Մինաս-Վարդան Մութաֆյան. Պոլսո հայոց պատրիարքի կյանքն ու պայքարը

Ստամբուլի Սուրբ Փրկիչ հիվանդանոցում մարտի 8-ին վախճանվել է Կոստանդնուպոլսի հայոց  պատրիարք Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Մութաֆյանը:

Մինաս-Վարդան Մութաֆյանը ծնվել է 1956 թվականին Ստամբուլում։ 1977 թվականին ձեռնադրվել է սարկավագ, ապա  կուսակրոն քահանա։ 1998 թվականի հոկտեմբերի 14-ին Պատգամավորական ժողովի կողմից ընտրվել է Պոլսի հայոց պատրիարք։  2008 թվականից Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Մութաֆյանը տառապում էր անբուժելի հիվանդությամբ։

Գահակալության 20 տարի, որից պատրիարքական աթոռին համայնքը ղեկավարելու իրական հնարավորություն ունեցավ ուղիղ դրա կեսը՝ 10 տարի: Երկրորդ տասնամյակը Պոլսո հայոց պատրիարքը անցկացրեց մահճակալին գամված՝ անգիտակից ու անհաղորդ իր համայնքի գործերին: Մեսրոպ Մութաֆյանը Պոլսո Հայոց պատրիարքի պարտականությունները ստանձնեց 1998-ին, երբ մահացավ Գարեգին Խաչատուրյան պատրիարքը: Մեսրոպ Մութաֆյանը այդ պաշտոնի ամենահավանական հավակնորդն էր, լավ կրթություն էր ստացել, իսկ 1986 թ-ին Ամենայն հայոց կաթողիկոս Վազգեն Առաջինը նրան օծել էր եպիսկոպոս: Պոլսո հոգևոր համայնքի ղեկավարությունը Մեսրոպ Մութաֆյանը 1998թ. ստանձնեց նախ` որպես տեղապահ, նույն տարվա ընթացքում տեղի ունեցան ընտրություններ և Մեսրոպ Մութաֆյանը դարձավ Պոլսո պատրիարքական աթոռի 84-րդ գահակալը:

Պոլսի հայոց պատրիարք լինելը հեշտ բան չէ: Հավասարակշռությունը չխախտելու համար երբեմն նրանից այնպիսի զգուշավորություն էր պահանջվում, որ արված քայլերը շատ հաճախ քննադատության էին արժանանում հենց հայերի շրջանում: Թուրքական իշխանություններն իրենց հերթին փորձում էին օգտագործել հոգևոր առաջնորդի հանգամանքը իրենց համար ոչ ցանկալի հարցերի քննարկման ժամանակ: Այդուհանդերձ, թուրքական ծայրահեղական շրջանակները Պոլսո պատրիարքի քայլերն ու գործունեությունը վտանգավոր էին համարում և նույնիսկ նրա նկատմամբ մահափորձ ծրագրում:

Այդպիսի մի դեպք բացահայտվեց 2007-ին. պարզվեց, որ ծայրահեղական մի խմբավորում ծրագրել էր մահափորձ իրականացնել նրա նկատմամբ, երբ նա Ստամբուլում ընդունում էր Հունաց տիեզերական պատրիարքին: Զենքն ու պայթուցիկները հայտնաբերվեցին Ստամբուլի մերձակայքում, իսկ ապացույցները՝ խմբավորման ղեկավարի համակարգչում:

2007թ. Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցու բացման արարողությունը թերևս վերջին մեծ միջոցառումն էր, որտեղ Պոլսո հայոց պատրիարքը հրապարակային մասնակցություն ունեցավ: Եկեղեցու բացման արարողությունը մեծ աղմուկ հանեց, այն պատճառով, որ դա տեղի ունեցավ առանց խաչի: Թուրքիայի հայոց պատրիարք Մեսրոպ Մութաֆյանը դիմել էր թուրքական իշխանություններին եկեղեցու գմբեթին խաչը տեղադրելու համար, սակայն բացման արարողությունն անցավ առանց խաչի: Թուրքական լրատվամիջոցները հայտնել էին, որ Պոլսո հայոց պատրիարքը չպետք է մասնակցի եկեղեցու բացմանը, սակայն վերջին պահին նա որոշել էր մասնակցել և առիթը բաց չէր թողել նշելու, որ թուրքական իշխանությունները պետք է գիտակցեն, որ սա հայկական եկեղեցի է, և անպայման խաչ պետք է լինի եկեղեցու վրա:

Հենց այդ օրերին է «Շանթ» հեռուստաընկերության լրագրող Արտյոմ Երկանյանը նրա հետ հարցազրույց ունեցել: Այս հարցազրույցից մեկ տարի հետո՝ 2008.թ հունիսին, անբուժելի հիվանդության պատճառով Պոլսի հայոց պատրիարք Մեսրոպ Մութաֆյանը ժամանակավորապես վայր դրեց իր լիազորությունները, հայտարարվեց, որ արքեպիսկոպոսը 6 ամսով արձակուրդում է լինելու: Բայց դրանից հետո Պոլսո պատրիարքն այլևս չվերադարձավ իր պարտականությունների կատարմանը:

Առավել մանրամասն՝ տեսանյութում: