Կարևոր է ընդգծել, որ ռազմական գործողությունների առաջին փուլում ադրբեջանական բանակը կրել է լիակատար պարտություն․ Կ․ Սիվկով

SHANTNEWS-ի մոսկովյան թղթակից Վահե Ավանեսյանն այսօր զրուցել է Ռուսաստանի հրթիռային և հրետանային գիտությունների ակադեմիայի փոխնախագահ, ռազմական գիտությունների դոկտոր Կոնստանտին Սիվկովի հետ:

-Կոնստանտին Վալենտինովիչ, արդեն գրեթե մի ամիս է, ինչ շարունակվում է պատերազմը։ Ինչպես շատ փորձագետներ են նշում, այն աննախադեպ է իր ծավալով, կիրառվող զինտեխնիկայի քանակով ու ծավալով։ Դուք կիսո՞ւմ եք այդ կարծիքը։

-Այդքան էլ չէ։ Ժամանակակից դասակարգման չափանիշներով այն համապատասխանում է ռազմական հակամարտությանը և ոչ ավելին։ Դա պատերազմ չէ։ Դա ռազմական հակամարտություն է՝ հաշվի առնելով ներգրավված ռազմական կազմավորումները։ Բայց պետք է նկատել, որ այդ պատերազմի բնույթը բավական խոսուն է։ Ադրբեջանը, տիրապետելով ավելի քան հնգապատիկ ավելի ուժերի ու միջոցների, գերազանցելով Հայաստանին մոբիլիզացիոն ներուժով, հաջող ռազմական գործողություն իրականացնել չկարողացավ։ Դա բավականին օրինաչափ է։ Մոտ մեկ ամսվա ռազմական գործողությունների ընթացքում գլխավոր հարվածի ուղղությամբ առաջխաղացումը չի անցնում մեկ տասնյակից քիչ ավելի կիլոմետրը, ինչը նշանակում է, որ առաջխաղացման տեմպը մեկ օրում միջին հաշվով 3 հարյուր մետրին է մոտ։ Այսինքն՝ կարելի է ասել, որ Ադրբեջանի հարձակումը փաստացի ձախողվել է։ Սա ձախողում է, եթե այն դիտարկում ենք դասական ռազմագիտության տեսությամբ։

Դատելով լրատվամիջոցների հաղորդագրություններից՝ պարզ է դառնում, որ հարձակման հետագա ընթացքը խափանվել է ամբողջությամբ։ Չնայած, որ Հայաստանը  և Լեռնային Ղարաբաղը նույնպես կրում են զգալի կորուստներ, ադրբեջանական կորուստները, ըստ երևույթին, զգալիորեն շատ ավելի շատ են։

Կարևոր է ընդգծել, որ ռազմական գործողությունների առաջին էտապում Ադրբեջանական բանակը կրել է լիակատար պարտություն։ Ադրբեջանն անցել է հարձակման երեք խմբավորումներով երեք ռազմավարական ուղղություններով։ Հարձակումը կասեցվել է։ Ավելին՝ Լեռնային Ղարաբաղի զինված ուժերի կազմավորումներն անցել են հակահարձակման՝ հետ մղելով հակառակորդին ելման կետեր։ Հետո թուրքական զինվորականների միջամտության շնորհիվ ադրբեջանական զինված ուժերի գործողությունները դարձան ավելի արդյունավետ։ Պետք է ենթադրել, որ դա պայմանավորված է երկու հիմնական գործոններով․ առաջինը Թուրքիայի միջամտությունն է ԱԹՍ-ների կիրառման տեսքով,  երկրորդ գործոնն էլ այն է, որ ադրբեջանական բանակի ղեկավարումը, առնվազն մարտավարական օղակում, իրականացնում է թուրքական հրամկազմը։

Անցած տարիների ռազմական հակամարտության փորձից ելնելով, հաշվի առնելով Ղարաբաղի համար հայ-ադրբեջանական նախկին ռազմական գործողությունները՝ լավ հայտնի է, որ ադրբեջանական բանակի գործառական և ռազմավարական հրամանատարական կազմի պատրաստվածությունը շատ ցածր է։ Մարտավարական օղակում փոքր-ինչ ավելի լավ է։ Ցածր է նաև ադրբեջանական բանակի զինվորների բարոյահոգեբանական վիճակը, որոնք լավ չեն պատկերացնում, թե ինչի համար են պատերազմում։

Մինչդեռ Լեռնային Ղարաբաղի զորքերն ավելի բարձր մակարդակի ռազմական պատրաստվածություն ունեն և ավելի ուժեղ բարոյահոգեբանական վիճակ։ Հենց դա էլ կանխորոշել է այն փաստը, որ ռազմական հակամարտությունը, որ սկսել է Ադրբեջանը, հասել է իր տրամաբանական ավարտին։ Հետագա ռազմական գործողությունները Ադրբեջանին կբերեն այնպիսի կորուստներ, որոնք սպառնալիք են հանդիսանում այդ երկրի ներքաղաքական կայունությանը և անգամ կարող են բերել ալիևների ռեժիմի անկման։