Մշակույթը՝ կրթության հենք. Խնկո Ապոր անվան գրադարանն իրականացնում է վարպետության դասընթացներ

2023 թվականին Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանը նշում է հիմնադրման 90-ամյակը: Այն աշխարհում գործող փոքրաթիվ գրադարաններից է, որը նախատեսված է սպասարկելու մանուկներին և պատանիներին։

Գրադարանն իրականացնում է տեղեկատվական, մշակութային, գրադարանագիտական, մատենագիտական, կրթադաստիարակչական գործունեություն։ Բազմագործառույթ հաստատությունը 90 տարի շարունակ ընթերցանության քաղաքականություն է իրականացնում մանուկների և պատանիների շրջանում: Տարբեր ծրագրերի միջոցով այն խթանում է մանկապատանեկան գրականության զարգացումը Հայաստանում՝ հանդիսանալով մանկագիրների և նկարազարդողների ստեղծագործական ներուժի արտահայտման կարևոր հարթակ: Գրադարանը նաև hանրապետության մանուկներին ու պատանիներին սպասարկող գրադարանների մեթոդական կենտրոնն է, որն իրականացնում է բազմաբնույթ ծրագրեր ու միջոցառումներ՝ ուղղված մանուկների և պատանիների կրթական, մշակութային, գեղագիտական զարգացմանը:

Գրադարանի «Հեքիաթի դեսպաններ» նախագիծը «Եվրոպական ժառանգության օրերի պատմություններ» ծրագրի հաղթող Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանն ամեն տարի միանում է Հայաստանում անցկացվող «Եվրոպական ժառանգության օրերի պատմություններ» ծրագրին: Գրադարանի ներկայացրած «Հեքիաթի դեսպաններ» նախագիծը «Եվրոպական ժառանգության օրերի պատմություններ» ծրագրի հաղթող նախագծերից է:

«Հեքիաթի դեսպաններ» նախագիծի շրջանակում գրադարան են հրավիրվում է տարբեր մշակույթների մարդիկ, որոնք հեքիաթ են պատմում իրենց մայրենի լեզվով: « «Եվրոպական ժառանգության օրերի պատմություններ» ծրագրի շրջանակում մենք հնարավորություն ենք ունենում գրադարանի հեղինակային «Հեքիաթի դեսպաններ» ծրագիրը տանելու նաև մարզեր՝ ծրագրում ներգրավելով տվյալ համայնքի երեխաներին: Նպատակը՝ մարզերում մշակույթի ապակենտրոնացումն է և տեղում երեխաների գեղարվեստական կրթության ժամանցի կազմակերպումը»,- նշում է Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանի տնօրեն Ռուզան Տոնոյանը:

Նրա տեղեկացմամբ՝ տարիներ շարունակ հաջողությամբ իրականացվող «Հեքիաթի դեսպաններ» հեղինակային ծրագիրը նախատեսվում է իրականացնել նաև Տավուշի մարզի Աչաջուր և Լոռու մարզի Սպիտակ համայնքների գրադարաններում: Նշված համայնքների գրադարաններում կկազմակերպվեն գրքի ճամբարներ, կբացվեն գրքի անկյուններ, ավելի քան 200 անուն գրականություն կնվիրաբերվի այս գրադարաններին, հիմնականում՝ մանկապատանեկան և եվրոպական ժառանգության թեմատիկայով:

Ծրագրի առաջին օրը նշված գրադարաններում ՀՀ-ում հավատարմագրված դեսպաններն իրենց մայրենի լեզվով հեքիաթներ կկարդան երեխաների համար: Հաջորդիվ 3 աշխատանոցներում կանցկացվեն վարպետության դասեր: Համայնքների երեխաներին կներկայացվի Եվրոպական ժառանգությանը նվիրված պատմություններ, տեղի կունենան նախապես ընտրված ստեղծագործությունների ընթերցում-քննարկումներ: Նկարազարդողների համար կանցկացվեն վարպետության դասեր և երեխաները կարդացած ստեղծագործությունների հիման վրա կցուցադրերն իրենց նկարչական գիտելիքներն ու հմտությունները: Որպես ծրագրի ամփոփում՝ Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանում կկազմակերպի ցուցահանդես, որտեղ կներկայացվեն երեխաների աշխատանքները: Օրվա շրջանակում երեխաները կայցելեն նաև տարբեր մշակութային հաստատություններ:

Մատենագիտությունը գրադարանի կարևոր գործառույթներից է

Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանը 1963 թվականից ծավալում է հրատարակչական գործունեություն. մինչ օրս կազմել և հրատարակել է ավելի քան 1000 մասնագիտական գրականություն: Դրանք մանկագիրների կենսամատենգիտություններն են՝ մանկական գրականության մատենագիտությունը՝ սովետահայ շրջանից մինչ մեր օրերը: Կազմվել և հրատարակվել են նաև մանկական թարգամանական գրականության, գրադարանավարների և ուսուցիչների համար մեթոդական ձեռնարկների մատենագիտությունները: Այս աշխատանքները շարունակական բնույթ են կրելու:

Վերապատրաստման և վարպետության դասեր՝ գրադարանային գործի մասնագետների համար

Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանը մշտապես իրականացնում է գրադարանավարների վերապատրաստման դասընթացներ: ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության աջակցությամբ արդեն մի քանի տարի է՝ գրադարանը վերապատրաստման դասընթացներ է իրականացնում համայնքային, գյուղական, մարզային գրադարանների գրադարանավարների համար: Նախորդ տարիներին վերապատրաստվել են Արարատի, Արմավիր, Արագածոտնի, Գեղարքունիքի, Կոտայքի, Վայոց ձորի, Լոռու, Շիրակի համայնքային և մարզային գրադարանների գրադարանավարները: Այս տարի վերապատրաստվել են Սյունիքի և Տավուշի մարզի համայնքային, գյուղական, մարզային գրադարանների 50 գրադարանավարներ:

Ռուզան Տոնոյանի տեղեկացմամբ՝ ծրագիրը շարունակական է և հաջորդ տարի նախատեսում է վերապատրաստել դպրոցական գրադարանների գրադարանավարներին ևս. «Վերապատրաստման և վարպետության դասընթացների իրականացման համատեքստում անչափ կարևորում ենք նաև արտերկրի մեր գործընկերների փորձը: Մասնագիտական փորձի փոխանակման գործընթացը կարևոր է ոչ միայն մեր մասնագետների, այլև դրսի գործընկերների համար»:

2023 թվականի հոկտեմբերի սկզբին Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանում կանցկացվի վերապատրաստման միջազգային եռօրյա դասընթաց՝ ՀՀ գրադարանավարների, մանկապատանեկան գրականության ոլորտի ներկայացուցիչների, այդ թվում՝ գրողների, հրատարակիչների, ուսուցիչների, մանկական հոգեբանների համար: Դասընթացը կվարի Իրանի Մանկապատանեկան գրականության հետազոտական ինստիտուտի տնօրեն, հետազոտող-դասախոս, ոլորտի հեղինակավոր և փորձառու մասնագետ Զոհրե Ղայենին: Վերապատրաստման դասընթացի ավարտին մասնակիցներին կտրվի միջազգային որակավորման վկայական: