ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՏՏ

Ավստրիայի Գիտությունների ակադեմիայի (ÖAW) գիտնականները կանխատեսում են, որ ամենաուշը մինչև 2050 թվականը Արևելյան Ալպերում գտնվող ավստրիական սառցադաշտերը կվերանան: Այս մասին գրում է ավստրիական Kronen Zeitung թերթը՝ վկայակոչելով գիտնականների մեկնաբանությունները։ «Ավստրիայի սառցադաշտային լանդշաֆտներն անհետանում են այնպիսի արագությամբ, որ ընդամենը մի քանի տարի առաջ ոչ ոք չէր կարող պատկերացնել»,- գրում է թերթը։   Միայն վերջին տարիներին է […]

MISIS համալսարանի գիտնականներն ապացուցել են, որ երկրակեղևի սեյսմիկ ակտիվության որոշակի օրինաչափություններ կան, և դրանց շնորհիվ վեց ամսվա ընթացքում հնարավոր է կանխատեսել ուժեղ ցնցումները։ Բնական աղետների բնութագրերում գրաֆիկները ցույց են տալիս ինքնանմանության հատկությունները, երբ մի մասը նույնական է ամբողջ պատկերին։ Վերլուծելով ցնցումների գագաթնակետային արժեքները՝ կապված տարածական ժամանակային ցուցանիշների հետ՝ հնարավոր է հուսալի կանխատեսումներ անել: «Սեյսմիկ ակտիվության […]

Զամոսկվորեչեի ապագա լյուքս թաղամասի տարածքում հնագիտական ​​աշխատանքների ընթացքում գիտնականները հայտնաբերել են գանձ՝ 15-16-րդ դարերի մետաղադրամներ Իվան Ահեղի և նրա նախնիների դարաշրջանից: Ընդհանուր առմամբ, ավելի քան 700 գտածո է գրանցվել, «Իզվեստիա»-ին հայտնել են Rariteco մշակող ընկերությունում: 14-րդ դարից ժամանակակից Բոլշայա Թաթարսկայայի վրա թաթարական բնակավայր է եղել, որտեղ բնակություն են հաստատել Ոսկե Հորդայի ներգաղթյալները, առևտրականները և արհեստավորները։ […]

Հնդկական տիեզերական առաքելության «Չանդրայան-3» լուսնագնացը կատարել է Լուսնի մակերևույթի բոլոր առաջադրանքները։ Տիեզերանավը ապահով կայանվել և դրվել է քնի ռեժիմի, որը կտևի մինչև սեպտեմբերի 22-ը, X սոցիալական ցանցում հայտնել է Հնդկաստանի տիեզերական հետազոտությունների կազմակերպությունը (ISRO): Այժմ լուսնագնացը շարունակում է աշխատել արևային էներգիայի ընդունիչով: Նա կսպասի հաջորդ արևածագին՝ հաջող զարթոնքի դեպքում սարքը կգտնի նոր առաջադրանքներ, այլապես այն […]

Ամերիկյան SpaceX ընկերությունը, Պենտագոնի շահերից ելնելով, Falcon 9 հրթիռով տիեզերք է ուղարկել 13 ռազմական արբանյակ։ Արբանյակային համաստեղությունը, որը ստեղծվել է Երկրի ցածր ուղեծրում՝ «Proliferated Warfighter» ծրագրի շրջանակներում, կհայտնաբերի և կհետևի հրթիռների արձակմանը, ինչպես նաև կապահովի «գլոբալ ռազմական հաղորդակցություն»: Ընկերությունը, որը պատկանում է ձեռնարկատեր Իլոն Մասկին, ուղիղ եթերով հեռարձակել է կրկնակի օգտագործման Falcon 9 հրթիռի արձակումը […]

Գենետիկ գիտնականները հայտնաբերել են ևս մեկ «խցան», որի միջով անցել են ժամանակակից մարդկանց նախնիները, երբ բնակչությունը շատ սերունդների համար հազիվ է գերազանցել հազարը, ասվում է Science ամսագրում հրապարակված հետազոտության մեջ: «Խցանման» էֆեկտը պոպուլյացիայի գենոֆոնդի կրճատումն է՝ պայմանավորված մի ժամանակաշրջանի անցնելով, որի ընթացքում, տարբեր պատճառներով, տեղի է ունենում նրա քանակի կրիտիկական նվազում։ Հետազոտողները՝ Տեխասի Առողջապահության գիտական […]

Վենեսուելայի նախկին նախագահ Կառլոս Անդրես Պերեսը, ով մահացել է ավելի քան մեկ տասնամյակ առաջ, հայտնվել է մի տեսանյութում, որը ընդդիմադիր «Ժողովրդավարական գործողություն» կուսակցությունը (DA) ստեղծել է արհեստական ​​ինտելեկտի միջոցով: Ակնկալվում է, որ 2024 թվականի Վենեսուելայի նախագահական ընտրությունների համար ընդդիմության փրայմերիզը տեղի կունենա հոկտեմբերին։ Ձախ կենտրոնամետ «Ժողովրդավարական գործողություն» կուսակցությունը ընտրություններին մասնակցելու համար առաջադրում է նախկին պատգամավոր, […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը «Մասնագետների պատրաստման ԲՈՒՀ-մասնավոր հատված համագործակցություն» ծրագրի շրջանակներում հայտարարում է 2023 թվականի դասընթացի իրականացման դրամաշնորհային մրցույթի մասին: Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվում է վերապատրաստման դասընթացներ իրականացնել՝ շուկայում առկա մասնագետների պահանջարկի հիման վրա: Ծրագրի ավարտից հետո դասընթացների մասնակիցներին առաջարկվելու է նվազագույնը 6-ամսյա աշխատանքային պայմանագիր բարձր տեխնոլոգիական ոլորտի կազմակերպություններում: Դրամաշնորհային մրցույթին մասնակցելու համար կարող են […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը օգոստոսի 30-ին ընդունել է Հնդկաստանի Հանրապետության ազգային պաշտպանական քոլեջի պատվիրակությանը՝ Ազգային մասնագիտական դասակարգման հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Սուկրիտի Սինգհ Դահիայի գլխավորությամբ։ Հանդիպմանը մասնակցել է նաև Հայաստանի Հանրապետությունում Հնդկաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Նիլակշի Սահա Սինհան։ Նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը ողջունել է ներկաներին, ընդգծել, որ մեծ պատիվ է նման ներկայացուցչական պատվիրակության […]

Նոր ուսումնական տարվան ընդառաջ՝ ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը հանդիպել է ավագ և մասնավոր դպրոցների տնօրենների հետ՝ ամփոփել օգոստոսյան խորհրդակցությունների շարքը: Խորհրդակցությանը ներկա են եղել ԿԳՄՍ նախարարության հանրակրթության վարչության պետ Թամարա Սարգսյանը, Կրթության զարգացման և նորարարության ազգային կենտրոնի, Կրթական տեխնոլոգիաների ազգային կենտրոնի ներկայացուցիչներ: ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալը ներկայացրել է միասնական և […]

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այսօր ընդունել է Չինաստանի Չենդու քաղաքում անցկացված Համաշխարհային ուսանողական ամառային 31-րդ խաղերի մեդալակիր մարզիկներին: Հանդիպմանը ներկա են եղել նաև ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Կարեն Գիլոյանը, Սպորտի քաղաքականության վարչության պետ Նարինե Շահբազյանը, Հայաստանի ուսանողական մարզական ֆեդերացիայի նախագահ Հովհաննես Գաբրիելյանը, Հայաստանի ավանդական ուշուի ֆեդերացիայի նախագահ Ռուստամ Ալավերդյանը: Հիշեցնենք՝ Հայաստանի […]

Երևանում կայացել է « Jump Dev Conference» տեխնոլոգիական կոնֆերանսը, որը կազմակերպել է հայկական «Ucraft» ընկերությունը։ Կոնֆերանսին մասնակցել են ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը, նախարարի առաջին տեղակալ Գևորգ Մանթաշյանը, կառավարության անդամներ, տարբեր ոլորտների փորձագետներ, հայկական ՏՏ համայնքի ներկայացուցիչներ, հյուրեր Google Cloud, LKI Consulting, Yandex, Cloudflare, այլ միջազգային առաջատար կազմակերպություններից: Կոնֆերանսի ընթացքում ելույթով հանդես են […]

Ավարտվել է ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության նախաձեռնությամբ օգոստոսի 23-28-ը Դիլիջանում անցկացված «Ներուժ 4.0» սփյուռքի տեխնոլոգիական ստարտափների ծրագիրը: Օգոստոսին 27-ին տեղի է ունեցել միջոցառման փակման պաշտոնական արարողությունը, որի ընթացքում հայտարարվել են ծրագրի հաղթողները: ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարի տեղակալ Դավիթ Սահակյանը ողջունել է «Ներուժ 4.0» ծրագրի մասնակիցներին՝ հայրենադարձվելու ցանկության, Հայաստանում ընկերություն հիմնելու և աշխատելու նախաձեռնության […]

Արևմուտքի և Պեկինի միջև մրցակցության պատճառով Մեծ Բրիտանիան զգուշանում է Չինաստանին հրավիրել արհեստական ​​ինտելեկտի գագաթնաժողովին և կարող է նրան արգելել միջոցառման ընթացքում մի շարք բանակցություններ անցկացնել, հինգշաբթի հաղորդում է The Times-ը: Ավելի վաղ բրիտանական իշխանությունները հայտարարել էին, որ նոյեմբերի 1-2-ը Մեծ Բրիտանիայում կանցկացվի AI-ի առաջին համաշխարհային գագաթնաժողովը։ «Պլանավորվում է, որ Չինաստանը հրավիրվի Մեծ Բրիտանիայի արհեստական […]

Իտալիայում մոտ 8,4 միլիոն աշխատատեղ վտանգի տակ կլինի արհեստական ​​ինտելեկտի աճող օգտագործման պատճառով, ասվում է Confartigianato-ի՝ արհեստավորների և փոքր բիզնեսի խոշորագույն ազգային կազմակերպության զեկույցում: «Աշխատակիցների ընդհանուր թվի 36,2%-ը կզգա խորը տեխնոլոգիական վերափոխումների և ավտոմատացման գործընթացների արդյունքները», – զգուշացնում են հոդվածի հեղինակները: Փորձագետների կարծիքով՝ առավել վտանգի տակ են այսպես կոչված «սպիտակ օձիքավորները», այսինքն՝ մասնագիտությունների ներկայացուցիչներ, որոնք […]

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության նախաձեռնությամբ՝ օգոստոսի 23-ին Դիլիջանում մեկնարկել է «Ներուժ 4.0» սփյուռքի տեխնոլոգիական ստարտափների ծրագիրը: Միջոցառման պաշտոնական բացման արարողությանը ներկա են եղել ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը, ՀՀ Ազգային ժողովի նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանը, ՀՀ կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին Գալստյանը, ծրագրի մասնակիցներ ու հյուրեր։ Ողջունելով ներկաներին՝ նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը նշել է, […]

Հնդկական «Չանդրայան-3» լուսնագնացը փափուկ վայրէջք է կատարել Լուսնի մակերևույթի վրա։ Հեռարձակումը եղել է Հնդկաստանի տիեզերական հետազոտությունների կազմակերպության YouTube ալիքով։ Հնդկաստանը դարձավ առաջին երկիրը, որը հաջողությամբ տիեզերանավ իջեցրեց Լուսնի հարավային բևեռում։ «Հնդկաստանն այժմ Լուսնի վրա է։ Հնդկաստանի լուսնային առաքելության հաջողությունը միայն Հնդկաստանինը չէ։ Մենք բոլորս կարող ենք ձգտել դեպի Լուսին և դրանից էլ այն կողմ», – […]

ՀՀ ԳԱԱ Վիկտոր Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարանի գիտաշխատողները միջազգային պրակտիկայում առաջին անգամ ստացել են դիտողական ապացույց ակտիվ աստղերի ժայթքումների և արտահոսքերում խտացումների առաջացման միջև կապի առկայության մասին, հայտնում է ՀՀ ԳԱԱ գիտության հանրայնացման և հասարակայնության հետ կապերի բաժինը: Ակտիվ աստղերի ժայթքումների և արտահոսքերում խտացումների առաջացման միջև առկա կապը վաղուց էր ենթադրվում, սակայն առաջին անգամ միջազգային […]

Ամռանը մարդը կարող է ավելի վատ քնել, քան տարվա մյուս եղանակներին, ասում է բժշկական գիտությունների թեկնածու, նյարդաբան-սոմնոլոգ Ելենա Ցարևան։ Նախ՝ քնելու հետ կապված դժվարություններ կարող են առաջանալ օդի պակասի պատճառով, երկրորդ՝ ննջասենյակում օդի չափազանց բարձր ջերմաստիճանի պատճառով, նշել է Ցարևան։ Նա խորհուրդ է տալիս քնելուց առաջ լավ օդափոխել սենյակը և փորձել զովություն ապահովել այնտեղ։ Բացի […]

Սեպտեմբերից Հայաստանի վեց մարզերի և մայրաքաղաք Երևանի 16 ավագ դպրոցներում կմեկնարկի «Արհեստական բանականության (ԱԲ) սերունդ» փորձարարական կրթական ծրագիրը։ Այն մշակվել է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ Հայաստանի գիտության և տեխնոլոգիաների հիմնադրամի (FAST) կողմից: Այսօր տեղի է ունեցել «Արհեստական բանականության սերունդ» ծրագրի մեկնարկի միջոցառումը, որին ներկա են եղել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և […]

«Ներուժ 4.0» սփյուռքի տեխնոլոգիական ստարտափների ծրագրի հայտադիմումների ընդունման վերջնաժամկետն ավարտված է։ Ծրագրին մասնակցելու է 26 ստարտափ ընկերություն 7 երկրից։ ԱՄՆ-ից, Ֆրանսիայից, Ռուսաստանից, Վրաստանից, Կանադայից, Բրազիլիայից, Գերմանիայից ծրագրին դիմած ընկերություններն ունեն հետևյալ ուղղությունները՝ գյուղատնտեսություն, էներգետիկա, առողջապահություն, կենսատեխնոլոգիաներ, կրթական տեխնոլոգիաներ և այլն: Ընտրված ստարտափները օգոստոսի 23-28-ը կմասնակցեն Դիլիջանում կայանալիք «Ներուժ 4.0» ծրագրին։ «Ներուժ 4.0»-ի արդյունքներով գաղափարի փուլում […]

ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի և Վենետիկի համալսարանի վիշապաքարերը հետազոտող արշավախումբը 2012 թ. Արագածի լեռնազանգվածի հարավային բարձրադիր հատվածում, ծովի մակերևույթից մոտ 3000 մ բարձրության վրա, հայտնաբերել է նոր հնագիտական հուշարձան՝ Տիրինկատար (Կարմիր սար) անվամբ: Այստեղ մոտ 40 հա մակերես ունեցող սարահարթի վրա կենտրոնացած են 12 վիշապաքարեր, որոնք առնչվում են կրոմլեխատիպ կառույցներին (հարթակներին): Դրանց շրջակայքում […]

Ռուսաստանում առաջին անգամ հայտնաբերվել են թերոպոդի՝ գիշատիչ դինոզավրի բրածոներ, հայտնել է Կուզբասի նահանգապետ Սերգեյ Ցիվիլևը Telegram-ի իր ալիքում։ Նա պարզաբանել է, որ կմախքի մի բեկոր է հայտնաբերվել Չեբուլինսկի մունիցիպալ շրջանի Շեստակովի հնէաբանական համալիրում՝ Կուզբասի պետական ​​երկրագիտական ​​թանգարանի արշավախմբի կողմից: «Կուզբասի գիտնականների նոր հայտնագործությունը հսկայական առաջընթաց է պալեոնտոլոգիայում: Սա առաջին նման հայտնագործությունն է Ռուսաստանում և սենսացիա […]

Էլեկտրաէներգիայի էկոլոգիապես մաքուր այլընտրանքային աղբյուրների ստեղծման համար նոր նյութ են ստեղծել UrFU-ի գիտնականները՝ հետազոտական ​​խմբի կազմում: Նրանց խոսքով՝ մշակումը թույլ է տալիս նվազեցնել վառելիքային բջիջների արտադրության վրա ծախսվող ժամանակն ու ռեսուրսները։ Հետազոտության արդյունքները հրապարակված են Journal of the European Ceramic Society ամսագրում: Այսօր կրելի և շարժական էլեկտրոնային սարքերի և էլեկտրական մեքենաների մեծ մասը, ինչպիսիք են […]

Գրեթե 50 տարվա ընթացքում առաջին ներքին ավտոմատ կայանի «Լունա-25» կայանով «Սոյուզ 2.1բ» հրթիռը արձակվել է «Վոստոչնի» տիեզերակայանից, հայտնում է «ՌԻԱ Նովոստի»-ի թղթակիցը։ Վերին աստիճանի կայանից անջատվելուց հետո «Լունա-25»-ը կթռչի դեպի Երկրի բնական արբանյակ, որը կտևի մոտ հինգ օր։ Նախատեսվում է կայանի թռիչքի հետագծի երկու ուղղում. առաջինը՝ մեկնարկից 1,5 օր հետո, երկրորդը՝ Լուսնի շուրջ ուղեծիր մտնելուց […]

Անտարկտիդայի վրա օզոնային անցքը սկսել է անոմալ ձևավորվել այս տարվա սկզբին, հայտնում է The Guardian-ը՝ վկայակոչելով եղանակի կանխատեսումների եվրոպական կենտրոնի արբանյակային տվյալները: Սովորաբար, Անտարկտիդայի վրա մթնոլորտային օզոնային շերտը սկսում է ձևավորվել սեպտեմբերի վերջին, առավելագույնը հասնում է հոկտեմբերին և փակվում նոյեմբերին կամ դեկտեմբերին: Այս տարի օզոնային փոսը սկսել է հայտնվել օգոստոսին։ Գիտնականները վախենում են իրադարձությունների նման […]

Մեկ միլիոն օգտատերեր գնել են Samsung Galaxy Z Flip5 և Fold5 ծալովի սմարթֆոններ։ Այս մասին հայտնում է GSM Arena հրատարակությունը՝ հղում անելով Հարավային Կորեայի աղբյուրներին։ Ըստ ինսայդերների՝ Samsung-ին հաջողվել է հավաքել ավելի քան մեկ միլիոն նախնական պատվեր նոր ծալովի ֆլագմանների վաճառքի համար։ Հեղինակները նշել են, որ կորպորացիան կարողացել է նման արդյունքի հասնել մեկ շաբաթվա ընթացքում. […]

Ամերիկյան Apple ընկերությունը iPhone-ի ծրագրային ապահովման նոր տարբերակի շրջանակներում նախատեսում է զանգի ավարտի կոճակը տեղափոխել սմարթֆոնի ստորին աջ անկյուն, հայտնում է CNBC-ն։ «IOS 17 բետա տարբերակներում Apple-ը տեղափոխել է «ավարտել զանգը» կոճակը: Այն այժմ տեղափոխվել է ներքևի աջ անկյուն՝ էկրանի ներքևի երրորդ մասում լինելու փոխարեն»,- ասվում է գրառման մեջ: iOS 17-ում կլինի կոճակ՝ զանգը FaceTime-ին […]

Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը գիտակցել է արհեստական ​​ինտելեկտի առաջընթացի ազդեցությունը մարդու կյանքի վրա և զգուշացրել է նման տեխնոլոգիաների պատասխանատու օգտագործման կարևորության մասին։ Այս մասին ասված է Սուրբ Աթոռի կայքում հրապարակված Խաղաղության համաշխարհային օրվա հաղորդագրության մեջ։ «Կոչ եմ անում բաց երկխոսություն սկսել նոր տեխնոլոգիաների նշանակության մասին, որոնք օժտված են կործանարար ներուժով և երկակի հետևանքներով։ Պետք է զգոն […]

Թունավոր արևադարձային թփի սերմերից կենսադիզելի արտադրության բարելավման մեթոդը մշակվել է DSTU-ի և FNAC VIM-ի ռուս գիտնականների կողմից: Նրանց կարծիքով, բարբադոսյան ընկույզի (Jatropha curcas) մշակման մեթոդը կնվազեցնի աշխատուժի ծախսերը և կբարելավի ստացված կենսավառելիքի որակը։ Արդյունքները հրապարակված են Sustainability-ում: Բիոդիզելը երկար շղթայով ճարպաթթվի մեթիլ էսթեր է, որը ստացվում է բուսական յուղից և կենդանական ճարպերից: Փորձագետները նշել են, […]