22:12 14.02.2023
Սերը համարվում է մարդկային ամենաուժեղ և բարդ զգացմունքներից մեկը, որի բնույթը մինչ օրս ուսումնասիրության առարկա է տարբեր մասնագիտությունների հետազոտողների համար։ Վալենտինի օրը՝ փետրվարի 14-ին, Doctis հեռաբժշկության ծառայության ընտանեկան հոգեբան Յուլիա Բոլոտովան «Իզվեստիային» պատմել է այն մասին, թե ինչպես է այս զգացումն ազդում մարմնի և մարդու կյանքի վրա։
«Ի՞նչն է պատասխանատու սիրո «միացման» համար բժշկագիտության տեսանկյունից։ Մենք բոլորս գիտենք «սրտի զգացում» փոխաբերությունը, բայց դա պարզապես փոխաբերություն է: Սիրահարվածության շրջանում ակտիվանում են բոլորովին այլ օրգաններ՝ նեյրոէնդոկրին համակարգի օրգանները՝ լիմբիկ համակարգը, հիպոթալամուսը, հիպոֆիզի, սոճու և մակերիկամների գեղձերը, որոնք, իրենց հերթին, ազդում են մարմնի վրա նյարդային կապերի, հորմոնների և նեյրոհաղորդիչների միջոցով»,- պարզաբանել է մասնագետը։
Ըստ նրա՝ սիրո ժամանակ մարդու մեջ հորմոնների և նեյրոհաղորդիչների կոնցենտրացիան նման է սթրեսի ժամանակ առաջացածին, այդ իսկ պատճառով սերն անվանում են դրական սթրես մարմնի համար։ Այս վիճակում մարդը կարող է սկսել նիհարել և խնդիրներ ունենալ քնի հետ:
«Ենթադրվում է, որ ուրախության օքսիտոցինի հորմոնի մակարդակի բարձրացումը, որն ավել է արտադրվում սիրահարների մոտ, թուլացնում է սովի զգացումը և հանգեցնում է օրգանիզմի համար անհրաժեշտ կալորիաների քանակի նվազմանը։ Իսկ ադրենալինն իր հերթին արագացնում է ստանդարտ սննդակարգի կլանումը և ավելացնում նյութափոխանակությունը՝ դրանով իսկ խթանելով ճարպերի այրումը»,- ասել է Բոլոտովան։
Միաժամանակ հոգեբանն ընդգծել է, որ սիրահարվելն ավելի շատ դրական ազդեցություն է ունենում օրգանիզմի վրա. Օրինակ՝ այս զգացումը բարելավում է իմունային համակարգի աշխատանքը՝ էյֆորիայի հորմոն էնդորֆինը, իսկ բարձր կոնցենտրացիայի մեջ օքսիտոցինը կարող է ամրապնդել իմունային համակարգը։
«Ապացուցված է, որ զույգերի մեջ երջանիկ մարդիկ շատ ավելի հազվադեպ են հիվանդանում, քան միայնակները։ Նաև Լոս Անջելեսի Կալիֆորնիայի համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ սիրահարվելը ակտիվացնում է գեները, որոնք պատասխանատու են ինտերֆերոնի արտադրության համար՝ իմունային համակարգի սպիտակուց, որն օգնում է պայքարել վիրուսային վարակների դեմ: Բացի դրանից, գիտականորեն հաստատված է, որ ընտանիքի մարդիկ, հատկապես տղամարդիկ, ավելի քիչ են հակված սրտանոթային հիվանդությունների»,- նշել է փորձագետը։
Բացի դրանից, սիրահարված մարդիկ ավելի հակված են առողջ ապրելակերպի, ավելի հաճախ են զբաղվում ֆիզիկական դաստիարակությամբ կամ սպորտով։ Ըստ Բոլոտովայի՝ դա տեղի է ունենում այն պատճառով, որ դոֆամինը` կենտրոնացման հորմոնը, մեծացնում է մոտիվացիան և դրական փոփոխությունների ցանկությունը՝ ավելի լավ տեսք ունենալու և գրավիչ մնալու համար:
Սիրահարվելու ևս մեկ դրական ազդեցությունը կապված է ակադեմիական և կարիերայի հաջողությունների հետ: Այսպիսով, կորտիզոլ հորմոնը բարձրացնում է գլյուկոզայի մակարդակը՝ մարմնին տալով ավելի շատ էներգիա, իսկ դոֆամինը, ադրենալինի հետ համատեղ, բարձրացնում է արտադրողականությունը և թույլ է տալիս հասնել բարձր արդյունքների կարիերայում և մարզումներում։
«Բացի դրանից, բազմաթիվ դիտարկումների շնորհիվ գիտնականները պարզել են, որ էնդորֆիններն ակտիվացնում են մարդկանց ստեղծագործական ունակությունները։ Նաև սերը ստիպում է մարդու ուղեղի այն հատվածները, որոնք պատասխանատու են հիշողության և ուշադրության համար, ավելի շատ աշխատել»,- ավելացրել է հոգեբանը։
11:14 17.06.2025
Եղեգնաձոր քաղաքում գործարկվելու են էլեկտրական շչակներՀունիսի 18-ին՝ ժամը 10:00-ից մինչև 14:00-ն ընկած ժամանակահատվածում, Վայոց ձորի մարզի Եղեգնաձոր համայնքի Եղեգնաձոր քաղաքում անցկացվելու է «Ազդարարում, տարհանում, պատսպարում» թեմայով հատուկ տակտիկական ուսումնավարժություն, որի ընթացքում գործարկվելու են էլեկտրական շչակներ։ Փրկարար ծառայությունից խնդրում են չանհանգստանալ։ ...
11:07 17.06.2025
Հոգեկան առողջության պահպանման ոլորտում առաջ ենք գնում. Անահիտ ԱվանեսյանԱռողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը մասնակցում է «Հոգեկան առողջությունը քաղաքականության բոլոր ուղղություններով. մարտահրավերների հասցեագրում և համատեղ լուծումների մշակում» խորագրով բարձր մակարդակի համաժողովին: Այս մասին նախարարը տեղեկացրել է ֆեյսբուքյան իր էջում: «Պանելային քննարկմանը ներկայացրել եմ Հայաստանի հաջողված փորձը, հոգեկան առողջության ոլորտում կոալիցիայի ստեղծման, ճգնաժամային իրավիճակներում միջգերատեսչական համագործակցության արդյունքում առաջնակի կարիքների բավարարումն և ապաինստիտուցիոնալացումը: Հոգեկան առողջության պահպանման ոլորտում […] ...
10:54 17.06.2025
Տեսագրությունում երևացող անձը որոնվում է նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակներումՏեսագրությունում պատկերված անձը որոնվում է նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակներում: Ծանուցում. Ենթադրյալ հանցանքի մեջ կասկածվողը կամ մեղադրվողը համարվում է անմեղ, քանի դեռ նրա մեղավորությունն ապացուցված չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով` դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով: ...
10:42 17.06.2025
ԱԺ-ն մերժեց պարտադիր զինծառայության ժամկետը գումարի դիմաց կրճատելու նախագիծըԱզգային ժողովը մերժեց «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի հեղինակած օրենքի նախագիծը, որով առաջարկվում էր սահմանել զինծառայության տարբեր ժամկետներ՝ համապատասխան վճարի դիմաց։ «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ նախագիծը չընդգրկվեց ԱԺ նիստերի օրակարգում․ դեմ քվեարկեց 87 պատգամավոր։ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջորյանը նշեց, որ խմբակցությունը մանրամասն քննարկել է նախագիծը, սակայն դրա առանձին կարգավորումները, ձևակերպումները և քննարկման ժամանակը համոզել […] ...
10:35 17.06.2025
Իսրայելը հայտարարել է Իրանի նոր գլխավոր շտաբի պետի ոչնչացման մասինԻսրայելի բանակը Իրանի վրա գիշերային հարվածների ժամանակ սպանել է Իրանի զինված ուժերի կենտրոնական շտաբի պետ, գեներալ Ալի Շադմանիին։ Այս մասին հայտնել է բանակի մամուլի ծառայությունը։ «Իսրայելի պաշտպանության ուժերը սպանել են իրանական ռեժիմի բարձրաստիճան ռազմական հրամանատարի։ Ճշգրիտ հետախուզական տվյալներ ստանալուց հետո, Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի կործանիչները գիշերը հարձակվել են Թեհրանի սրտում գտնվող շտաբ-բնակարանի վրա և սպանել Ալի […] ...
10:25 17.06.2025
Երանելի օր էր իմ կարիերայում. Թոմաս ԱդորյանԱրգենտինական «Բանֆիլդի» կիսապաշտպան Թոմաս Ադորյանը սոցցանցերում գրառում է կատարել` անդրադառնալով Հայաստանի ազգային հավաքականում իր նորամուտին: «Երանելի օր էր իմ կարիերայում, կարողացա նորամուտս նշել ազգային հավաքականում։ Շնորհակալություն Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիային: Շնորհակալ եմ բոլոր նրանց, ովքեր միշտ աջակցել են ինձ, հատկապես Աստծուն, որ միշտ օրհնում է ինձ: Վայելել այն, ինչն ամենաշատն եմ սիրում՝ պաշտպանել այս դրոշը, որն […] ...