16:17 10.08.2020
Առափիի մետաղական կամուրջն այլևս տեղական նշանակության նորահայտ հուշարձան է: Այս մասին որոշում է կայացվել կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության փորձագիտական հանձնաժողովի նիստում: Իսկ նման որոշման հիմք են հանդիսացել կամուրջի պատմական նշանակությունը և, որպես ենթակառուցվածք, յուրօրինակ ճարտարապետական լուծումները: Այն գտնվում է Գյումրիից Առափի գյուղ տանող ավտոճանապարհին՝ Ախուրյան գետի վրա: 1877 թվականին կառուցել են ցարական Ռուսաստանի Ալեքսանդրապոլի բերդի զինվորականները՝ տեղացի արհեստավորների օգնությամբ: Մետաղյա կամուրջն իր կառուցվածքով Հայաստանում առաջինն է:
Մետաղական կոնստրուկցիայով ու քայքայված երթևեկելի մասով կամուրջն արդեն 40 տարի է չի օգտագործվում: Մինչև 70-ականների վերջը միակ ճանապարհն է եղել, որը Գյումրին կապել է հարևան Առափի, Ոսկեհասկ, Հայկավան ու Ախուրիկ գյուղերին: Սահմանամերձ այս համայնքներ մուտքն այդ տարիներին անցագրերով է եղել: Իսկ վերահսկողությունը վստահված է եղել ռուս սահմանապահներին: Կամուրջը ևս ռուս զինվորականների պատվերով է կառուցվել 1877-ին՝ ռուս-թուրքական պատերազմից առաջ: Այս մասին վկայում են արխիվային փաստաթղթերը, որոնք հայտնվել են «Շիրակ կենտրոն» հասարակական կազմակերպության ղեկավարի հավաքածուում:
«Ռուսական զինվորական արխիվից փաստաթղթեր գտանք, որոնք զինվորական հաշվետվություն են Ալեքպոլում 1877-ի ռուս-թուրքական պատերազմի նախաշեմին կատարվող ինժեներական աշխատանքների վերաբերյալ: Փաստաթղթերում մանրամասն ներկայացված է, թե ինչպես է կառուցվել այս կամուրջը քարտեզներով, տեղանքով, նկարներով և հասկացանք, որ մի քանի տարի հետո, երբ իր հիմնական ռազմական նշանակությունը խաղացել է Կարսի գրավման ժամանակ, Ալեքպոլի գավառում ծառայել է որպես ներքին նշանակության կամուրջ: Այդ կամուրջը հիմա անձեռնմխելի հուշարձան է և ինչպես բոլոր հուշարձանները, ենթակա է պահպանության»,- Shantnews-ի հետ զրույցում ասել է «Շիրակ կենտրոն» ՀԿ նախագահ Վահան Թումասյանը:
Կամուրջի ինժեներական աշխատանքների հաշվետվության արխիվային փաստաթղթերը և վերակառուցումից հետո, շահագործման հանձնելու օրն արված լուսանկարը ապացուցում են կամրջի պատմական ու ճարտարապետական նշանակությունը: 1877-ին նույն այս կամրջով է անցել ռուսական բանակը և գրավել Կարսը: Այն եղել է Գյումրին Կարսին կապող ամենահուսալի ճանապարհը: Իսկ ճարտարապետական լուծումները խոսում են ալեքպոլցի դարբինների յուրօրինակ աշխատանքի մասին:
«Այս կամուրջի յուրահատկությունը նրանում է, որ կառուցված է շատ պինդ և առանց զոդման աշխատանքների, հատուկ ամրակներով: Մոտավորապես դիմանում է մինչև 100 տոննա ծանրությանը: Այդ մասին կրող կոնստրուկցիաների վրա անգամ գրառում կար: Կամուրջը թալանի ընդհանրապես չի ենթարկվել: Վերևի հարկը ծածկված է եղել տախտակներով, որոնք փտել են: Երկաթյա կոնստրուկցիաները լրիվ շահագործման ենթակա են: Մնում է վրայի շերտը փոխել և կարելի է շահագործել նորից կամուրջը»,- Shantnews-ին ասել է Առափիի գյուղապետի տեղակալ Ավետիք Պոլեյանը:
Անցած տարվա հոկտեմբերին էր «Շիրակ կենտրոնի» ղեկավարը կամրջին պահպանվող հուշարձանի կարգավիճակ տալու նախաձեռնությամբ է հանդես եկել: Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության փորձագիտական հանձնաժողովը քննարկել է և եկել այն եզրակացության, որ կամուրջը իր տեսակով եզակի կառույց է: Այլևս այն համարվում է տեղական նշանակության նորահայտ հուշարձան: Այս կարգավիճակը նաև նշանակում է, որ այն ենթակա է պահպանության և վերակառուցման դեպքում, ճարտարապետական տեսքը նույնն է լինելու:
Առափիի գյուղապետարանը մինչ այս կամրջի վերակառուցման համար երբևէ չի դիմել: 80-ականներին նոր կամուրջ է գյուղում կառուցվել, որը փոխարինել է հնին: Հիմա այն արդեն որպես պատմական հուշարձան ենթակա է վերակառուցման: Շիրակի մարզում բազմաթիվ այլ կառույցներ ու խաչքարեր կան, որոնք հավակնում են նորահայտ հուշարձանի կարգավիճակ ստանալ:
«Յուրաքանչյուր գյուղում, առանց չափազանցության, որտեղ անգամ եկեղեցի չի պահպանվել, բայց 12-13-րդ դարերի խաչքար կա, ինչ-որ մեկի բակում: Գյուղերից մեկում, որտեղ մենք աշխատում ենք երևի Հայաստանում առաջին պահպանված ձիթհանը կա՝ իր կառույցներով, ձիթհանով: Պետությունը պետք է յուրաքանչյուր գյուղում ցուցակագրի, հաշվառի ինչ ունի, ինչ հուշարձան կա, որն ունիկալ է ու տվյալ ժամանակների կյանքն է արտացոլում »,- ասել է Վահան Թումասյանը:
Շիրակի մարզի այն գյուղերում, որոնք տեղահանությունների չեն ենթարկվել, ըստ մասնագետի, անպայման կգտնվի կառույց կամ այլ ենթակառուցվածք, որը կարելի է համարել հուշարձան: Ինչքան դեռ չբացահայտված կամ չգրանցված հուշարձաններ կան: Ստույգ թիվը հնարավոր կլինի պարզել միայն հաշվառում կատարելուց հետո:
22:43 07.05.2024
Արեգակի վրա 10 հզոր բռնկում է եղել21:51 07.05.2024
Առաջին անգամ Լոռու մարզում սև արագիլի բույն է հայտնաբերվել21:40 07.05.2024
ՃՏՊ Խորենացու փողոցում. կան տուժածներ21:21 07.05.2024
Երկրաշարժ Շողակաթ գյուղից 19 կմ հյուսիս21:09 07.05.2024
Մայիսի 8-ին Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում լույս չի լինի20:55 07.05.2024
Պուտինը հրամայել է կյանքի տևողությունը հասցնել 81 տարվա20:28 07.05.2024
Կենսաբանը խոսել է նրբաբլիթների չափից շատ ուտելու վտանգների մասին20:20 07.05.2024
ՀԱՄԱՍ-ը հայտնել է Գազայում պատանդներից մեկի մահվան մասին19:55 07.05.2024
Քեթի գյուղում բախվել են ավտոմեքենաներ. կան տուժածներ19:30 07.05.2024
Տոգոյի նախագահը ստորագրել է երկրի նոր սահմանադրությունը18:54 07.05.2024
Ավստրիան հայտարարել է, որ երկիրը չի անդամակցի ՆԱՏՕ-ին18:30 07.05.2024
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է18:25 07.05.2024
Տեղի է ունեցել «Հայաստան-ԵՄ կրթական երկխոսություն» համաժողովը18:19 07.05.2024
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ18:13 07.05.2024
Վարչապետն ընդունել է Ծանրամարտի միջազգային ֆեդերացիայի ղեկավարներին17:51 07.05.2024
Վիճաբանության ժամանակ դանակահարել էր երկու երիտասարդներին17:23 07.05.2024
Ղրղզստանի և Տաջիկստանի սահմանին հրաձգություն է տեղի ունեցել16:56 07.05.2024
«Զվարթնոց» օդանավակայանի ոստիկանները հետախուզվողի են հայտնաբերել16:50 07.05.2024
Որպես անհետ կորած որոնվող աղջիկը հայտնաբերվել է16:35 07.05.2024
Հայտնի են դպրոցների ավարտական քննությունների օրերը16:28 07.05.2024
Գյումրեցի 53-ամյա տղամարդու մոտ թմրանյութ է հայտնաբերվել16:11 07.05.2024
Մնացական Սաֆարյանը հանդիպել է ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարի փոխտեղակալի հետ14:49 07.05.2024
Եգիպտոսը դատապարտում է Իսրայելի ռազմական գործողությունները Ռաֆահում14:03 07.05.2024
Փաշինյանը նշել է, թե որն է համարում իր ամենամեծ անհաջողությունը13:55 07.05.2024
Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությունը հրաժարական է տվել13:32 07.05.2024
Փաշինյանը հանդիպում կունենա Պուտինի հետ13:08 07.05.2024
Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում13:00 07.05.2024
Շրջանների զգալի մասում սպասվում է անձրև և ամպրոպ23:59 07.05.2024
Քննարկվել են Սիլիկոնային հովտի և Հայաստանի առկա սերտ և արդյունավետ համագործակցությանը վերաբերող հարցերՀանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանն ԱՄՆ կատարած այցի ընթացքում հանդիպում է ունեցել Հայ բարեգործական ընդհանուր միության «Սիլիկոն Վելի» մասնաճյուղի և «Սինոփսիս Արմենիա» ընկերության նախագահ Երվանդ Զորյանի հետ: Հանդիպման ընթացքում Երվանդ Զորյանը նախագահին է ներկայացրել 2000-ականների սկզբից ի վեր «Սինոփսիս» ընկերության կողմից Հայաստանում իրականացված ծրագրերը, ստարտափերը, ինչպես նաև անդրադարձ է կատարել ընթացիկ նախաձեռնություններին։ Զրույցի ընթացքում քննարկվել են […] ...
23:51 07.05.2024
Նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը հանդիպում է ունեցել Ամերիկայի հայկական համագումարի ներկայացուցիչների հետՀանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանն ԱՄՆ կատարած աշխատանքային այցի շրջանակներում հանդիպում է ունեցել Ամերիկայի հայկական համագումարի ներկայացուցիչներ Դավիթ Օջակյանի և Ջոն Կեվրանյանի հետ: Ողջունելով Օջակյանին նախագահ Խաչատուրյանը բարձր է գնահատել կազմակերպության տասնամյակների հայրենանվեր գործունեությունը, որի նպատակակետը մշտապես եղել է Հայաստանի զարգացումն ու հզորացումը, չկրելով քաղաքական կամ բևեռացված ուղղվածություն: Նախագահն իր խոսքում շեշտել է, որ թեև համագումարի […] ...
23:06 07.05.2024
Իրավական առումով ինչո՞ւ է խնդրահարույց սահմանազատման այս գործընթացը. մեկնաբանում է Արման ԹաթոյանըԿառավարության վերջին տվյալներով՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին գեոդեզիական չափումների հիման վրա տեղադրվել է սահմանային 40 սյուն։ Սա իրականացվում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի սահմանազատման հանձնաժողովների նախնական համաձայնության հիման վրա: Բայց այս գործընթացը միանշանակ չընդունվեց՝ այդ թվում իրավական տեսանկյունից: Հենց այդ հարցերին անդրադարձել է Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան, «Թաթոյան» հիմնադրամի տնօրեն Արման Թաթոյանը «Հեռանկարում»: ...
22:32 07.05.2024
Մեր բանակը մարտունակ է. զրույց քաղաքագետ Գուրգեն Սիմոնյանի հետ«Հեռանկարն» այսօր հյուրընկալել է քաղաքագետ Գուրգեն Սիմոնյանին: Անդրադարձ է եղել Տավուշում տեղի ունեցող զարգացումներին, դրանց հնարավոր վտանգներին, ընդդիմության գործողություններին, Արևմուտքի արձագանքին, ռուսական հետքին և հոգևորականների ներգրավվածությանը, նաև Վրաստանում ստեղծված իրավիճակին, դրա՝ Հայաստանի վրա հնարավոր ազդեցությանը: Քաղաքագետը անդրադարձել է նաև ՀՀ բանակին: «Մեր բանակը մարտունակ է ավելի քան նրա մասին ներկայացնում են: Ես ասում եմ, որ […] ...
21:58 07.05.2024
ԱԳ նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանի հանդիպումը ՆԱՏՕ-ի կենտրոնակայանումՄայիսի 7-ին Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի կենտրոնակայանում տեղի է ունեցել ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանի հանդիպումը ՆԱՏՕ-ի մշտական ներկայացուցիչների տեղակալների կոմիտեի (Deputy Permanent Representatives’ Committee-DPRC) հետ։ Իր ելույթում նախարարի տեղակալը արձանագրել է, որ շուրջ երեսուն տարի առաջ Հայաստանի միանալը Հյուսիսատլանտյան Դաշինքի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության ծրագրին» կարևոր հիմք է հանդիսացել Հայաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև հետագա համագործակցության զարգացման […] ...
21:53 07.05.2024
ՊՆ N զորամասի պահպանության տեղամասում հայտնաբերվել է պայմանագրային զինծառայողի դինՄայիսի 7-ին՝ ժամը 14:00-ի սահմաններում, ՊՆ N զորամասի պահպանության տեղամասում հայտնաբերվել է պայմանագրային զինծառայող Արտակ Սերյոժայի Ավալյանի (ծնվ. 1985 թ.) դին՝ հրազենային վնասվածքով: Դեպքի հանգամանքներն ամբողջովին պարզելու նպատակով ընթանում է քննություն: Պաշտպանության նախարարությունը վշտակցում և զորակցություն է հայտնում զինծառայողի ընտանիքի անդամներին, հարազատներին և ծառայակից ընկերներին: ...