Անհատ ձեռնարկատեր հաշվառվելու դեպքում ավտոմեքենաների առքուվաճառքի հարկային բեռը կնվազի

Ավտոմեքենաների առքուվաճառք իրականացնողները բողոքում են բարձր եկամտահարկից: Բանն այն է, որ Հարկային օրենսգրքում կատարվել են փոփոխություններ, որոնք ուժի մեջ են մտել ընթացիկ տարվա հուլիսի 1-ից: Դրանցից մեկը ենթադրում է  հետևյալը. երբ միևնույն հարկային տարվա ընթացքում երկու և ավելի ավտոմեքենա օտարվում է, այդ թվում՝ անհատույց, տվյալ ավտոմեքենայի շուկայական գնի 80 տոկոսի չափով եկամուտ է  հաշվառվում, և պետք է դրա 20 տոկոսի չափով եկամտային հարկ վճարել: Նախկին օրենքը թույլ էր տալիս նվիրատվություն ձևակերպել և այսկերպ խուսափել հարկերից: Shantnews.am-ի հետ զրույցում ՀՀ ֆինանսների փոխնախարարի պաշտոնակատար Արման Պողոսյանը ներկայացրեց հին ու նոր օրենքների տարբերությունը:

«Մինչև հուլիսի 1-ն այս անձանց եկամուտները, որոնք ձևավորվում էին ավտոմեքենաների վաճառքից, հաշվառվում էին այսպես կոչված «դրամարկղային» մեթոդով: Դրամարկղային մեթոդը նշանակում է՝ եկամուտը համարվում է ստացված, եթե փաստացի գնորդը վճարել է վաճառողին: Երբ երկրորդ և հետագա ավտոմեքենաների օտարումը կատարվում էր նվիրատվության ձևով ու բնականաբար վճարում չէր կատարվում մեքենան վաճառողին, երբևէ չէր առաջանում նաև հարկ վճարելու պարտավորություն: Այդ ժամանակ գործող օրենսդրական կարգավորումը հնարավորություն էր ընձեռում շրջանցել հարկումը և ըստ էության կատարվող վաճառքներն արհեստականորեն որակել, ձևակերպել որպես նվիրատվություն»,- ասաց Պողոսյանը:

Նրա խոսքերով՝ խելամիտ չէ հավատալ, որ ձեռնարկատիրական գործունեությամբ զբաղվող անձը մեկ հարկային տարվա ընթացքում 2,3,4 կամ 5 ավտոմեքենա է նվիրում տարբեր՝ հաճախ իր հետ ազգակցական կապ չունեցող մարդկանց:

«Կատարված օրենսդրական փոփոխությամբ վերանայվել է ֆիզիկական անձանց այն եկամուտների հաշվառման կանոնը, որոնք ձևավորվում են ավտոմեքենաների վաճառքից: Այսինքն՝ հաշվառման դրամարկղային մեթոդից անցում է կատարվել հաշվառման, հաշվեգրման մեթոդի: Հաշվեգրման մեթոդն այլևս չի կարևորում եկամտի փաստացի ստացման հանգամանքը: Մեքենան վաճառվել է, դրանով վաճառողը ձեռք է բերել եկամուտ ստանալու իրավունք, համարվում է, որ եկամուտը ստացվել է»,- ասաց նա:

Այսպիսով, տվյալ ավտոմեքենայի շուկայական գնի 80 տոկոսի չափով եկամուտ է  հաշվառվում, իսկ 20 տոկոսի չափով ներմուծողները պարտավորվում են հարկ վճարել: Արման Պողոսյանն ընդունում է, որ 20 տոկոսը ծանր բեռ է, բայց սա  շատերին օրենքի դաշտ բերելու միջոց է:

«Բնականաբար, ընդունելի է այս մոտեցումը, որ հարկի բեռը գուցե բարձր է, բայց դա դիտավորյալ է այդպես սահմանվել, որպեսզի ֆիզիկական անձինք, որոնք փաստացի զբաղվում են ձեռնարկատիրական գործունեությամբ, հաշվառված չլինելով որպես անհատ ձեռնարկատեր, խթաններ ունենան գնալ և հաշվառվել որպես անհատ ձեռնարկատեր: Այդ դեպքում, եթե օրինակ ընտրեն շրջանառության հարկի համակարգը, կարող են իրենց կողմից վճարվելիք հարկը նվազեցնել ընդհուպ մինչև 1.5 տոկոս»,- ասաց փոխնախարարի պաշտոնակատարը:

Նա ավելացրեց, որ օրենսդրությամբ ստեղծված են բոլոր նախադրյալները, որ ավտոմեքենաների առքուվաճառքով զբաղվող ֆիզիկական անձինք գան օրինական դաշտ, հաշվառվեն որպես անհատ ձեռնարկատերեր և գործեն ավելի մեղմ հարկային բեռի պայմաններում: