18:47 25.01.2023
Փետրվարի մեկից կփոխվի քաղաքացիներին հաշմանդամության խումբ որոշելու կարգը: Հաշմանդամության խումբ սահմանելու համար ներկայում բժիշկները հիմնվում են հիվանդության նկարագրի, փաստաթղթերի ու տեղում արտաքին զննության վրա։ Փետրվարի մեկից առաջին անգամ բժշկասոցիալական հանձնաժողովներ դիմած քաղաքացիների դեպքում հաշմանդամության խումբ որոշելու մոդելը կփոխվի։ Այսինքն բժշկական մոդելից անցումը սոցիալականի նախատեսում է, որ առաջին անգամ հանձնաժողովին դիմած քաղաքացին դիմումի հետ միասին պետք է ներկայացնի նաև ինքնագնահատման թերթիկը, որը նախկինում չի պահանջվել:
«Այդ ինքնագնահատման թերթիկը նոր տարբերակ է, որն ինձ թվում է փորձաքննությանը շատ ավելի լրացուցիչ օգնության, կողմնորոշման միջոց է լինելու, որովհետև այդտեղ անձն ինքն է արդեն նշում իր կարողությունները, սահմանափակումները՝ ի՞նչ չի կարող անել, ի՞նչն է երբեմն դժվարությամբ անում կամ ընդհանրապես չի կարողանում անել»,- պարզաբանում է թիվ 4 ԲՍՓ աջակցող ապահովման միջոցների բաժնի փորձագետ Լիլիա Մանուկյանը։
Նոր մոդելի ներդրմամբ կփոխվի նաև հանձնաժողովին հիվանդությունը հավաստող փաստաթղթերի ներկայացման կարգը: Դրանք հասանելի կդառնան օն լայն եղանակով, պոլիկլինիկաներից տրամադրվող 88 ձևի փաստաթղթի անհրաժեշտություն այլևս չի լինի: Իսկ դիմումատուի փաստաթղթերի փաթեթը կկազմի հատուկ մասնագետը։
Ըստ այդմ, բժշկասոցիալական փորձագիտական հանձնաժողովի կազմն է ընդլայնվում: Թերապևտին, վիրաբույժին ու նյարդաբանին այսուհետ կմիանան նաև նեղ մասնագետներ, որոնք տեղում կհետազոտեն քաղաքացիներին ու կգնահատեն նրանց ֆունկցիոնալության աստիճանները:
Ամենակարևոր փոփոխությունը, որ կատարվել է, վերաբերում է հաշմանդամության խմբերի որոշմանը: Ներկայում գործող առաջին, երկրորդ և երրորդ խմբերի փոխարեն փետրվարի 1-ից առաջին անգամ կսահմանվեն նոր կարգավորումներ:
«Նոր մոդելի պարագայում մենք ունենալու ենք միջին, ծանր և խորը ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճաններ, որոնք որ ամբողջ մոդելի տրամաբանությունն են։ Դա ենթադրում է, որ անձի ֆունկցիոնալությունը պետք է գնահատվի՝ հաշվի առնելով ոչ միայն բժշկական և առողջապահական խնդիրները, այլ նաև մասնակցությունն ու ակտիվությունը միջավայրում։ Խնդիրը դիտարկվում է այսպես՝ անձը այո՛, ունի առողջական խնդիրներ, բայց այնուամենայնիվ, այդ խնդիրը դիտարկվում է նաև անձից դուրս։ Օրինակ, սայլակով տեղաշարժվող մարդկանց դեպքում, թե որքանով է միջավայրը հարմարեցված իր տեղաշարժի համար»,- պարզաբանում է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հավասար հնարավորությունների ապահովման վարչության պետ Քրիստինա Հովհաննիսյանը։
Հաշմանդամության խմբերի փոխարեն ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճանների սահմանման պարագայում ի՞նչ կարգով և ինչպե՞ս են որոշվելու քաղաքացուն տրվող արտոնությունների կամ հաշմանդամության նպաստի չափերը։
Օրինակ, ֆունկցիոնալության սահմանափակման ցածր աստիճան ստանալու դեպքում քաղաքացին չի օգտվի արտոնյալ պայմաններով դեղորայք ձեռք բերելուց, համավճարով կամ անվճար բուժման, նպաստ ստանալու հնարավորություններից։
«0-ից 4 աստիճանի դեպքում քաղաքացուն ոչինչ չի տրվում, 5-ից մինչև 25 աստիճանի դեպքում տրամադրվում է միայն ծառայությունների մատուցում, իսկ դրանից հետո արդեն, աստիճանի բարձրանալու դեպքում, տրվում է միջին, ծանր և խորը աստիճան, այս պարագայում նաև քաղաքացին նպաստ է ստանում»,- ասում է Լիլիա Մանուկյանը։
Ներդրվող գնահատման նոր մոդելի գործընթացը վերաբերում է նաև հաշմանդամ երեխային կարգավիճակ սահմանելուն: Հունվարի մեկից ներդրվել է նաև հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար աշխատավայրում կամ ուսումնական հաստատություններում խելամիտ հարմարեցումներ իրականացնելու ծրագիրը, ինչը կնպաստի հաշմանդամություն ունեցող անձանց ազատ տեղաշարժի հնարավորության ընդլայմանը և զբաղվածության ապահովմանը։
23:59 16.06.2025
Ելփին բնակավայրի հարակից հատվածում հիմնանորոգվում է 6.4կմ երկարությամբ ճանապարհահատվածըՄ-2 միջպետական ճանապարհի՝ Ելփին բնակավայրի հարակից հատվածում հիմնանորոգվում է 6.4կմ երկարությամբ ճանապարհահատվածը։ Այս մասին հայտնել են «Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամից: Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:55 16.06.2025
Tasnim. Իրանը հրթիռների նոր ալիք է արձակել Իսրայելի ուղղությամբԻրանի զինված ուժերը սկսել են նոր հրթիռային հարվածներ հասցնել Իսրայելում գտնվող թիրախներին, հաղորդում է իրանական Tasnim լրատվական գործակալությունը։ Հրեական պետության ուղղությամբ արձակված հրթիռների ճշգրիտ թիվը չի նշվում։ ...
23:49 16.06.2025
Սա գիտակրթական ներուժի զարգացման կարևոր քայլ է․ Տիգրան ԱվինյանԵրևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը Ֆոյսբուքի իր էջում գրել է. «Որպես Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի Հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ՝ ցանկանում եմ կիսվել մի կարևոր նախաձեռնությամբ։ ՀԱՊՀ-ում հիմնադրվել է «Ինտեգրալ սխեմաների նախագծման և մոդելավորման ուսումնական ու գիտահետազոտական լաբորատորիա»։ Պարզեցված ձևակերպմամբ՝ սա լաբորատոր միջավայր է, որտեղ կիրականացվի միկրոչիպերի և էլեկտրոնային համակարգերի նախագծում և փորձարկում՝ ժամանակակից ծրագրային ապահովման, բարձր ճշգրտությամբ […] ...
23:44 16.06.2025
Ավան վարչական շրջանում շարունակվում են բարեկարգման աշխատանքներըԱվան վարչական շրջանում շարունակվում են բարեկարգման աշխատանքները։ Այս մասին հայտնել են Երևանի քաղաքապետարանից: 2025-ին նախատեսվում է կառուցել և բարեկարգել 12 բակային տարածք՝ ավանցիների համար ստեղծելով ավելի հարմարավետ ու կանաչ միջավայր։ Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:37 16.06.2025
Ագրոօդերևութաբանական տեղեկատվություն. հունիսի 9-15-ըՀանրապետությունում շարունակվել է գյուղատնտեսական մշակաբույսերի աճն ու զարգացումը։ Այս մասին հայտնել են «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից: Հովտային շրջաններում սկսվել է ծիրանի հասունացումը և շաքարանյութի կուտակումը, կատարվել է ընտրովի բերքահավաք։ ՀԱշնանացան ցորենը շարունակել է գտնվել կաթնային հասունացման փուլում։ Բանջարանոցային մշակաբույսերի մոտ սկսվել է ծաղիկների թառամումը։ Նախալեռնային և լեռնային շրջաններում շարունակվել է պտղատուների պտղի ձևավորումը, կարտոֆիլի […] ...
23:30 16.06.2025
Աշխարհի արագ շախմատի թիմային առաջնությունում հայ գրոսմայստեր Հայկ Մարտիրոսյանի մասնակցությամբ «Freedom» թիմը դարձավ բրոնզե մեդալակիրԼոնդոնում անցկացված 2025 թվականի աշխարհի արագ շախմատի թիմային առաջնությունում հայ գրոսմայստեր Հայկ Մարտիրոսյանի մասնակցությամբ «Freedom» թիմը դարձավ բրոնզե մեդալակիր: Այս մասին հայտնել են Հայաստանի շախմատի ֆեդերացիայից։ Թիմի անդամներն են. Վիշվանաթան Անանդ (Հնդկաստան) Լե Քուանգ Լիեմ (Վիետնամ) Սամուել Սևյան (ԱՄՆ) Ռաուֆ Մամեդով (Ադրբեջան) Հայկ Մարտիրոսյան (Հայաստան) Ալեքսեյ Սարանա (Սերբիա) Աննա Մուզիչուկ (Ուկրաինա) Թեոդորա Ինյաց (Սերբիա) Սարբարթո […] ...