Շիրակի մարզի կարկտահարված համայնքները դրամական փոխհատուցում կստանան

Շիրակի մարզի այն համայնքները, որոնք այս տարի տուժել էին կարկտահարությունից, կառավարության որոշմամբ դրամական փոխհատուցում են ստանում: Փոխհատուցումը վերաբերում է 50 տոկոսից ավելի վնաս կրած ցանքերին: Մարզում կարկտից տուժել է 5000 հա ցանքատարածք, վնասը գնահատվել է 3 մլրդ դրամ, իսկ փոխհատուցումը ընդամենը 125 մլն դրամ է կազմում:

Առափի գյուղի բնակիչ Ռաֆիկ Ղարաքեշիշյանի տնամերձում դեռևս երևում են կարկտի հասցրած վնասները: Այգու կարկտահարված մրգերը նապաստակների ու կովերի կեր են դարձել, տոննաներով կաղամբն ու ծաղկակաղամբն էլ նկուղներում է փչացել: Առափի գյուղում կարկուտը վնասել է 830 հա վարելահողերը և 112 հա տնամերձները:

Կորցրածի դիմաց, թեև ոչ համարժեք է փոխհատուցումը, բայց այն գյուղացուն հնարավորություն կտա հաջորդ տարում հողագործական աշխատանքներ կատարել:

Գյուղացիների խոսքով՝ ոմանք մինչև 9 մլն դրամի վնաս են կրել, բայց փոխհատուցումը կազմել է ընդամենը 450.000 դրամ, որը կբավականացնի միայն գարնանացանի վարին: Շիրակի մարզի 26 գյուղերից 3600 շահառու է փոխհատուցվել: Հացահատիկային մշակաբույսերի 1 հա-ի համար փոխհատուցումը 30.000 դրամ է, իսկ հատիկա-ընդեղենային բույսերի համար՝ կրած ընդհանուր վնասի 4 տոկոսը, այգիների համար՝ 5 տոկոսը:

Ըստ մարզպետարանի գյուղվարչության պետ Մովսես Մանուկյանի` աջակցությունը թեև մեծ չէ, բայց չլինելուց լավ է: Ի դեպ, մարզում վնաս են կրել նաև այն ցանքերը, որոնք հակակարկտային կայաններով պաշտպանված էին: Տարիների փորձն է ցույց տվել, որ զենիթային կայանքները կարկտաբեր ուժեղ ամպերի դեմ անզոր են:

Ըստ Մովսես Մանուկյանի` կարկտաբեր ամպերը Շիրակի մարզ ներթափանցում են հիմնականում Թուրքիայի կողմից, իսկ եղած կայաններն անզոր են դրանց դեմ պայքարել: Շիրակի մարզին ավելի քան 400 հակակարկտային կայան է պետք, տեղադրվածները 87-ն են:

Հիմա հանրապետությունում փորձարկվում են նոր հրթիռային կայանքներ, որոնց արդյունավետությունը դեռ գնահատված չէ: Մինչ դրանց կիրառումը, մարզի ցանքատարածքները կփորձեն պաշտպանել եղած կայաններով: Փորձնական կլինի նաև մյուս տարվանից Շիրակի մարզում գյուղատնտեսության ապահովագրությունը, իսկ այգիների պաշտպանության գործում հուսալի տարբերակ արդեն կա: Նոր են կիրառություն ստանում կարկտապաշտպան ցանցերը:

Կարկտապաշտպան ցանցերը Հայկավանի 19 տնտեսություններում են տեղադրվել: Դրանք «Կանաչ արահետ» հասարակական կազմակերպության աջակցությունն են այգեգործներին, ովքեր մոշ և ազնվամորի են աճեցնում: Աջակցություն ստացած ընտանիքներից մեկն էլ հայկավանցի Կարապետ Վարդանյանն է, որը կնոջ հետ միասին ծրագրի շահառու է: Նրանք նշում են, որ առանց այս ծրագրի  չէին կարողանա տնամերձ այգուց եկամուտ ստանալ: Աջակցությունը եղել է տնկիներով, նաև սերմերով:

Պետական աջակցությամբ ներդրվել է 2 տոկոսանոց վարկավորման ծրագիր, որով հողագործները կարող են այսպիսի ցանցեր, ինչպես նաև կաթիլային ոռոգման համակարգեր ձեռք բերել: Բայց դրանք թանկարժեք են, 1 հա-ի համար կաթիլային ոռոգման համակարգի անցկացումն ու հակակարկտային ցանցերի տեղադրումն արժե մոտ 10 մլն դրամ: Բայց փոքր տնտեսություն ունեցող հողագործները չեն շտապում վարկերով կարկտապաշտպան ցանցեր ձեռք բերել: Հաշվարկել են, որ դրա համար երկարաժամկետ վարկեր են անհրաժեշտ: