Մոսկվան Փաշինյանին սպասելիս

Պաշտոնական Մոսկվան չի բացում վաղվա Պուտին-Փաշինյան բանակցությունների փակագծերը։ Այստեղ սահմանափակվում են ընդհանուր ձևակերպումներով՝ նշելով, որ քննարկումները կներառեն երկկողմ փոխհարաբերությունների լայն շրջանակ, ինչպես նաև տարածաշրջանային ու ինտեգրացիոն կառույցներում համագործակցության խնդիրները։

Ամեն դեպքում, ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի այցը Մոսկվա խիստ գործնական է լինելու։ Դրա մասին են վկայում այցի աշխատանքային բնույթը, տևողությունը։ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ բանակցություններից բացի, այլ պաշտոնական հանդիպումներ նախատեսված չեն։ Վարչապետի պաշտոնակատարն այստեղ նույնիսկ չի գիշերելու և նույն օրը կվերադառնա Երևան։

Եվ նա գալիս է առանց լրատվամիջոցների բազմաթիվ ներկայացուցիչների ուղեկցության (հիշեցնենք, որ Մոսկվա կատարած Նիկոլ Փաշինյանի առաջին այցի ժամանակ նրան ուղեկցում էին մոտ երկու տասնյակ լրագրողներ ամենատարբեր լրատվամիջոցներից, ինչը բավական անսովոր էր և Մոսկվայում զարմանքով էր ընդունվել)։

Երկկողմ հարաբերություններից այս պահին ակնհայտորեն առանձնանում է տնտեսական բաղադրիչը, մասնավորապես՝ գազի սակագինը։ Այս մասին նախկին պայմանավորվածությունները ռուսական «Գազպրոմ» ընկերության հետ ավարտվում են այս տարի, և նոր տարվանից ստացվող գների պայմանները կախված են նրանից, թե ինչ համաձայնության կգան երկու երկրների առաջնորդները։ «Գազպրոմ»-ի հետ նոր պայմանագրով նաև գուցե պարզություն մտցվի, թե արդյո՞ք նախկինում եղել են չարաշահումներ, որոնց մասին անընդհատ խոսվում է։ Համենայնդեպս, Հայաստանի համար կան գազի մատչելի գները պահպանելու նախադրյալներ՝ գոնե ենթակառուցվածքային ծախսերը կրճատելու հաշվին։

ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղարի ընտրության խնդրում դժվար թե լինեն ճնշումներ հայկական կողմի վրա, չնայած Հայաստանն այստեղ միայնակ է մնացել և չի համաձայնում Բելառուսի ներկայացուցչի թեկնածությանը։ Այս հարցում Նիկոլ Փաշինյանն իր հերթին նույնպես փոխել է շեշտադրումները և տարանջատել ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղարի անձը կառույցի արդյունավետության բարձրացման խնդրից:

Սա լավ հնարավորություն կտա ռուսական կողմին էլ ավելի ընդլայնել ռազմաարդյունաբերական համագործակցությունը Հայաստանի հետ՝ որպես պատասխան հայկական կողմի փոխզիջմանը։ Համենայնդեպս, այդպիսին է Վլադիմիր Պուտինի գործելաոճը, որը չի սիրում որևէ բան պարտադրել գործընկերներին, այլ փոխարենը գտնել նրանց համար ձեռնտու առաջարկություններ։

Քանի որ ՀԱՊԿ-ը Հայաստանի համար իրականում մի ձևաչափ է Ռուսաստանի հետ սերտ ռազմական համագործակցության համար, ուստի կարելի է ակնկալել, որ հենց այսպիսի պայմանավորվածությամբ էլ կարող է ավարտվել վաղվա հանդիպումը։ Այդ պայմանավորվածությունը հնարավոր է՝ լինի արտոնյալ պայմաններով նոր ռազմատեսականի ձեռք բերելու մասին, նոր վարկի տրամադրման կամ էլ որևէ այլ սիմվոլիկ քայլ, որ հաճելի կլինի հայկական կողմին:

Ամանորին ընդառաջ վատ անակնկալները բացառվում են։

Վահե Ավանեսյան