Մոտ 2-3 շաբաթից Ախուրյանի, Արթիկի և Անիի տարածաշրջաններում կմեկնարկի գարնանացանը: Թե ինչ բացասական ազդեցություն կունենա սուբսիդավորման ծրագրի դադարեցումը, պարզ կդառնա սեզոնային  վար ու ցանքի աշխատանքների ավարտից հետո միայն: Մարզի 2000 հեկտարով պակաս աշնանացանն ամեն դեպքում գարնանացանի հաշվին չի լրացվելու: