20:24 21.01.2024
Նիդեռլանդների, Գերմանիայի և Նոր Զելանդիայի գիտնականների միջազգային խումբը պարզել է, որ եվրոպական Ալպերի ժայռերը վերջին 10 հազար տարվա ընթացքում այնքան ակտիվ չեն քայքայվել, որքան նախորդ ժամանակաշրջաններում: Հետազոտությունը հրապարակվել է Earth and Planetary Science Letters (EPSL) գիտական ամսագրում:
Փորձագետների եզրակացությունները հիմնված են Շվեյցարիայի հարավում գտնվող Հունգերլի հովտում սառցադաշտերի նահանջի ուսումնասիրության վրա: Թիմը հաշվարկել է էրոզիայի արագությունը տարածաշրջանում վաղ Հոլոցենի ժամանակ (ավելի քան 10000 տարի առաջ)՝ հիմնվելով ժայռերի սահքերի բնութագրերի վրա, այնուհետև համեմատել է էրոզիայի մակարդակը 2016-2019 թվականների միջև ընկած ժամանակահատվածում:
Արդյունքները ցույց են տվել, որ 10 հազար տարի առաջ Ալպերում լեռները ամեն տարի կորցնում էին 1,2-ից 1,4 միլիմետր՝ շրջակա միջավայրի ազդեցության տակ ժայռերի ոչնչացման պատճառով, մինչդեռ վերջին տարիներին էրոզիան դանդաղել է՝ հասնելով տարեկան 0,02-0,08 միլիմետրի։
Էֆեկտն ավելի ուժեղացավ բարձրության վրա, քանի որ 2700 մետրից բարձր ժայռերը ենթարկվում էին ավելի մեծ էրոզիայի, քան ցածրադիր վայրերը: Սակայն պարզվեց, որ ժամանակի ընթացքում այս օրինաչափությունը կոտրվեց, և էրոզիայի մակարդակը կտրուկ իջավ։ Օրինակ, վերջին հինգ տասնամյակների ընթացքում էրոզիայի ամենաբարձր մակարդակը` 50,7 մմ/տարի, երկու կարգով ավելի բարձր էր, քան Հոլոցենի նախկին ժամանակաշրջանում, բայց մինչև 2019 թվականը այն իջավ մինչև ընդամենը 0,58 մմ/տարի:
Գիտնականները ենթադրում են, որ էրոզիայի դանդաղումը պայմանավորված է Սառցե դարաշրջանի ավարտով և սառցադաշտերի նահանջով: Սառույցը թուլացրել է ժայռերը և հանգեցրել սողանքների։ Սողանքները կարող են սրվել սեյսմիկ ակտիվության պատճառով, որը առաջանում է գետնի վրա լարվածության փոփոխության պատճառով, քանի որ սառցադաշտերը հալվում են:
Նաև Ալպերում ժամանակակից ժայռերի լանջերը ծածկված են ավելի հաստ ձյան շերտով, որը մեկուսացնում է դրանք մթնոլորտից։
Հետազոտողները եզրակացրել են, որ կլիմայի փոփոխությունը պարտադիր չէ, որ հանգեցնի ապարների էրոզիայի ավելացման և որոշ դեպքերում նույնիսկ կարող է հակառակ ազդեցություն ունենալ: Սակայն կարճաժամկետ հեռանկարում նույն գործընթացները կհանգեցնեն ապարների ավելի ակտիվ ոչնչացման, ինչը կմեծացնի քարաթափման վտանգը։
00:00 01.05.2025
Պատվաստանյութերը տարեկան փրկում են միլիոնավոր կյանքեր և օգնում են նվազեցնել հիվանդացությունըԱռողջապահության նախարարությունից հայտնել են, որ իմունականխարգելմանն ու իմունաբանությանը նվիրված իրազեկման միջոցառումներն առիթ են կրկին հիշեցնելու պատվաստման կարևորության մասին, որ մեզանից յուրաքանչյուրի առողջությունը մեր ընդհանուր պատասխանատվությունն է։ Իմունաբանությունն ուսումնասիրում է օրգանիզմի պաշտպանական մեխանիզմները վարակիչ հիվանդությունների, չարորակ նորագոյացությունների և այլ խանգարումների դեմ։ Իմունիզացիայի շնորհիվ` մարդկությունը կարողացել է հաղթահարել մահացու հիվանդություններից ջրծաղիկը, զգալիորեն նվազեցնել կարմրուկից, պոլիոմիելիտից և այլ […] ...
23:59 30.04.2025
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց էՎրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...
23:58 30.04.2025
Երևանում «Opel»-ի վարորդի ինքնազգացողությունը վատացել է, մեքենան դուրս է եկել հանդիպակաց գոտի և բախվել «Arcfox»-ինԱպրիլի 30-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 16:10-ի սահմաններում «Opel» մակնիշի ավտոմեքենան Երվանդ Քոչարի փողոցում դուրս են եկել հանդիպակաց երթևեկելի գոտի և բախվել «Arcfox» մակնիշի ավտոմեքենային։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, վթարի հետևանքով «Opel»-ի վարորդը «սրտամկանի սուր ինֆարկտ» ախտորոշմամբ տեղափոխվել է Հերացու անվան թիվ 1 համալսարանական հիվանդանոց։ Նրան առաջինն օգնության են հասել քաղաքացիները, «Arcfox»-ի […] ...
23:57 30.04.2025
ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի ենՓրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են։ Փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային օդերևութաբանական կայանից Քարի լիճ ավտոճանապարհը։ ...
23:56 30.04.2025
Հնդկաստանը փակել է օդային տարածքը պակիստանյան ինքնաթիռների համարՀնդկաստանը փակել է իր օդային տարածքը պակիստանյան բոլոր ինքնաթիռների համար։ Այս մասին նշվում է հարավասիական հանրապետության կողմից տրված NOTAM ավիացիոն ծանուցման մեջ: Պակիստանի ինքնաթիռների համար օդային տարածքը փակելու որոշումը կգործի ապրիլի 30-ից մինչև մայիսի 23-ը։ Նշվում է, որ ծանուցումը վերաբերում է Pakistan Airlines-ի կողմից «գրանցված, շահագործվող, սեփականության տակ գտնվող և վարձակալված բոլոր ինքնաթիռներին»: Այն տարածվում […] ...
23:51 30.04.2025
43-ամյա կնոջ մարմինը հայտնաբերվել է Ստեփանավան քաղաքի Ձորագետի կիրճումԱպրիլի 30-ին, ողբերգական դեպք է տեղի ունեցել Լոռու մարզում։ Ժամը 12:30-ին ՀՀ ՆԳՆ Ոստիկանության Ստեփանավանի բաժին է դիմել Լոռու մարզի բնակիչ մի տղամարդ և հայտնել, որ ապրիլի 29-ին՝ ժամը 22:20-ի սահմաններում իր կինը դուրս է եկել տանից և չի վերադարձել։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, ոստիկանության Ստեփանավանի բաժնի ծառայողները, կնոջ ամուսինն ու հարազատները մի քանի ժամ […] ...
