Կարևոր է պահպանել տեմպը և շարունակել տնտեսական մարտահրավերներին համատեղ արձագանքելու մեխանիզմների մշակումը. Փաշինյան

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Նուր-Սուլթանում մասնակցել է Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի հերթական նիստին, որին մասնակցել են նաև ՌԴ վարչապետ Միխայիլ Միշուստինը, Բելառուսի վարչապետ Ռոման Գոլովչենկոն, Ղազախստանի վարչապետ Ալիխան Սմաիլովը, Ղրղզստանի վարչապետ Ակիլբեկ Ժապարովը, Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի նախագահ Միխայիլ Մյասնիկովիչը, ինչպես նաև ԵԱՏՄ-ում դիտորդ պետության` Ուզբեկստանի վարչապետ Աբդուլլա Արիպովը:

Իր ելույթում, վարչապետ Փաշինյանը, մասնավորապես, նշել է.

«Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի հարգելի անդամներ,
Հանդիպման հարգելի մասնակիցներ,

Նախ թույլ տվեք շնորհակալություն հայտնել մեր ղազախ գործընկերներին հյուրընկալության և այսօրվա հանդիպումը բարձր մակարդակով կազմակերպելու համար։

Օգտվելով առիթից, հարգելի Ալիխան Ասխանի, ցանկանում եմ ևս մեկ անգամ շնորհավորել Ձեզ՝ Ղազախստանի Հանրապետության կառավարության ղեկավարի պաշտոնում նշանակվելու կապակցությամբ։ Վստահ եմ, որ Ձեր հարուստ փորձը զգալի ներդրում կունենա ինչպես Ղազախստանի զարգացման, այնպես էլ մեր ինտեգրացիոն միավորման խորացման գործում։

Անկեղծորեն ողջունում եմ Ուզբեկստանի Հանրապետության վարչապետ Աբդուլլա Նիգմատի Արիպովին ու ևս մեկ անգամ հաստատում դիտորդ երկրների հետ համատեղ ծրագրերի և նախագծերի իրականացման շրջանակներում համագործակցությունը զարգացնելու պատրաստակամությունը, այդ թվում՝ Եվրասիական տնտեսական միության առանձին նախաձեռնությունների առումով։

Հարգելի գործընկերներ,

Ցանկանում եմ գոհունակությամբ նշել 2021 թ.-ին մեր երկրների միջև փոխադարձ առևտրի ոլորտում արձանագրված դրական արդյունքներն ու միտումները։ Կարևոր է, որ համաճարակաբանական սահմանափակումների և համաշխարհային տնտեսական ցնցումների պայմաններում Միության շրջանակում աշխատանքը շարունակվի համակարգված կերպով։

Ավելին, 2020 թ.-ին այնպիսի արտաքին գործոններով, ինչպիսիք են համաշխարհային առևտրի և արդյունաբերական արտադրության աճի տեմպերի դանդաղումը, պայմանավորված փոխադարձ առևտրի նվազման ֆոնին Հայաստանի տնտեսությունն ապահովեց ԵԱՏՄ երկրների հետ փոխադարձ առևտրի ծավալների զգալի աճ։ Առևտրաշրջանառությունը 2021 թ.-ին նախորդ տարվա համեմատ աճել է 20,6%-ով և կազմել 2,7 մլրդ ԱՄՆ դոլար։ Հայաստանից ԵԱՏՄ երկրներ արտահանման մատակարարումների ծավալը նույն ժամանակահատվածում աճել է 25,2%-ով։ Ընդ որում՝ փոխադարձ առևտրում արտահանման աճի տեմպերն ավելի բարձր են, քան դեպի երրորդ երկրներ հայկական արտադրանքի արտահանման աճի տեմպերը։ Աճի լավագույն ցուցանիշներն ապահովել են թարմ և վերամշակված գյուղատնտեսական արտադրանքը, ալկոհոլային և ոչ ալկոհոլային խմիչքները, տեքստիլի և կոշիկի արդյունաբերության արտադրանքը, ինչպես նաև ԵԱՏՄ անդամ երկրներում պահանջարկ ունեցող մի շարք այլ ճյուղերի արտադրանքները։

Արտահանման ծավալների աճին զուգընթաց աճել են նաև Միության երկրներից Հայաստան ներմուծման ցուցանիշները։ Այսպիսով, ծագման երկրի հատկանիշով ներմուծումն աճել է 18,5%-ով։

Հուսով ենք, որ այս տարի համագործակցությունը կլինի ոչ պակաս արդյունավետ, այդ թվում՝ Միության ինտեգրման հիմնական ոլորտներում առաջընթացի և նոր նախաձեռնությունների իրականացման հաշվին։

Չափազանցություն չի լինի, եթե նշեմ, որ նման արդյունքները հնարավոր են դարձել նաև ազգային կառավարությունների և Միության մարմինների համակարգված ջանքերի շնորհիվ։ Մենք բոլորս վերաֆորմատավորել ենք մեր աշխատանքը՝ ի նպաստ ավելի գործնական գործողությունների և արագ որոշումներ կայացնելու՝ ի շահ մեր երկրների քաղաքացիների և բիզնեսի: Այս փուլում չափազանց կարևոր է պահպանել հավաքած տեմպը և շարունակել տնտեսական մարտահրավերներին համատեղ արձագանքելու մեխանիզմների մշակումը։

Գործընկերներ,

Այսօր թվային տեխնոլոգիաների զարգացման մակարդակը որոշիչ դեր է խաղում երկրների և տնտեսական միությունների մրցունակության հարցում։ Հայաստանի Հանրապետությունը համարում է թվային տնտեսության անցումը որպես տնտեսական աճի առանցքային շարժիչ ուժ, ավանդաբար ակտիվորեն մասնակցում և աջակցում է Միության թվային օրակարգի ձևավորմանն ու իրականացմանը։

Այս համատեքստում, կցանկանայի ընդգծել արդյունաբերական կոոպերացիայի, սուբկոնտրակտացիայի և տեխնոլոգիաների տրանսֆերի եվրասիական ցանցի նախագծի իրականացման կարևորությունը։ Միության երկրների միջև արդյունաբերական համագործակցությունը պետք է ուղղված լինի առաջնահերթ ոլորտներում համագործակցության խորացմանը և փոխադարձ առևտրի խոչընդոտների վերացմանը, ներմուծման փոխարինման զարգացմանը, նորարարությունների ներդրմանը և բարձր տեխնոլոգիական նոր ճյուղերի ստեղծմանը:

Նշեմ, որ Հայաստանը միկրոէլեկտրոնիկայի ոլորտում ունի կարողություններ, որոնք հնարավորություն են տալիս արտադրել բարդ էլեկտրոնային արտադրանք, ինչը ևս մեկ կարևոր քայլ կարող է լինել մեր Միության շրջանակում միկրոէլեկտրոնիկայի ձեռնարկությունների միջև համագործակցության զարգացման գործում։

Բացի այդ, կարևոր ենք համարում նաև քաղաքացիական ավիացիայի ոլորտում արդյունաբերական համագործակցության ընդլայնումը։ Այս ուղղության զարգացումը թույլ կտա արդյունաբերողներին կենտրոնացնել իրենց ուժերը` ամենապահանջված ապրանքների սեփական արտադրության վրա։

Այս առումով, անհրաժեշտ է ընդլայնել Միության երկրներում արդյունաբերության պետական աջակցության գործիքները և դրանց առաջանցիկ մերձեցման հնարավոր ուղղությունները։

Բացահայտելով Միության թվային ներուժը՝ չեմ կարող չնշել «ԵԱՏՄ-ում բեռնափոխադրումների հետագծի նավիգացիոն կնիքների կիրառման մասին» և «Ապրանքների հետագծելիության մեխանիզմի մասին» համաձայնագրերի ստորագրումը։ Համաձայնագրերի դրույթների կիրառումը նպատակաուղղված է ապրանքների անդրսահմանային փոխադրումների համար հեռահար թվային ուղեկցման տրամադրմանը և սահմանին դրանց մաքսազերծման ընթացակարգի պարզեցմանը և, ի վերջո, ուղղված է փոխադրումների թափանցիկության բարձրացմանը, ինչը նույնպես դրական ազդեցություն կունենա ընդհանրապես տրանսպորտային ծառայությունների ոլորտի զարգացման վրա։ Տրանսպորտային ենթակառուցվածքի դիվերսիֆիկացիան կխթանի Միության ներսում առևտրի աճը և ապրանքների արտահանումն արտաքին շուկաներ, ինչպես նաև տարանցիկ տրանսպորտային միջանցքների զարգացումը։

Պակաս կարևոր ոլորտ չէ նաև էլեկտրոնային առևտրի զարգացումը, որը ոչ միայն արագ թափ է հավաքում, փոխելով համաշխարհային շուկայի սպառողական վարքագիծը, այլ նաև ընդլայնում է նրա անդրսահմանային հնարավորությունները։ Միաժամանակ անհրաժեշտ է արագացնել Միության շրջանակում գործող էլեկտրոնային առևտրի հարկման մեխանիզմի կատարելագործման ուղղությամբ աշխատանքը՝ հարկային վարչարարության լավագույն համաշխարհային փորձին համապատասխան։

Վերջում, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ 2022 թ-ին Եվրասիական տնտեսական միության մարմիններում նախագահությունն անցել է Ղրղզստանի Հանրապետությանը, ցանկանում եմ հաջողություն մաղթել մեր գործընկերներին և հաստատել Հայաստանի Հանրապետության պատրաստակամությունը՝ համագործակցելու նախագահող երկրի և անդամ պետությունների հետ՝ ի նպաստ եվրասիական ինտեգրման հետագա զարգացմանը։

Վստահ եմ, մեր համատեղ ջանքերը հաջողությամբ կպսակվեն ինչպես Միության ներսում, այնպես էլ ազգային մակարդակում՝ ի շահ մեր քաղաքացիների։

Շնորհակալություն ուշադրության համար»։

Նիստի ընթացքում քննարկվել են ԵԱՏՄ շրջանակում առանձին նախաձեռնություններին Ուզբեկստանի մասնակցությանը, ԵԱՏՄ երկրների մակրոտնտեսական իրավիճակին և տնտեսությունների զարգացմանն ուղղված առաջարկություններին, Միության շրջանակում ապրանքների հետագծելիությանը, արդյունաբերության ոլորտում հետագա համագործակցությանը վերաբերող հարցեր:

Որոշում է կայացվել Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի հաջորդ նիստն անցկացնել Բելառուսի մայրաքաղաք Մինսկում` այս տարվա հունիսին:

Վարչապետի աշխատանքային այցը Ղազախստանի Հանրապետություն ավարտվել է: