Թափառող շների վնասազերծման հարցը՝ խնդիր գյուղական բնակավայրերի համար – ShantNews – Շանթ Հեռուստաընկերություն – Լուրեր – Shant TV Online
TIME
Ամսաթիվ
14 05 2025
  • $
    387.99
  • RUBLE
    4.83
  • 435.64
WEATHER
+12.4 oC

Թափառող շների վնասազերծման հարցը՝ խնդիր գյուղական բնակավայրերի համար

18:00 19.02.2020

Թափառող շների շատանալուց ու հարձակումներից բողոքող մարդկանց թիվն ավելանում է։ Խնդիրը գնալով բարդանում է. սա անհանգստացնում է ոչ միայն Գյումրիի, այլև մյուս բնակավայրերի բնակիչներին։ Ահազանգերը շատ են գյուղական համայնքներից։ Շների դեմ պայքարի, վնասազերծման նախկին մեթոդները կիրառել չեն կարող, այլապես կենթարկվեն քրեական պատասխանատվության, իսկ ստերջացման նոր եղանակն էլ համայնքներին ձեռնտու չէ, ավելի հստակ՝ անհասանելի ծառայություն է։

Գյումրիին ամենամոտ խոշոր գյուղական համայնքներից մեկն է Ազատանը։ Միայն այս տան բակը չէ, որ թափառող շների հավաքատեղի է։ Հատկապես երեկոյան ժամերին գյուղի փողոցներում ու դաշտերում շները շրջում են ոհմակներով։ Գյուղի ծայրամասում ապրողների համար փորձություն է տնից դուրս գալը կամ հակառակը։

«Կբերեն գյուղերից, կբրախեն ճամփի վրա, մենք մայրուղու մոտ կապրինք, գուկան մեր հայաթ ու կբազմանան: Հինգ տարեկան երեխես դուրս էր եկել, շունը վրա տվեց ու հետը ներս մտավ, կխփենք, տնից դուրս չի ելնի, մեծ շուն է»,- դժգոհում է Ազատանի բնակչուհի Ռուզան Ոսկանյանը: 
Այս սեզոնն էլ համարվում է շների բազմացման շրջան։ Գյուղացիներն ասում են՝ ամեն շուն այս շրջանում ամենաքիչը ունենում է 3-5 ձագ: Բացի ստերջացումից, այլ եղանակով շներին վնասազերծելն արգելված է, շանը խփելը պատժելի արարք է։ Լինում է և այսպես. թափառող շներին քաղաքից բերում ու բաց են թողնում հարևան գյուղերի դաշտեր, որոնք էլ հանգիստ գտնում են ճանապարհը դեպի գյուղական տներ:

Մինչ այս թափառող շներին վնասազերծում էին հայտնի եղանակով։ Դրա համար Ազատանի տեղական բյուջեից ամեն տարի հատկացնում էին 500 հազար դրամ, պայմանագիր էին կնքում որսորդների հետ ու կարողանում էին տարեկան մինչև 350 շուն վնասազերծել։

«Յուրաքանչյուր շան համար մոտավորապես հատկացնում էինք 1000-1200 դրամ, որի մեջ մտնում էին որսորդի փամփուշտը, իր աշխատանքը, շներին հավաքելը, տեղափոխելն ու թաղելը: Կարողանում էինք մի կերպ զսպել բազմացումը, հիմնականում որսը անում էինք փետրվար-մարտ ամիսներին»,- ասում է Ազատանի գյուղապետ Վարդան Իկիլիկյանը:


«Կանգնել ենք երկու քարի արանքը, խփենք՝ մեզի բդի բռնեն, չսպանենք՝ ի՞նչ բդի էղնի, ժողովուրդն է բողոքում»,- SHANTNEWS.am-ի հետ զրույցում ասում է ազատանցի Մուշեղ Հունոյանը:


Երկու քարի արանքում հայտնված համայնքում հիմա թափառող ու  բազմացող շների դեմ պայքարի միակ առաջարկվող տարբերակը ստերջացումն է։ Դրա համար գումար հատկացնելու միջոցներ համայնքապետարանը չունի։ Գյուղապետարան հասնող բողոքներից հետո փորձել են քայլեր ձեռնարկել։ Շիրակի մարզում ստերջացում կատարող միայն մեկ ընկերություն կա, որն իր ունեցած հնարավորություններով դեռևս սպասարկում է միայն Գյումրին, իսկ մայրաքաղաքում գործող թափառող կենդանիների վնասազերծման կենտրոնի ծառայությունները շատ թանկ են։

«Երևանում կա կազմակերպություն, առաջարկում է, էն էլ՝ աստղաբաշխական գումարներով, 35-40 հազար դրամ մեկ շանը ստերջացնելու համար, ասում են՝ իրենք չեն գա, բռնեն, տանեն, մենք պիտի բռնենք, տանենք, ստերջացնեն, նորից գնանք, հետ բերենք: Կոնկրետ մեր համայնքի համար տարեկան մոտ 10 միլիոն դրամ պիտի նախատեսենք, որ կարողանանք թափառող շներից ազատել համայնքը»,- ասում է Վարդան Իկիլիկյանը:


Մարզի խոշոր գյուղերից մեկն է, որը բյուջեի կատարման պարտաճանաչ համայնքներից է համարվում, բայց չեն պատրաստվում այդքան փող հատկացնել թափառող շների դեմ պայքարին։ Իսկ շները, որոնք հիմա վտանգավոր են մարդկանց համար, վաղը վնաս կհասցնեն գյուղատնտեսությանն ու անասնագլխաքանակին:

«Մեր համայնքում եղել են դեպքեր, որ ամառվա սեզոնին իրենց անասունները կապում են դաշտերում, թափառող շները հոշոտել են մարդկանց. մարդիկ գնում են դաշտ ջրելու, շները վրա են տալիս, բանջարանոցները քանդում են, իսկ շան թողած մազը վտանգավոր է բոլորի համար»,- վտանգի մասին է ահազանգում գյուղի բնակիչներից Հենրիկ Չարխիֆալաքյանը:

Խնդիրը լուրջ է ոչ միայն Ազատանում: Հարևան համայնքների գյուղապետներից էլ դժգոհությունները հասել են Ազատանի գյուղապետին։ Հիմա որոշել են միասնական նամակ գրել տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությանը, որ գոնե լուծման տարբերակ առաջարկեն, թե ինչպես վարվեն, քանի դեռ գյուղատնտեսական աշխատանքների սեզոնը չի սկսվել:
Բոլոր լուրերը

Կապակցված լուրեր

Լիբիայում բախումների հետևանքով զոհվել է առնվազն վեց մարդ

22:11 14.05.2025

Լիբիայում բախումների հետևանքով զոհվել է առնվազն վեց մարդ

Լիբիայի մայրաքաղաքում չորեքշաբթի գիշերը տեղի ունեցած զինված բախումների հետևանքով զոհվել է առնվազն վեց մարդ, մոտ 70-ը՝ վիրավորվել։ Այս մասին հայտնել է Տրիպոլիի առողջապահության վարչության ներկայացուցիչ Մոհամմեդ Աբդել Վահաբը։ Նրա խոսքով, ինչպես մեջբերում է Libya Press գործակալությունը, զոհվածների թվում կան «հինգ զինյալներ և մեկ քաղաքացիական անձ՝ օտարերկրացի»։ Գործակալության տվյալներով՝ խոսքը Եգիպտոսից եկած աշխատողի մասին է, որը […] ...

SHANTNEWS

22:00 14.05.2025

SHANTNEWS

ՃՏՊ Ազատավան գյուղում. կա տուժած

21:48 14.05.2025

ՃՏՊ Ազատավան գյուղում. կա տուժած

Մայիսի 10-ին, ժամը 17:32-ին Արարատի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Երևան-Արտաշատ ավտոճանապարահի 10-րդ կմ-ին տեղի է ունեցել ՃՏՊ՝ ավտոմեքենան կողաշրջվել է, կա տուժած։ Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ։ Պարզվել է, որ Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի 24-րդ կմ-ին՝ Ազատավան գյուղում, «Jeep» մակնիշի ավտոմեքենան դուրս […] ...

Le Parisien. Ֆրանսիայում կայծակի հարվածից 13 մարդ է տուժել

21:34 14.05.2025

Le Parisien. Ֆրանսիայում կայծակի հարվածից 13 մարդ է տուժել

Ֆրանսիայի Բուշ դյու Ռոն դեպարտամենտի կենդանաբանական այգում կայծակի հարվածից առնվազն 13 մարդ է վիրավորվել։ Այս մասին հայտնել է Le Parisien թերթը։ Զոհերի թվում կան երեխաներ։ Բացի այդ, Գերմանիայից մեկ կին գտնվում է ծանր վիճակում։ Նշվում է, որ կենդանաբանական այգու ենթակառուցվածքները և կենդանիները չեն վնասվել։ ...

Աշոցքի ոլորաններում բեռնատարի վրա տեղադրված բեռնախցիկը, որում եղել է 4 ավտոմեքենա, պոկվել ու ընկել է

21:21 14.05.2025

Աշոցքի ոլորաններում բեռնատարի վրա տեղադրված բեռնախցիկը, որում եղել է 4 ավտոմեքենա, պոկվել ու ընկել է

Մայիսի 14-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Շիրակի մարզում: Ժամը 14:00-ի սահմաններում Աշոցք-Գյումրի ավտոճանապարհի 2-րդ շրջադարձի մոտ «Volvo» մակնիշի բեռնատարի բեռնախցիկը, որի ներսում 4 տարբեր մակնիշի ավտոմեքենաներ են եղել, բեռնախցիկը պոկվել ու ընկել է: Ինչպես հայտնում է shamshyan.com-ը, բարեբախտաբար տուժածներ չկան: ...

AFP. Մավրիտանիայի նախկին նախագահը դատապարտվել է 15 տարվա ազատազրկման

21:10 14.05.2025

AFP. Մավրիտանիայի նախկին նախագահը դատապարտվել է 15 տարվա ազատազրկման

Մավրիտանիայի վերաքննիչ դատարանը նախկին նախագահ Մոհամեդ Ուլդ Աբդել Ազիզին դատապարտել է 15 տարվա ազատազրկման՝ պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու համար։ Այս մասին հայտնել է AFP գործակալությունը։ Ազիզը, որը երկիրը ղեկավարել էր 2008-ից 2019 թվականներին, այս գործում ներգրավված էր տասնյակ այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ միասին, այդ թվում՝ երկու նախկին վարչապետների, նախկին նախարարների և գործարարների։ Նրանք մեղադրվում էին ապօրինի […] ...

BACK_TO_TOP