22:07 09.02.2023
Փետրվարի 9-ին աշխարհը նշում է ստոմատոլոգի միջազգային օրը։ Եվրոպական բժշկական կենտրոնի ատամնաբույժ Յակիմ Լախայը Gazeta.Ru-ին պատմել է ամենատարածված առասպելների մասին, որոնց բախվում են ատամնաբույժները։
Մասնագետի խոսքով՝ ամենատարածված առասպելն այն է, որ կաթնատամները բուժելու կարիք չունեն։
«Եթե դրանք չբուժվեն, ապա վաղաժամ կորցնելու հավանականություն կա, ինչը կհանգեցնի նրան, որ մշտական ատամի տեղը կփոխարինվի հարևան կաթնային ատամներով, որոնք կսկսեն թեքվել դեպի բացակայող ատամը։ Ավելին, չբուժված կաթնատամները վարակի աղբյուրեն. վարակները կարող են արյան միջոցով տարածվել երեխայի օրգանիզմ՝ դրանով իսկ վնասելով երիկամներին, լյարդին և նույնիսկ սրտին: Առաջին հերթին, իմունիտետը հարվածի տակ է, ուստի կաթնատամները պետք է բուժվեն»,- բացատրել է բժիշկը։
Երկրորդ առասպելը կապված է այն բանի հետ, որ կարիեսը իբր հայտնվում է միայն քաղցրավենիք սիրողների մոտ։
«Առաջին հերթին մեծ դեր է խաղում էմալի դիմադրողականությունն ու խտությունը, որը թույլ չի տալիս կարիեսին արագ զարգանալ։ Սա կարող է գենետիկորեն որոշվել և կախված է հյուսվածքի կառուցվածքից կամ օգտագործվող ատամի մածուկից, որը գործում է էմալի մակերեսի վրա: Որպես կանխարգելիչ միջոց՝ կարելի է հրաժարվել դոնդողային կոնֆետներից և իրիսից, քանի որ դրանք կպչում են ատամներին և հրահրում միկրոբներ, որոնք ակտիվորեն ուտում են շաքար և թթու արտազատում՝ հրահրելով կարիեսի զարգացումը։ Նաև մինչև 12 տարեկան երեխաները ձեռքի հմտություններ չունեն, միշտ չէ, որ մանրակրկիտ մաքրում են ատամները, ինչը հիգիենայի տեսանկյունից հանգեցնում է կարիեսի զարգացմանը։ Այդ իսկ պատճառով ծնողները պետք է վերահսկեն դրանք՝ օգնելով մաքրել ատամները»,- ընդգծել է ատամնաբույժը։
Երրորդ առասպելն այն է, որ կաթնատամները չունեն արմատներ կամ նյարդեր, ասել է Լահայը:
«Կաթնատամների մեջ կան արմատներ, որոնք երբեմն նույնիսկ ավելի մեծ են, քան մշտականները: Բանն այն է, որ ատամների փոփոխության պահին այդ արմատները ներծծվում են, իսկ երբ ատամն ընկնում է, տեսնում ենք միայն պսակի հատվածը։ Եվ մեկ այլ առասպել կապված է այն բանի հետ, որ կաթնատամները նյարդեր չունեն։ Այնուամենայնիվ, կա նյարդաանոթային կապոց, որը գտնվում է ատամնաբուժական ջրանցքների մեջտեղում և միանում է նյարդային վերջավորություններին, զարկերակներին և երակներին: Դրա միջով ատամ են անցնում սնուցիչները, որոնք թույլ են տալիս այն հագեցնել հանքանյութերով՝ հաղորդելով սպիտակություն և էսթետիկ տեսք։ Ատամից նյարդի հեռացումը աստիճանաբար հանգեցնում է նրան, որ այն կորցնում է իր սպիտակությունը, փոխում է գույնը և դառնում փխրուն։ Ատամնաբույժները խորհուրդ են տալիս նման ատամները ծածկել պսակներով, որպեսզի չկորցնեն դրանք»,- պարզաբանել է փորձագետը։
12:50 17.05.2025
ՀՀ դեսպանը հանդիպել է Վրաստանի Պետական անվտանգության ծառայության ղեկավարի հետՄայիսի 16-ին Վրաստանում ՀՀ դեսպան Աշոտ Սմբատյանին ընդունեց Վրաստանի Պետական անվտանգության ծառայության ղեկավար Անրի Օխանաշվիլին։ Հանդիպմանը քննարկվեցին ՀՀ և Վրաստանի համապատասխան գերատեսչությունների միջև փոխգործակցությանն առնչվող հարցեր։ ...
12:40 17.05.2025
Երկրի վրա մագնիսական փոթորիկ է սկսվելՇաբաթ օրը Երկրի վրա սկսվել է G2 դասի մագնիսական փոթորիկ, որը գնահատվում է որպես չափավոր։ Այս մասին իր Telegram ալիքում հայտնել է «Ֆոբոս» օդերևութաբանական կենտրոնի առաջատար մասնագետ Միխայիլ Լեուսը։ «Կեսգիշերից հետո միջմոլորակային մագնիսական դաշտի բաղադրիչների կոնֆիգուրացիայի փոփոխությունը դարձել է Երկրի մագնիսոլորտում թույլ խանգարումների պատճառ։ Մի քանի ժամ հետո այդ խանգարումները ուժգնացել են և հասել G2 […] ...
12:30 17.05.2025
Յամալը չափազանցրեց ամեն ինչ, ես նրան ասացի, որ դադարի սադրել․ Գոնսալես«Էսպանյոլի» գլխավոր մարզիչ Մոնոլո Գոնսալեսը մեկնաբանել է «Բարսելոնայի» դեմ խաղում պաշտպան Լեանդրո Կաբրերայի ստացած կարմիր քարտը: «Կաբրերան կարող էր խուսափել հեռացումից, բայց Յամալը չափազանցրեց ամեն ինչ: Ես նրան ասացի, որ դադարի սուզվել և սադրել: Յամալը շատ լավ ֆուտբոլիստ է, սակայն այդպիսի հարվածից հետո չէր կարող նման կերպ ընկնել»,- Գոնսալեսի խոսքերը մեջբերում է Marca-ն: Հիշեցնենք, որ […] ...
12:24 17.05.2025
Շարունակվում են կենսաչափական համակարգի ներդրման աշխատանքները․ քննարկվել են կենսաչափական անձնագրերի դիզայնին և կոնցեպտին վերաբերող հարցերՆերքին գործերի նախարար Արփինե Սարգսյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել աշխատանքային քննարկում՝ կենսաչափական անձնագրերի և անձը հաստատող այլ փաստաթղթերի դիզայնին և կոնցեպտին վերաբերող հարցերի վերաբերյալ։ Մասնակցել են Հայաստանում կենսաչափական անձնագրերի և նույնականացման քարտերի նոր համակարգի ներդրման «պետություն-մասնավոր» գործընկերության ծրագրի շրջանակում դիզայնի աշխատանքային խմբի անդամները և կենսաչափական համակարգի ներդրման մրցույթը հաղթած «Հայփաս» ընկերության մասնագետները։ Նախարար Սարգսյանը նախանշել […] ...
12:15 17.05.2025
Լոռու մարզում կատարված 29-ամյա երիտասարդի սպանությունը բացահայտվեց թարմ հետքերով. կան ձերբակալվածներՄայիսի 16-ին’ ժամը 23:20-ին, մարմնի տարբեր մասերի կտրած-ծակած վերքերով ու գանգուղեղի կոտրվածքով Սպիտակի բժշկական կենտրոն է տեղափոխվել Արսեն Կիրակոսյանը։ Լոռու մարզի Ծաղկաբեր գյուղի բնակիչ, 29-ամյա երիտասարդը հոսպիտալացվելուց մեկ ժամ անց մահացել է։ ՆԳՆ ոստիկանության մի շարք ստորաբաժանումների համագործակցված աշխատանքի արդյունքում հանցագործությունը բացահայտվել է թարմ հետքերով։ Մասնավորապես, Քրեական ոստիկանության գլխավոր և Լոռու մարզային վարչությունների, Համայնքային ոստիկանության […] ...
12:05 17.05.2025
ՈՒԵՖԱ-ն կարող է փոխել ֆուտզալի Եվրոպայի առաջնության անցկացման վայրըՈՒԵՖԱ-ն դիտարկում է ֆուտզալի Եվրոպայի առաջնության տեղափոխությունն այլ երկիր, հայտնում է Sputnik Литва-ն: Խնդիրն այն է, որ մրցաշարն ընդունող Լիտվան և Լատվիան հրաժարվել են Բելառուսի հավաքականին հյուրընկալելուց: Եվրո-2026-ը տևելու է հունվարի 18-ից փետրվարի 8-ը: Հիշեցնենք, որ Եվրոպայի առաջնության եզրափակիչ փուլի ուղեգիր է նվաճել նաև Հայաստանի հավաքականը: ...
