08:16 16.01.2024
Մանկության հիշողությունների կորուստը կարող է կապված լինել մարդու անհատական հատկանիշների, կյանքի հանգամանքների, իսկ կարճաժամկետ հիշողության կորստի դեպքում՝ հոգեկան վիճակի հետ։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Ըստ նրա՝ հոգեբանության մեջ կան մի քանի տեսություններ ու վարկածներ, որոնք փորձում են բացատրել այս երեւույթը։
«Մանկությունը մոռանալու հնարավոր պատճառներից մեկը տրավման է: Եթե անձը մանկության տարիներին ունեցել է որոշ բացասական կամ տրավմատիկ իրադարձություններ, ինչպիսիք են ֆիզիկական կամ էմոցիոնալ բռնությունը, ահաբեկումը կամ սիրելիների կորուստը, ապա նա կարող է ենթագիտակցորեն ճնշել այդ հիշողությունները, որպեսզի պաշտպանվի ցավից և տառապանքից: Սա կոչվում է փսիխոգեն ամնեզիա»,- պարզաբանել է նա:
Հոգեբանը նշել է, որ փսիխոգեն ամնեզիան հիշողության խանգարում է, որի դեպքում մարդը չի կարողանում հիշել իր կյանքի որոշակի ժամանակահատվածներ կամ իրադարձություններ՝ կապված հոգեբանական սթրեսի կամ տրավմայի հետ։
«Սա կարող է լինել ամբողջական կամ մասնակի մոռացում, ժամանակավոր կամ երկարաժամկետ: Հոգեոգեն ամնեզիան կարող է առաջանալ կամ մեկ տրավմատիկ իրադարձության կամ քրոնիկական սթրեսի կամ բռնության հետևանքով: Հոգեբանական պաշտպանության մեխանիզմն օգնում է մարդուն հաղթահարել այն սարսափը, որն ապրում է, օրինակ, երբ ծնողներն առանց պատճառի ապտակել են կամ ավագ դպրոցի աշակերտները գլուխը խցկել են զուգարանակոնքի մեջ։ Մուտքագրեք այստեղ ցանկացած բան. ուղեղը կփորձի ջնջել ցանկացած տրավմատիկ իրադարձություն, որը սարսափ է առաջացրել: Սա անհրաժեշտ է ապրել շարունակելու համար»,- հավելել է նա։
Սակայն դա չի նշանակում, որ այդ հիշողություններն ամբողջությամբ անհետանում են ուղեղից։ Դրանք կարող են վերականգնվել որոշակի պայմաններում, օրինակ՝ հոգեթերապիայի, հիպնոսի ժամանակ կամ որոշ հրահրող գործոնների ազդեցության տակ։
«Մանկության մոռացության մյուս հնարավոր պատճառն ընտրողականությունն է: Եթե մարդ մեծ նշանակություն չի տալիս իր մանկությանը կամ առանձնահատուկ կապվածություն չունի դրան, ապա նա կարող է պարզապես ուշադրություն չդարձնել իր մանկության հիշողություններին ու չակտիվացնել դրանք իր մտքում։ Սա կոչվում է ընտրովի մոռացում»,- ընդգծել է հոգեբանը։
Սամբուրսկին նշել է, որ ընտրովի մոռանալը գործընթաց է, երբ մարդը մոռանում է իր հետաքրքրություններին, նպատակներին, համոզմունքներին կամ ինքնագնահատականին չհամապատասխանող տեղեկությունը։
«Ընտրովի մոռացումը հոգեբանական հարմարվողական մեխանիզմ է, որն օգնում է մարդուն կենտրոնանալ այն բանի վրա, ինչն իր համար կարևոր է և օգտակար ներկայում և ապագայում: Բայց նույնիսկ ընտրովի մոռացության դեպքում հիշողություններն ամբողջությամբ չեն ջնջվում։ Դրանք կարելի է հիշել որոշակի հանգամանքներում, օրինակ՝ երեխաների ընկերների հետ հանդիպելիս, լուսանկարներ դիտելիս կամ գիրք կարդալիս»,- ամփոփել է Սամբուրսկին։
19:54 05.05.2025
«Պիզան» 34 տարի անց վերադարձել է Ա Սերիա«Պիզան» հաջորդ մրցաշրջանում հանդես կգա Իտալիայի Ա Սերիայում։ Տոսկանական ակումբը Բ Սերիայի 37-րդ տուրում մրցակցի դաշտում 0-1 հաշվով պարտվել է «Բարիին», սակայն նվաճել է ուժեղագույնների խմբի ուղեգիր։ Ֆիլիպո Ինձագիի գլխավորած թիմն առաջնության ավարտից երկու տուր առաջ 9 միավորով առաջ է երրորդ տեղը զբաղեցնող «Սպեցիայից»։ «Պիզան» ունի 72, «Սպեցիան»` 63 միավոր։ «Պիզան» Ա Սերիայի ուղեգիր է […] ...
19:50 05.05.2025
50-ամյա տղամարդը այգի էր նետել հրազենը. նա ձերբակալվել էՀամայնքային ոստիկանության Տավուշի բաժնի ծառայողները օպերատիվ տեղեկություն էին ստացել, որ Բերդ քաղաքի 50-ամյա բնակիչն առանձնատանը ապօրինի զենք-զինամթերք է պահում: Տեղեկությունը ստուգելու նպատակով համայնքային ոստիկանները մեկնել են նշված հասցե: 50-ամյա տանտերը պատուհանից այգի է նետել հրազեն, ինչը նկատվել է ոստիկանների կողմից: Նա ձերբակալվել և կազմված փաստաթղթերի հետ ներկայացվել է Բերդի քննչական բաժին: Նախաձեռնվել է քրեական վարույթ, […] ...
19:44 05.05.2025
Շվանիձոր-Նռնաձոր-ՀՀ սահման ավտոճանապարհին կատարվելու են պայթեցման աշխատանքներ«Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամից տեղեկացնում են, որ Շվանիձոր-Նռնաձոր-ՀՀ սահման ավտոճանապարհին շինարարական աշխատանքներով պայմանավորված՝ մայիսի 6-ին՝ ժամը 11.00-ից 15.00-ի սահմաններում, կատարվելու են պայթեցման աշխատանքներ։ Հարակից բնակավայրերի բնակիչներին հորդորում են չանհանգստանալ։ ...
19:40 05.05.2025
ԱԺ-ում տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստԱյսօր Ազգային ժողովում տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստ: Քննարկվել են մայիսի 6-ին մեկնարկող Ազգային ժողովի քառօրյա նիստերի օրակարգային հարցերը: ...
19:30 05.05.2025
Արարատի մարզում բախվել են «ՎԱԶ 2106»-ն ու «ՎԱԶ 2101»-ը․ կան տուժածներԱյսօր՝ մայիսի 5-ին, ավտովթար է տեղի ունեցել Արարատի մարզում։ Ժամը 17։30-ի սահմաններում Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի 41 կմ հատվածում՝ ժողովրդին հայտնի Վեդիի կամրջի հարևանությամբ, բախվել են Արարատի մարզի բնակիչ 40-ամյա Արտակ Թ․-ի վարած «ՎԱԶ 2106» մակնիշի և 63-ամյա Մելքում Ս․-ի վարած «ՎԱԶ 2101» մակնիշի ավտոմեքենաները։ Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, վթարի հետևանքով 2 հոգի մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվել է […] ...