90 հազարից ավելի կրակոց մեկ ամսում․ Շիրակի մարզի հակակարկտային կայաններն այս տարի աշխատել են արտակարգ ռեժիմով

Շիրակի մարզի հակակարկտային կայանները դեռ կոնսերվացման չեն գնում: Ըստ մասնագետների` վտանգավոր կարկտաբեր ամպերի ակտիվություն հնարավոր է նաև հոկտեմբերին: Մասնագետները շրջում են կայաններում, հետևում տեխնիկական վիճակին և աշխատանքին: Այս տարի Շիրակի մարզի ցանքատարածքները տուժեցին բազմակի կարկտահարություններից, հակակարկտայիններից աննախադեպ քանակի կրակոցներ են եղել, բայց բերքի կորուստներից խուսափել չի ստացվել։

Շիրակի մարզում տեղադրված  կայաններն առայժմ 96-ն են , յուրաքանչյուրի կարկտաշատպան ծածկողականությունը մինչև 100 հեկտար է: Եվս 87  հակակարկտային կայաններ է պետք տեղադրել, որպեսզի մոտ 20 հազար հեկտար մշակովի տարածքներ կարկտահարության վնասներից հեռու մնան: Կարկտաբեր ամպերի ներթափանցման ուղղությունն էլ միշտ համարվում է  Թուրքիայի տարածքից: Այսետղ է, որ անհրաժեշտ է սահմանին ամուր շղթայական ցանց ստեղծել: Այս մասին ամեն տարի կարկտահարություններից հետո ասում են մասնագետները:

Միևնույն ժամանակ, կայանների աշխատանքի էֆեկտիվությունը կախված չէ միայն տեղադրման ճիշտ վայրից ու քանակից: Հակակարկտայինների աշխատանքը վտանգավոր սեզոնին արդյունավետ կարող է լինել, եթե գազաբալոնները և SIM քարտերը ժամանակին լիցքավորվեն, իսկ դրա պատասխանատուները համայնքի ղեկավարներն են: Մի մասի համար սա առաջնային լուծման հարց է, որոշ գյուղապետերի համար` անկարևոր:

Կայանները համայնքապետարանների ենթակայության են, տեխնիկական ու շահագործման խնդիրներին հետևելn իրենց գործն է, որի համար տեղական բյուջեից գումարներ են տրվում: Շատ գյուղերում կայանների դռներն ամիսներով չեն բացվում, հաղորդալարերը կրծողներն են վնասում կամ թռչունները՝ մտնելով կայանի ձագարաձև հատված: Կարկտաբեր ամպերն, այսպես ասած, որսալու համար Շիրակի մարզը չունի լոկացիոն կայան, տվյալները մասնագետները ստանում են Լոռվա մարզում տեղադրված ռադիոլոկացիոն կայանից:

Այս տարի մարզում գրանցված կարկտահարությունները եղան աննախադեպ քանակի, կայաններից կրակոցները ամենաշատն են ու ինտենսիվ: Իսկ կարկտաբեր ամպերն այս անգամ ներթափանցում էին ոչ թե Թուրքիայի սահմանից, այլ հարավից:

«Այս տարի միայն հուլիս ամսվա ընթացքում հակակարկտային կայաններից արձակվել է 90 հազարից ավելի կրակոց: Համեմատության համար ասեմ, որ 2018 թվականի ամբողջ տարվա ընթացքում էր նույն քանակի կրակոց արձակվել»,- ասում է Շիրակի մարզի հակակարկտային ծառայության պատասխանատու Սուրեն Ղազարյանը։

Հացիկ գյուղում տեղադրված երեք կայանները, որոնք պաշտպանում են 800 հեկտար ցանքատարածք, ժամանակին աշխատել է, մի քանի անգամ տեղացած կարկուտից վնասը եղել է 20 տոկոս:

Մարզի հյուսիսային Ամասիայի և Աշոցքի տարածաշրջաններում հակակարկտային կայաններ չկան, իսկ կարկտաբեր ամպերի առաջին  ու ամենավտանգավոր գիծը պաշտպանելու համար նշված տարածաշրջանները կարևոր նշանակություն ունեն: Խնդիրը սուբվենցիոն ծրագրերով կարգավորել համայնքները չեն կարող, պատճառը տեղական բյուջեներից պահանջվող համաֆինանսավորումն է: